دعوای بطلان نکاح

دعوای بطلان نکاح

بطلان نکاح چیست؟

برای اینکه زن و مرد بتوانند به صورت شرعی و قانونی زندگی مشترک خود را آغاز کنند باید صیغه عقد نکاح جاری شود تا بین زن و مرد علقه زوجیت پدید آید.

عقد نکاح به دو دسته عقد دائم و عقد موقت (صیغه) تقسیم می شود. عقد دائم برای مدت و زمان معینی تعیین نمی شود و تا پایان عمر طرفین جاری می شود و طبق قوانین طلاق در ایران، عقد دائم با طلاق یا فسخ نکاح منحل می شود، اما عقد موقت برخلاف عقد دائم دارای مدت معینی است که مدت زمان آن طبق توافق بین زن و مرد تعیین می شود و با پایان مدت و یا بذل مدت از سوی مرد عقد موقت پایان می یابد.

بطلان نکاح زمانی واقع می شود که نکاح شرایط لازم برای صحت را نداشته باشد، در این صورت نکاح باطل خواهد بود و هر یک از زوجین می تواند با مراجعه به دادگاه خانواده تقاضای بطلان نکاح را بنماید و زوجین بدون تشریفات طلاق از یکدیگر جدا شوند و به این ترتیب عقد نکاح باطل شده و رابطه زوجیت بین زن و شوهر به پایان می رسد.

برای دریافت راهنمایی و مشاوره رایگان در خصوص کلیه دعاوی طلاق با وکلای طلاق موسسه حقوقی دادآرمان تماس بگیر. (02122904873-02122904874-09128400921-09336267676-09336267878)

موارد بطلان نکاح

مواردی که موجب بطلان نکاح می شوند عبارتند از:

1- ازدواج با محارم (نسبی، سببی، رضاعی)

2- ازدواج با زن شوهردار

3- داشتن 4 همسر دائمی

4- ازدواج مرد با همسر سه طلاقه (طلاق سوم)

5- ازدواج زن مسلمان با مرد غیر مسلمان

6- ازدواج با زن در ایام عده (عده طلاق، وفات، فسخ نکاح)

7- ازدواج با همسر سابق که با نه طلاق که شش عدد آن رجعی باشد مطلقه شده باشد (حرام موبد)

8- نکاح معلق

9- ازدواج با دو خواهر

10- ازدواج با شخص نامعلوم

11- طبق ماده 1053 قانون مدنی عقد در حال احرام باطل است و با علم به حرمت، موجب حرمت ابدی است.

13- دختر باکره بدون اذن ولی یا دادگاه خانواده به شرط عدم تنفیذ ولی یا در صورتی که نکاح توسط دادگاه به مصلحت زوجه تشخیص داده نشود.

مراحل دعوای بطلان نکاح

مراحل طرح دعوای بطلان نکاح در دادگاه خانواده به شرح زیر می باشد:

۱-خواهان بطلان نکاح (زوج یا زوجه) باید به یکی از دفاتر خدمات قضایی الکترونیک مراجعه و دادخواست بطلان نکاح را ثبت و در ضمن ثبت دادخواست مدارک خود را نیز ضمیمه پرونده نماید. پس از ثبت دادخواست بطلان نکاح، پرونده به دادگاه خانواده ارجاع می شود تا برای رسیدگی به دادخواست، شعبه و وقت رسیدگی تعیین شود.

۲-در مرحله بعد شعبه و وقت رسیدگی دعوای بطلان نکاح به خواهان و خوانده ابلاغ می شود و آنها باید در تاریخ مقرر در جلسه رسیدگی دادگاه حاضر شوند. در جلسه رسیدگی خواهان باید دلایل و مدارک خود را برای درخواست بطلان نکاح ارائه نماید.

3- قاضی پس از استماع دفاعیات طرفین دعوی و بررسی مدارک و دلایل خواهان برای بطلان نکاح، در صورتی که دلایل و مدارک جهت باطل بودن عقد نکاح کافی باشد، قاضی رای بطلان نکاح را صادر می کند.

4- بعد از صدور رای دادگاه مبنی بر بطلان نکاح، خواهان باید دادنامه را به دفترخانه ای که دادگاه تعیین کرده ببرد و بطلان نکاح را ثبت کند.

اعتراض به رای بطلان نکاح

هنگامی که رای دادگاه خانواده مبنی بر بطلان نکاح صادر شود، شخصی که رای به ضرر او صادر شده است می تواند ظرف مدت 20 روز از تاریخ ابلاغ رای، برای تجدیدنظرخواهی و سپس فرجام خواهی اقدام کرده و به رای صادره اعتراض نماید و در صورتی که رای غیابی صادر شده باشد، قابل واخواهی است و دادگاهی که رای بدوی را صادر کرده است مرجع صالح به رسیدگی دادخواست تجدیدنظر است.

مدارک دعوای بطلان نکاح

مدارکی که برای طرح دعوای بطلان نکاح لازم است عبارتند از:

۱-عقدنامه (سند ازدواج) یا کپی برابر اصل آن (رونوشت)

۲-کارت ملی متقاضی

3- کارت بانکی برای پرداخت هزینه دادرسی (دعوای بطلان نکاح دعوای غیرمالی است و هزینه دادرسی براساس دعاوی غیرمالی محاسبه می شود.)

درصورت عدم دسترسی خواهان به هر یک از مدارک فوق می توان مدارک زیر را به دادگاه ارائه نمود:

1- شهادت شهود

۲-شماره پرونده استنادی

۳-ارائه نظر پزشکی قانونی

۴-انجام تحقیقات محلی

آیا در بطلان نکاح به زن مهریه تعلق می گیرد؟

برای پرداخت مهریه در دعوای بطلان نکاح دو حالت متصور است:

1- بطلان نکاح پیش از نزدیکی: در صورتی که پیش از نزدیکی باطل بودن نکاح مشخص شود به زن هیچ مهریه ای تعلق نمی گیرد، از این رو اگر زوج به زوجه مهریه ای پرداخت کرده باشد، زوجه باید آن را مسترد نماید.

2- بطلان نکاح پس از نزدیکی: حالت دوم این است که پس از نزدیکی مشخص شود که عقد نکاح شرایط صحت را نداشته و باطل بوده در این فرض اگر زوجه از بطلان نکاح هنگام عقد آگاه بوده به او هیچ مهریه ای تعلق نمی گیرد ولی اگر زوجه از باطل بودن عقد اطلاعی نداشته باشد، به او مهرالمثل تعلق می گیرد. البته باید به این نکته اشاره کنیم که در صورت بی اطلاعی زن از بطلان نکاح، مهرالمسمی (مهریه ای که هنگام عقد با توافق طرفین تعیین می شود) تعلق نمی گیرد و فقط به او مهرالمثل تعلق می گیرد.

(مهرالمثل: مهریه ای است که به موجب قرارداد تعیین نشده است و طبق عرف و با توجه به وضع زن از لحاظ سن، تحصیلات، موقعیت خانوادگی و اجتماعی و... تعیین می شود.)

کلام آخر

بطلان نکاح یکی از دعاوی خانواده است و خواهان دعوای بطلان نکاح باید دادخواست خود را به دادگاه خانواده تقدیم کند و در صورتی که نیاز به راهنمایی و مشاوره داشته باشد و یا بخواهد به یک وکیل مجرب وکالت دهد می تواند به یک وکیل خانواده مانند وکیل طلاق مراجعه کند.

وکیل طلاق یک وکیل پایه یک دادگستری است که در زمینه دعاوی مربوط به طلاق فعالیت و قبول وکالت می نماید و به همه ی قوانین طلاق خصوصا قوانین جدید و همچنین روند رسیدگی دادگاه خانواده به دعاوی طلاق آشنایی کامل دارد، بنابراین وکیل طلاق، بهترین کسی است که می تواند هر یک از زوجین را برای طلاق و مطالبه ی حقوق آنها در طلاق و پس از آن راهنمایی کند.