طلاق از طرف زن به دلیل عسر و حرج

طلاق از طرف زن به دلیل عسر و حرج

طلاق چیست؟

طلاق به معنی پایان قانونی ازدواج و جدا شدن زوجین از یکدیگر است و با طلاق رابطه زوجیت میان زن و شوهر به پایان می رسد، همچنین و در پی آن حقوق و تکالیف متقابلی که بین زوجین در هنگام ازدواج وجود داشته از میان می ‌رود.

طبق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی، مرد حق طلاق دارد، از این رو طلاق جزو ایقاعات محسوب می شود، یعنی یک طرفه است و تنها از سوی مرد انجام می ‌شود.

طبق ماده ۱۱۳۹ قانون مدنی، طلاق مخصوص عقد دائم بوده و زن در عقد موقت با پایان مدت یا بذل آن از سوی شوهر از زوجیت خارج می ‌شود.

برای دریافت راهنمایی و مشاوره رایگان در خصوص کلیه دعاوی طلاق با وکلای طلاق موسسه حقوقی دادآرمان تماس بگیر. (02122904873-02122904874-09128400921-09336267676-09336267878)

انواع طلاق براساس رجوع در طلاق

رجوع در طلاق به معنی بازگشت مرد به همسر خود پس از طلاق و ادامه زندگی مشترک در ایام عده طلاق است و با این رجوع ازدواج قبلی با تمام آثاری که داشته، ادامه پیدا می کند و نیازی به جاری شدن نکاح مجدد نمی‌ باشد. البته ثبت رجوع توسط مرد الزامی است و در صورت عدم ثبت رجوع به پرداخت جزای نقدی و یا تحمل حبس محکوم خواهد شد.

براساس حق رجوع مرد در طلاق، طلاق دو دسته تقسیم می شود:

طلاق بائن (بدون رجوع)

طلاق رجعی

طلاق بائن (طلاق بدون رجوع)

طلاق بائن به طلاقی گفته می ‌شود که پس از طلاق، رابطه زوجیت به طور کامل بین زن و شوهر از بین می رود و مرد در ایام عده طلاق بائن نمی تواند به همسر سابق خود رجوع کند و در صورتی که زن و مرد بخواهند زندگی مشترک خود را دوباره شروع کنند، باید مجددا عقد نکاح جاری شود.

انواع طلاق بائن عبارتند از:

۱- طلاق زن باکره

۲- طلاق دختر صغیره

۳- طلاق زن یائسه

۴- طلاق خلع

۵- طلاق مبارات

۶- سه طلاقه

طلاق رجعی

در طلاق رِجعی مرد می ‌تواند تا زمانی که عده زن پایان نیافته، بدون نیاز به عقد نکاح جدید به همسر خود رجوع نماید و زندگی مشترک خود را با همسرش شروع کند و ازدواج قبلی با تمام آثاری که دارد پابرچا است. همچنین در ایام عده طلاق رجعی به زن نفقه تعلق می گیرد و زوجین از یگدیگر ارث می برند.

همچنین در طلاق خلع و مبارات که از انواع طلاق بائن هستند و زن با بذل مهریه اش درخواست طلاق می کند، در صورتی که زن در ایام عده طلاق تمام یا بخشی از مهریه اش را که بخشیده بود مطالبه نماید طلاق از حالت بائن خارج و به طلاق رجعی تبدیل می شود و مرد می تواند در ایام عده طلاق به زن رجوع کند و زندگی مشترک خود را دوباره شروع کنند.

انواع طلاق براساس درخواست کننده طلاق

در صورتی که زن و مرد تصمیم به طلاق داشته باشند مانند هر دعاوی دیگری باید ابتدا برای ثبت دادخواست طلاق اقدام نمایند، ممکن است دادخواست طلاق از طرف زن، مرد و یا به درخواست هر دو مطرح شود، براساس اینکه چه کسی تصمیم به طلاق دارد و دادخواست طلاق را به دادگاه تقدیم می کند، طلاق به دو دسته تقسیم می شود:

1- طلاق یک طرفه: طلاق از طرف مرد و طلاق از طرف زن

2- طلاق توافقی

طلاق از طرف مرد

طلاق یک طرفه طلاقی است که فقط از طرف یکی از زوجین مطرح می شود و یکی از زوجین دادخواست طلاق را به دادگاه خانواده تقدیم می کند. طبق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی، مرد حق طلاق دارد و مرد می تواند هر زمان که بخواهد حتی بدون دلیل موجه می تواند همسر خود را طلاق دهد.

دادگاه برای صدور رأی طلاق از طرف مرد یا همان گواهی عدم امکان سازش، ابتدا برای مسائل مالی و غیرمالی طلاق تعیین تکلیف می کند و سپس اقدام به صدور گواهی عدم امکان سازش می نماید و مرد باید ابتدا حقوق مالی زوجه مانند نفقه، مهریه، اجرت المثل ایام زوجیت، استرداد جهیزیه و تنصیف اموال زوج در طلاق را پرداخت نماید تا بتواند رای طلاق را اجرا و طلاق را ثبت نماید. البته باید به این نکته توجه کرد، در صورتی که مرد توانایی مالی برای پرداخت یکجای حقوق مالی زن را نداشته باشد می تواند با طرح دادخواست اعسار مهریه، نفقه و غیره را به صورت اقساطی پرداخت نماید.

یکی از نکات مهم که در طلاق از طرف مرد باید به آن توجه شود دلایل طلاق مردان است، چرا که در صورتی که مرد بخواهد زن خود را با دلیل موجه مانند نشوز طلاق دهد تنصیف اموال مرد در طلاق به زن تعلق نمی گیرد.

طلاق از طرف زن

طبق قانون زن حق طلاق ندارد، از این رو برای طرح دادخواست طلاق باید دلایل محکمه پسند و موجهی به دادگاه ارائه نماید و دادگاه پس از اثبات دلایل زن برای طلاق، حکم طلاق را صادر می نماید.

عسر و حرج یکی از دلایل موجه برای طرح دادخواست طلاق از طرف زن است. در صورتی که زن بتواند در دادگاه ثابت نماید که زندگی او با همسرش سخت و غیرقابل تحمل است و ادامه زندگی مشترک برای زن با سختی و مشقت همراه است، دادگاه حکم طلاق از طرف زن به دلیل عسر و حرج را صادر می کند.

طلاق از طرف زن با شروط دوازده گانه عقدنامه نیز امکانپذیر خواهد بود و زن می تواند با اثبات هر یک از موارد مذکور در عقدنامه از دادگاه درخواست طلاق نماید.

داشتن حق طلاق نیز یکی از موجبات طلاق از طرف زن است و زن می تواند با داشتن وکالت در طلاق از داگاه تقاضای طلاق نماید.

همچنین زن می تواند به دلیل ابراز کراهت از شوهر و بذل مهریه یا دادن مالی بیشتر از مهریه به شوهرش (فدیه) درخواست طلاق خلع نماید.

همچنین طبق شروط دوازده گانه عقدنامه، که در مقالات گذشته به آن اشاره کردیم، زن می تواند در صورت وجود هر یک از شروط مذکور از دادگاه تقاضای طلاق نماید.

طلاق توافقی

در طلاق توافقی برخلاف طلاق یک طرفه، زن و شوهر هر دو برای طلاق با هم توافق دارند و برای پایان دادن به زندگی مشترک خود تصمیم به طلاق می گیرند، از این رو دادخواست طلاق توافقی را به دادگاه تقدیم می کنند. در طلاق توافقی زن و مرد بدون دخالت دادگاه در خصوص مسائل مالی و غیرمالی طلاق مانند مهریه، نفقه، اجرت المثل ایام زوجیت، تنصیف اموال، استرداد جهیزیه، حضانت فرزند و حق ملاقات با فرزند پس از طلاق توافقی (در صورت داشتن فرزند مشترک) توافق می کنند و توافقات خود را به صورت مکتوب که به امضای زوجین رسیده باشد، به دادگاه ارائه می دهند.

در خصوص توافقات زوجین در طلاق توافقی باید به این نکته اشاره کرد که زن و مرد می توانند توافقات خود را هر زمان که بخواهند در مراحل دادرسی و یا هنگام ثبت دادخواست طلاق و حتی پس از ثبت طلاق تغییر دهند و براساس توافقات جدید عمل نمایند.

نکته: در صورتی که زن با استفاده از حق طلاق اقدام به طلاق نماید، طلاق از طرف زن محسوب نمی شود و طلاق توافقی است، از این رو رای صادر شده از سوی دادگاه، گواهی عدم امکان سازش خواهد بود.

درخواست طلاق زن به دلیل عسر و حرج

عسر و حرج به معنی سختی و مشقت است و عسر و حرج زن یعنی ایجاد وضعیتی که زندگی مشترک با شوهر برای زن غیرقابل تحمل و سخت باشد و زن در صورت اثبات دلایل خود می تواند از دادگاه درخواست طلاق نماید.

طبق ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی، در صورتی که دوام زوجیت موجب عسر و حرج زوجه باشد، وی می تواند به حاکم شرع مراجعه و تقاضای طلاق نماید. چنانچه عسر و حرج مذکور در محکمه ثابت شود، دادگاه می تواند زوج را اجبار به طلاق نماید و در صورتی که اجبار امکانپذیر نباشد، زوجه به اذن حاکم شرع طلاق داده می شود.

طبق تبصره ی این ماده، عسر و حرج عبارت است از به وجود آمدن وضعیتی که ادامه ی زندگی را برای زوجه با مشقت همراه ساخته و تحمل آن برای زوجه مشکل باشد و موارد ذیل در صورت احراز توسط دادگاه از مصادیق عسر و حرج محسوب می شود:

۱- ترک زندگی خانوادگی توسط زوج حداقل به مدت شش ماه متوالی یا نه ماه متناوب در مدت یک سال بدون عذر موجه

۲- اعتیاد زوج به یکی از انواع مواد مخدر و یا ابتلای وی به مشروبات الکلی که به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورد و امتناع یا عدم امکان الزام وی به ترک آن در مدتی که به تشخیص پزشک برای ترک اعتیاد لازم بوده است.

۳- محکومیت قطعی زوج به پنج سال حبس یا بیشتر

۴- ضرب و شتم یا هر گونه سوء رفتار مداوم زوج که عرفا با توجه به وضعیت زوجه قابل تحمل نباشد.

۵- ابتلای زوج به بیماری های صعب العلاج روانی یا مسری یا هر عارضه ی صعب العلاج دیگری که زندگی مشترک را مختل نماید.

موارد مندرج در این ماده مانع از آن نیست که دادگاه در سایر موارد که عسر و حرج زن در دادگاه احراز شود، حکم طلاق را به نفع زوجه صادر نماید.

به بیان ساده باید گفت، علاوه بر موارد مذکور که در ماده ۱۱۳۰ برای عسر و حرج زن بیان شده است، هر وضعیت دیگری که موجب سختی و مشقت زن بشود که به تشخیص قاضی از موارد عسر و حرج باشد، رای طلاق به درخواست زن صادر می شود.

کلام آخر

وکیل طلاق یک وکیل پایه یک دادگستری است که در زمینه دعاوی مربوط به طلاق فعالیت و قبول وکالت می نماید و به همه ی قوانین طلاق خصوصا قوانین جدید و همچنین روند رسیدگی دادگاه خانواده به دعاوی طلاق آشنایی کامل دارد، بنابراین وکیل طلاق، بهترین کسی است که می تواند هر یک از زوجین را برای طلاق و مطالبه ی حقوق آنها در طلاق و پس از آن راهنمایی کند.