طلاق از طرف زن به دلیل عقیم بودن مرد
طلاق چیست؟
طلاق به معنی پایان قانونی ازدواج و جدا شدن زوجین از یکدیگر و قطع رابطه زوجیت است و در پی آن حقوق و تکالیف متقابلی که بین زوجین در هنگام ازدواج وجود داشته از میان می رود.
طلاق مانند ازدواج با خواندن صیغه، صورت می گیرد، اما برخلاف ازدواج، جزء ایقاعات است، یعنی یک طرفه است و تنها از سوی مرد انجام می شود؛ چرا که طبق ماده 1133 قانون مدنی، مرد حق طلاق دارد.
طبق ماده 1139 قانون مدنی، طلاق مخصوص عقد دائم بوده و زن در عقد موقت با پایان مدت یا بذل آن از سوی شوهر از زوجیت خارج می شود.
برای دریافت راهنمایی و مشاوره رایگان در خصوص کلیه دعاوی طلاق با وکلای طلاق موسسه حقوقی دادآرمان تماس بگیر. (02122904873-02122904874-09128400921-09336267676-09336267878)
انواع طلاق براساس درخواست کننده طلاق
در صورتی که زن و مرد بخواهند طلاق بگیرند باید ابتدا برای ثبت دادخواست طلاق اقدام کنند تا درخواست زن یا مرد برای طلاق در دادگاه بررسی شود و سپس دادگاه در این خصوص رأی مقتضی صادر نماید.
براساس اینکه چه کسی دادخواست طلاق را به دادگاه تقدیم می کند، طلاق به دو دسته تقسیم می شود:
1- طلاق توافقی
2- طلاق یک طرفه: طلاق از طرف مرد و طلاق از طرف زن
طلاق توافقی
در طلاق توافقی برخلاف طلاق یک طرفه، زن و شوهر هر دو برای طلاق با هم توافق دارند و برای پایان دادن به زندگی مشترک خود تصمیم به طلاق می گیرند، از این رو دادخواست طلاق توافقی را به دادگاه تقدیم می کنند. در طلاق توافقی زن و شوهر بدون دخالت دادگاه در خصوص مسائل مالی و غیرمالی طلاق مانند مهریه، نفقه، اجرت المثل ایام زوجیت، استرداد جهیزیه، حضانت فرزند و حق ملاقات با فرزند پس از طلاق با هم توافق می کنند و توافقات خود را به صورت مکتوب که به امضای زوجین رسیده باشد به دادگاه خانواده ارائه می دهند.
طلاق از طرف مرد
طبق ماده 1133 قانون مدنی، مرد حق طلاق دارد و هر موقع که بخواهد می تواند زن خود را طلاق دهد و برای درخواست طلاق از طرف مرد نیازی به ارائه دلایل موجه در دادگاه نمی باشد. مرد می تواند حتی بدون دلیل موجه زن خود را طلاق دهد، اما برای طلاق زن، باید ابتدا حقوق مالی زوجه یعنی، مهریه، نفقه، اجرت المثل ایام زوجیت، تنصیف اموال و استرداد جهیزیه را که توسط دادگاه خانواده تعیین شده است را پرداخت کند، همچنین دادگاه برای مسائل غیر مالی طلاق مانند حضانت فرزند مشترک و حق ملاقات با فرزند پس از طلاق تصمیم گیری می کند و سپس رأی طلاق یا همان گواهی عدم امکان سازش را به درخواست مرد صادر کند.
طلاق از طرف زن
طلاق از طرف زن یک طلاق یک طرفه است که فقط زوجه تصمیم به طلاق دارد. از این رو دادخواست طلاق از طرف زن را به دادگاه خانواده تقدیم می کند.
طبق قانون طلاق در ایران زن حق طلاق ندارد از این رو برای طرح دادخواست طلاق باید دلایل محکمه پسندی به دادگاه ارائه نماید در این صورت به درخواست او حکم طلاق صادر می شود.
عسر و حرج زن و شروط دوازده گانه عقدنامه از جمله مهمترین دلایل طلاق از طرف زن هستند.
طبق ماده 1130 قانون مدنی، در صورتی که دوام زوجیت موجب عسر و حرج زوجه باشد، وی می تواند به حاکم شرع مراجعه و تقاضای طلاق نماید و مصادیق عسر و حرج در تبصره این ماده بیان شده است.
در طلاق زن به دلیل عسر و حرج و یا شروط دوازده گانه عقدنامه، زن باید دلایل طلاق خود را با ارائه مدارک محکمه پسند به دادگاه اثبات کند، در غیر این صورت درخواست طلاق او از سوی دادگاه رد می شود.
شرایط طلاق از طرف زن به دلیل عقیم بودن مرد
طبق بند 10 شروط دوازده گانه عقدنامه در صورتی که پس از گذشت 5 سال زندگی مشترک زوجه از شوهر خود به دلیل عقیم بودن یا هر عوارض جسمی دیگری که زوج، صاحب فرزند نشود، می تواند با استفاده از حقی که شوهر به زن داده است، استفاده کند و زن برای طلاق اقدام نماید.
همچنین طبق بند 13 ماده 8 قانون حمایت از خانواده مصوب 1353 در صورت عقیم بودن یکی از زوجین و اینکه از جهت عوارض و خصوصیات جسمی نتوانند از یکدیگر صاحب فرزند شوند یکی از دلایل درخواست طلاق خواهد بود.
سوال: اگر زوج به واسطه طب نوین و پیشرفت های پزشکی، مشکل ناباروری خود را از طریق پزشکی معالجه و درمان کند آیا باز هم زوجه می تواند به دلیل عقیم بودن مرد درخواست طلاق نماید؟
شعبه 26 دیوان عالی کشور در دادنامه ای به تاریخ 12 تیر ماه 1392 معتقد است: «عقیم بودن مرد از مصادیق عسر و حرج و سختی زوجه محسوب می شود و به دلیل احتمال درمان ناباروری مرد با روش های نوین پزشکی و درمانی نفی کننده ی حق طلاق زن به استناد شرط ذکر شده نیست؛ زیرا درمان مرد قطعی نبوده و عسر و حرج زن به دلیل عقیم بودن مرد از موارد شرعی است که از راه حل های جدید درمانی صرف نظر کرده است.
حقوق مالی زن در طلاق به دلیل عقیم بودن مرد
در زمان طلاق، به زن حقوقی تعلق می گیرد که دادگاه پیش از صدور رای طلاق خواه طلاق از طرف مرد باشد یا از طرف زن، برای حقوق مالی زوجه، حضانت فرزند و حق ملاقات با فرزند پس از طلاق تعیین تکلیف می کند.
حقوق مالی زن عبارتند از:
مهریه: مهریه مالی است که به محض عقد نکاح زن مالک آن می شود و می تواند هر تصرفی که بخواهد در آن بنماید و مهریه اش را از مرد مطالبه نماید.
نفقه: نفقه زوجه هزینه های متعارف زندگی زوجه است که به محض عقد نکاح پرداخت آن بر عهده مرد می باشد، همچنین ترک انفاق از موجبات طلاق زن می باشد.
اجرت المثل ایام زوجیت: اجرت المثل ایام زوجیت دستمزد کارهای زن در منزل و نگه داری فرزندان است که به درخواست مرد انجام داده است به شرطی که این کارها را به قصد رایگان انجام نداده باشد.
تنصیف اموال زوج: از سال 1360 شرطی در سند ازدواج اضافه شد، به نام شرط تنصیف اموال زوج، که به موجب این شرط در زمان طلاق تا نصف دارایی شوهر (از 1 تا 50 درصد) که پس از ازدواج به دست آورده است، به زوجه تعلق می گیرد، که میزان آن توسط دادگاه خانواده تعیین می شود و دارایی های زوج پیش از ازدواج در هنگام طلاق به زوجه تعلق نخواهد گرفت.
استرداد جهیزیه: در صورتی که زن طبق توافق، اثاثیه منزل را برای شروع زندگی مشترک تهیه نماید، مالک جهیزیه خواهد بود و هر زمان که بخواهد می تواند جهیزیه خود را از منزل شوهر خارج کند.
اگر طلاق از طرف زن با دلایل موجهی باشد زن می تواند تمام حقوق مالی خود را طبق قانون مطالبه نماید.
تنصیف اموال در طلاق به دلیل عقیم بودن زوج
در صورتی که مرد شرط تنصیف اموال زوج را در سند ازدواج امضا کرده باشد و طلاق از طرف مرد باشد و دلیل طلاق از طرف مرد، نشوز زوجه نباشد، تا نصف اموال مرد که پس از ازدواج به دست آورده است در هنگام طلاق به زن تعلق می گیرد.
اگر طلاق به دلیل عقیم بودن مرد و در نتیجه عسر و حرج زن باشد و زن به وکالت از سوی مرد، از دادگاه خانواده درخواست طلاق کند، به نظر برخی حقوقدانان حق دریافت نصف دارایی مرد در صورت توافق قبلی هنگام عقد را دارد؛ اما در این مورد اختلاف نظر نیز وجود دارد.
مراحل رسیدگی به دادخواست طلاق به دلیل عقیم بودن مرد
هرگاه زن یا وکیل وی به دلیل عقیم بودن مرد دادخواست الزام زوج به طلاق و یا احراز شرایط اعمال وکالت در طلاق به دلیل عقیم بودن مرد را به دادگاه خانواده ارائه می نماید، باید به این نکته توجه داشته باشند که قبل از طرح دعوا در مورد عقیم بودن شوهر از این موضوع اطمینان حاصل کنند، و مدارک لازم را پیوست و ضمیمه دادخواست به دادگاه ارائه نمایند.
البته دادگاه های خانواده در این موارد که درخواست طلاق به دلیل عقیم بودن زوج می باشد پرونده را جهت تشخیص عقیم بودن مرد به پزشکی قانونی ارجاع می دهد و پس از وصول و دریافت نظریه پزشکی قانونی و تأیید عقیم بودن مرد، حکم الزام مرد به طلاق صادر می شود.
* نکته: بنا به پژوهش های انجام شده در مرکز رویان 40 درصد از علت ناباروری به دلیل مشکلات جسمی مردان می باشد و 10 درصد نیز بین زن و مرد مشترک است؛ یعنی تقریباً 50 درصد مشکل ناباروری از سوی مردان است به همین دلیل باید به حق طلاق زن به دلیل عقیم بودن مرد نگاه ویژه ای داشت و به آن توجه نمود.
کلام آخر
وکیل طلاق یک وکیل پایه یک دادگستری است که در زمینه دعاوی مربوط به طلاق فعالیت و قبول وکالت می نماید و به همه ی قوانین طلاق خصوصا قوانین جدید و همچنین روند رسیدگی دادگاه خانواده به دعاوی طلاق آشنایی کامل دارد، بنابراین وکیل طلاق، بهترین کسی است که می تواند هر یک از زوجین را برای طلاق و مطالبه ی حقوق آنها در طلاق و پس از آن راهنمایی کند.