شقاق مزمن به نوعی از این بیماری اطلاق می‌شود که بیشتر از ۶ هفته طول بکشد و دیگر با روش های خانگی و دارویی قابل درمان نباشد. حتی در معاینات بالینی هم این نوع فیشر به راحتی قابل تشخیص است، چون عمق پارگی ایجاد شده در دهانه مقعد زیاد است. در این مرحله تنها راه درمان، عمل جراحی شقاق است که به روش های گوناگون انجام می‌شود.
عمل جراحی تحت بیهوشی و یا بی حسی موضعی انجام می‌شود و معمولا با درد و خونریزی همراه است. همچنین بعد از انجام هر یک از روش‌های جراحی شقاق یا فیشر مقعد، نیاز به چند روز استراحت و مراقبت از زخم می‌باشد تا این ناحیه عفونت نکند.
کارهایی که قبل از جراحی باید انجام شود!
معمولا اگر زخم در نواحی جانبی دریچه مقعد ایجاد شده باشد، احتمال وجود بیماری های زمینه ای مثل کرون یا اختلالات دیگر وجود دارد. بنابراین در این شرایط، انجام آزمایشاتی برای بررسی بیشتر قبل از عمل لازم است.
آزمایشاتی که ممکن است قبل از عمل شقاق انجام شود شامل:
سیگموئیدوسکوپی: در این آزمایش یک لوله باریک و انعطاف پذیر برای بررسی بخش سیگموئید روده از طریق مقعد وارد شده و معمولا برای افراد زیر ۵۰ سال انجام می‌شود. این آزمایش هیچگونه خطری برای فرد نخواهد داشت.
آنوسوکوپی: این دستگاه یک لوله باریک است که و برای معاینه ناحیه انتهایی روده و مقعد از آن استفاده می‌شود.
کولونوسکوپی: این آزمایش زمانی انجام می‌شود که پزشک قصد بررسی کامل روده بزرگ را داشته باشد.
وقتی که فرد علائمی مثل درد شکم و اسهال را تجربه می‌کند که از عوامل خطر ابتلا به سرطان روده و سایر بیماری‌ها به شمار می‌رود، پزشک برای اطمینان خاطر انجام کولونوسکوپی را تجویز می‌کند. بخصوص مشاهده این علائم در افراد بالای پنجاه سال نیاز به انجام آزمایشات دقیق تری دارد.
راه‌های عمل جراحی شقاق
راه های مختلفی برای جراحی شقاق وجود که با توجه به محل ایجاد شکاف و شرایط پیشرفت بیماری، یکی از آنها انتخاب می شود.
اسفنکتروتومی
طی این روش در عضلات اسفنکتر اطراف مقعد برشی ایجاد می شود تا اسپاسم ایجاد شده در این ناحیه از بین برود و روند بهبود زخم شقاق آغاز شود. اسفنکتروتومی در دو نوع باز و بسته انجام می‌شود.
اسفنکتروتومی شقاق
اسفنکتروتومی باز: این جراحی تحت بیهوشی کامل و در اتاق عمل انجام می‌شود. طی این عمل برشی روی عضله اسفنکتر ایجاد می‌شود و در انتهای جراحی برش ایجاد شده را بخیه نمی زنند تا بصورت خود به خود و به مرور زمان بهبود یابد.
اسفنکتروتومی بسته: کاملا مشابه روش باز انجام می‌شود، با این تفاوت که در انتهای جراحی پزشک محل برش را با بخیه می‌بندد.
خطرات و عوارض
با وجود اینکه اسفنکتروتومی در بین روش های جراحی بسیار موثر عمل می کند اما این روش با عوارض بسیاری همراه است. شایع ترین عارضه عمل شقاق به روش اسفنکتروتومی، بی اختیاری مدفوع و گاز است و معمولا از هر ۱۰ نفر، ۳ نفر دچار این عارضه می شوند. البته عدم توانایی در کنترل حرکات روده گاهی یک مشکل جزئی است که بعد از مدتی بهبود می یابد اما در مواردی هم ممکن است این عارضه دائمی باشد.
همچنین از دیگر عوارض این روش می‌توان به احتمال بروز عفونت بعد از جراحی اشاره کرد. البته در صورتیکه بهداشت و مراقبت های بعد از عمل به درستی رعایت شود، احتمال بروز عفونت بسیار کاهش می یابد.
فلپ پیشرفته
در روش فلپ پیشرفته با گرفتن پوست از قسمت سالم مقعد و استفاده از آن برای پیوند به بخش آسیب دیده این بیماری را درمان می کنند. کمتر از این روش برای درمان شقاق استفاده می شود و معمولا برای نوعی از شقاق که چندین بار عود کرده مناسب تر است.
عمل جراحی شقاق مقعد - دکتر بیژن عابدیان