دیگ بخار ایستاده

وظیفه دیگ‌ بخار همانطور که از نامش پیداست تولید بخار آب است. بویلر بخار برای تولید بخار، آب و گرما را تحت فشار ترکیب می کند که از این بخار برای گرم کردن ساختمان ها، موتور خانه های تأمین انرژی و ... استفاده می شود. دیگ بخار در دو نوع افقی و ایستاده تولید و به بازار عرضه می شود. برخی از سیستم‌های گرمایشی مرکزی از دیگ‌هایی برای گرم کردن آب یا هوا استفاده می‌کنند که پس از آن برای گرم کردن خانه یا ساختمان استفاده می‌شود.

دیگ بخار ایستاده دستگاهی است که با تحت فشار قرار دادن آب یا هر سیال دیگری سبب گرم شدن آن شده و آن را به نقطه جوش نزدیک می کند، در واقع این دستگاه یک مخزن تحت فشار است که سیال را به سطح حرارت مورد نظر می رساند تا در صنایع مختلف بتوان از آن استفاده کرد.

پاس دیگ فولادی چیست؟

به عبور و جا به جایی در دیگ پاس گفته می شود. به هر بار طی شدن طول دیگ توسط شعله اصطلاحا یک پاس می گویند ، به لوله هایی که گاز های حاصل از سوختن مواد، بعد از خروج از کوره، از آنها عبور کرده و به جلو هدایت می شود، لوله های پاس دوم گفته می شود.

انواع دیگ ها:

1. دیگ چدنی

جنس این نوع دیگ ها از چدن خاکستری می باشد. این دیگ ها به شکل پره های مجزا در کارخانه ساخته می شوند؛ به عبارتی یک دیگ چدنی از پره های از پیش ساخته شده به روش ریخته گری تشکیل شده است. استفاده از این نوع دیگ ها برای فشار های پایین (معمولا زیر ۵ اتمسفر) و در مناطقی با دمای نه چندان سرد توصیه می شوند. اجزا اصلی دیگ های چدنی:

• یک پره جلویی

• یک پره عقبی

• بوش یا اورینگ برای آب بندی

• تعدادی پره میانی (بسته به ظرفیت)

2. دیگ فولادی

دیگ فولادی آب گرم بر خلاف دیگ های چدنی به شکل یکپارچه و از ورق و لوله فولادی آلیاژی آتش خوار در کارخانه تولید می شود. این دیگ ها دو نوع هستند:

• آب در لوله (water tube)

• آتش در لوله (fire tube)

اغلب هنگامی که تامین فشار های بسیار بالا لازم می باشد (مثل نیروگاه ها و…) دیگ های واترتیوب مورد استفاده قرار می گیرند. استفاده از دیگ های فولادی فایر تیوب در تاسیسات رایج تر است.

دیگ در موتورخانه و عملکرد آن

بر اساس عملکرد دیگ ها که نقش بسیاری در عملکرد موتورخانه و تامین آب گرم مورد نیاز دارند می توان به دیگ ها یا همان بویلر ها قلب سیستم حرارت مرکزی نیز گفت. آبی که وارد دیگ آبگرم می شود توسط گرمای حاصل از شعله مشعل به آب گرم تبدیل شده و با درجه حرارت بیشتر از طریق لوله های آب گرم به سایر واحدهای ساختمان و تجهیزات گرمایشی شامل رادیاتورها و یا شوفاژ ها منتقل می شوند. پس از رسیدن آب گرم به رادیاتور ها و انتقال حرارت به محیط، آب گرمای خود را از دست می دهد و مجددا از طریق لوله های برگشت به محفظه دیگ در مورتورخانه برگردانده می شود تا چرخه مدار گرمایشی ادامه داشته باشد. این فرایند به شکل مداوم میان دیگ و مبدل های حرارتی صورت می گیرد و به همین ترتیب برای تامین آب گرم مورد نیاز و گرمایشی ساختمان تکرار می شود. با توجه به اهمیت و نقش دیگ در مورتورخانه، این تجهیزات در مدل های مختلفی با کارایی های متنوع تولید و عرضه می شوند.

نکات مفید هنگام استفاده از دیگ بخار

1. چنانچه از دیگ های بخار بازرسی و نگهداری درستی انجام نشود می توانند خطرساز بوده و موجب خسارات جانی و مالی قابل توجهی شوند.

2. با وجود این که وسایل ایمنی دیگ مانع تبدیل شرایط عملیاتی خطرناک دیگ به فاجعه می شود اما تنها از طریق نگهداری درست می شود از اتفاق افتادن شرایط عملیاتی خطرناک در دیگ های بخار جلوگیری کرد.

3. تنها راه برای اطمینان حاصل کردن از عملکرد درست وسایل ایمنی یا کنترل دیگ های بخار نگهداری، تست، و انجام بازرسی آن ها به طور منظم و مرتب است.

4. از وظایف مهندسین تأسیسات، مدیران نگهداری ساختمان و یا مدیران ساختمان سرویس و نگهداری روزمره دیگ های بخار می باشد.

5. اهمیت رو به افزایش دیگ های بخار در کارخانه ها و الزام تعمیر و نگهداری و راهبری دقیق دیگ ها، به منظور دست یابی به تولید صنعتی است. البته حضور افراد متخصص و آشنا به ساختمان دیگ های موتورخانه، برای بهره برداری منظم و مستمر از دیگ های بخار امری ضروری است.