یکی از مهم‌ترین ابزار و وسایلی که برای گند زدایی و ضد عفونی کردن آب و فاضلاب از آن استفاده‌های زیادی می‌شود، کلر زن است. در واقع باید بگوییم که قوی‌ترین ضد عفونی کننده در بازار کلرت است که می‌تواند حتی به صورت دائمی نیز آب‌های شرب و آب‌های مصرفی را گند زدایی نماید.
دستگاه کلر زن نیز به طور معمول مجری این کار شمرده شده و با مزیت‌های فراوانی که دارد باعث می‌شود از آن استفاده‌های زیادی گردد. اساس کار دستگاه تزریق کلر به گونه‌ای بوده که کلر را به آب اضافه کرده و فرایند گند زدایی را به این صورت آغاز می‌کند.
استفاده از کلر و دستگاه مربوطه، به عنوان یک وسیله کاربردی و روش موثر است که میکرو‌ارگانیسم‌های بیماری زا را در آب به صورت کامل از بین می‌برد. جالب است بدانید که فرایند کلر زنی آب به علت اینکه یکی از ساده‌ترین فعالیت‌ها بوده و همچنین هزینه بسیار پایینی را نیز در مقایسه با سایر روش‌های گند زدایی آب دارا می‌باشد، در بیشتر کشورها استفاده می‌شود. این استفاده به شکلی است که امروزه بیشتر کشورهای پیشرفته و یا درحال توسعه، با استفاده از دستگاه‌های کلر زنی آب‌ها را گند زدایی می‌کنند.
مهم‌ترین کاربردهای دستگاه کلر زن
کلر زن یکی از بهترین دستگاه‌هایی است که دارای کاربردهای فوق العاده‌ای می‌باشد. به عنوان مثال از دستگاه کلریناتور می‌توان برای استفاده‌های گند زدایی فاضلاب خروجی نیز استفاده کرد. جالب است بدانید که دستگاه تزریق کلر امکان تصفیه کردن آب‌های شرب قابل استفاده را نیز دارا می‌باشد. برخی دیگر از کاربردهای مهم این دستگاه در ادامه بررسی می‌شود.
- کاهش قابل توجه مقدار BOD
- جلوگیری از تشکیل شدن بوی زیاد
- جلوگیری از خورده شدن بتن و ادوات مکانیکی توسط مواد اسیدی تولید شده در جریان تصفیه آب
- جلوگیری از رشد و نمو مگس و حشرات در صافی‌های چکنده
- شکستن کف آب تولیدی در سپتیک تانک
- اکسایش یون‌های فلزی و سیانیدها
- برای میکروب ضدایی و فرایند ضد عفونی آب
- گند زدایی و پاکسازی استخر
- به حداقل رساندن آلاینده‌ها پس از کار با پکیج تصفیه فاضلاب
- تزریق مواد جهت جلوگیری از ته نشین شدن رسوب در دستگاه تصفیه آب صنعتی
عوامل موثر بر قیمت کلر زن
عوامل و شاخص‌های متعددی بر قیمت کلر زن مایع و قیمت پکیج کلر زنی مایع تأثیرگذار هستند که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد. باید توجه داشته باشید که قیمت پکیج کلر زنی علاوه بر موارد زیر به کیفیت ساخت دستگاه نیز بستگی دارد.
- توان تزریق کلر در هر دقیقه
- جنس سازه استفاده شده برای پیاده کردن دستگاه
- حجم کلر مایع مورد نیاز و میزان مصرف آن
- ظرفیت و حجم مخزنی که برای همزدن مواد اولیه شیر کلر استفاده می‌شود
- میزان فشار موجود در خط تزریق کلر
مزایای دستگاه کلر زن
دستگاه کلر زن از انواع دستگاه‌هایی بوده که می‌توان از طریق آن‌ها کلر را به صورت کامل در آب حل کرد. همچنین با استفاده از دستگاه کلر زن می‌توان به صورت دقیق بر روی میزان ورودی و خروجی آب و کلر نظارت داشت. استفاده کردن از این دستگاه دارای مزیت‌های زیادی می‌باشد که در این قسمت به آن اشاره می‌کنیم:
کلر یکی از موادی است که قابل پایش و حفاظت می‌باشد و می‌توان از آن استفاده دوباره برای دستگاه کلر زن کرد. این موضوع باعث کاهش هزینه‌های مربوطه می‌شود.
کلر باقی مانده میکروب کش را شما می‌توانید در خطوط طولانی انتقال حفظ کنید. جالب است بدانید شما می‌توانید کلر را به صورتی به آب وارد کنید که برای لوله کشی‌های طولانی نیز به استفاده برسد و میزان تاثیر گذاری خود را نیز حفظ نماید. این کار توسط دستگاه‌های کلر انجام می‌گیرد.
در دسترس بودن سیستم‌های شیمیایی برای کنترل کردن بو از دیگر مزیت‌های استفاده از دستگاه کلریناتور می‌باشد.
بزرگ‌ترین دلیلی که کشورهای زیادی از دستگاه کلریناتور استفاده می‌کنند حمل و نقل و جابجایی آسان این پکیج می‌باشد. این وسیله وزن و حجم زیادی نداشته و شما می‌توانید به راحتی در مکان‌های دلخواه خود آن را نصب کنید.
هزینه تامین کردن مواد اولیه دستگاه کلر زن، دقیقا مانند کلر پایین بوده و شما می‌توانید به راحتی کلر را به شکل مایع و گاز خریداری کنید.
در صورتی که در قسمتی از دستگاه ایراد یا خرابی مشاهده کردید، می‌توانید آن قسمت را جدا کرده و به همان صورت آن را تعمیر کنید. البته دستگاه تزریق کلر دموکریس دارای کیفیت بالایی بوده و به راحتی خراب نمی‌شود.
مراحل گندزدایی یا کلر زنی
پیش از شروع فرایند تصفیه آب: از آنجایی که هدف از کلر زنی، مقابله با رشد انواع میکروارگانیسم ها در خطوط انتقال آب و یا تصفیه خانه بوده، لازم است، پیش از آنکه آب به خطوط انتقال و یا تصفیه خانه ها وارد گردد، کلر زنی و گندزدایی صورت بگیرد. اما در هنگام افزودن کلر به آب و ترکیب آن با آلودگی های احتمالی آب، ماده ای جدید به نام هالومتان تولید گردد.
مرحله پایانی فرایند تصفیه آب: همانطور که گفتیم پیش از آغاز تصفیه آب، تزریق کلر توسط کلر زن صورت گرفته و کلر وارد آب می شود. اما لازم است که مقداری از کلر در آب باقی بماند تا مانع از رشد باکتری ها در لوله های انتقال آب شود. معمولا در کشورهایی که از خطوط ایمن انتقال اب برخوردار هستند و هیچ نوع عوامل و باکتری های بیماری زا وارد آب نمی شوند، نیاز به وجود باقی مانده کلر نیز نخواهد بود. اما در کشور ما، باتوجه به اینکه، مقداری از کلر تزریق شده به آب توسط میکروارگانیسم های موجود در دیواره خطوط انتقال آب، مصرف شده و بخشی دیگر نیز به دلیل ترکیب با آلودگی های داخل آب تشکیل هالومتان داده اند، می بایست مجددأ، عملیات تزریق کلر توسط دستگاه کلر زن، در مرحله پایانی تصفیه و برای جلوگیری از کاهش غلظت کلر صورت بگیرد.