دانلود رایگان جزوه روانشناسی فردی و اجتماعی PDF
دانلود رایگان جزوه روانشناسی فردی و اجتماعی روانشناسی اجتماعی مطالعه موضوعات، مسائل مربوط با جامعه است به عبارت دیگر، روانشناسی اجتماعی بررسی علمی است جزوه روانشناسی فردی و اجتماعی
روانشناسی شناختی شاخه جزوه روانشناسی فردی و اجتماعی از علم روانشناسی است که به بررسی فرایند های ذهنی می پردازد و منظور از فرایند های ذهنی در این تعریف شامل: توجه ، تمرکز، ادراک ، حافظه ، استدلال ، قضاوت ، حل مسئله ، تصمیم گیری ، تفکر و زبان می باشد در اصل روانشناسان شناختی مکانیزم های پیچیده شناخت و ذهن انسان را مورد بررسی قرار می دهند و انها را تبیین می کنند اما تنها روانشناسان شناختی نیستند که فرایند های ذهنی را مورد بررسی قرار می دهند بلکه از همان ابتدا انسان ها درباره فرایند های جزوه روانشناسی فردی و اجتماعی ذهنی تفکر می کردنند و این موضوع را می توانیم در سقراط و افلاطون که مسئله ذهن و فرایند های ان را مطالعه می کردنند ، مشاهده کنیم به همین دلیل نمی توانیم تاریخ دقیقی را برای روانشناسی شناختی ادعا کنیم و بگوییم از این تاریخ روانشناسی شناختی پا به عرصه ظهور گذاشته است و به صورت تقریبی و کلی می گوییم روانشناسی شناختی با فعالیت های وونت و تیچنر شروع شده است رویکرد این افراد ساختارگرایی بود در واقع ذهن را به اجزا و عناصر جزوه روانشناسی فردی و اجتماعی تشکیل دهنده ان تقسیم و از طریق درونگری ان را مورد مطالعه قرار می دادن د .
نکته: وونت و تیچنر آزمایشگاه روانشناسی را در سال 1879 در شهر آلمان بنا نهادنند
ویلیام جیمز روانشناس آمریکایی منکر دیدگاه و تیچنر شد و گفت : اگر بنا با شد در روانشناسی بخواهیم به اجزای ذهن بپردازیم ان وقت غافل می شویم از که انسان برای ان خلق شده است . دیدگاه او کارکرد گرایی بود و عقیده داشت که باید ذهن را به صورت کلی مورد مطالعه قرار دهیم . بعد از ویلیام جیمز فروید روانشناسی را به سمت جنبه پنهان ذهن یعنی همان ناهشیاری برد و باعث شد جزوه روانشناسی فردی و اجتماعی که رفتار گرایی هایی همچون اسکینر منکر دیدگاه های موجود در روانشناسی شوند و بگویند که به ان پرداخته می شود گنگ و غیر قابل اسباط است و علمی نیست .
رفتارگرا ها معتقد بودنند که کار روانشناسی باید بررسی علمی رفتار انسان باشد و همین دیدگاه باعث شد تا 50 سال آینده در مقالات و کتاب هایی که در ان دوره منتشر میشد ذهن و شناخت کنار گذاشته شوند و این موضوع که هر چیزی که قابل مشاهده و اندازه گیری باشد به عنوان علم محسوب می شود پارادایم فکری غالب روانشناسان شد
نکته: واتسون معتقد بود که شخصیت ما برگرفته از ها و یادگیری های ماست و جمله معروف او که می گفت چند کودک به من بدهید و در آینده آنها را به هر شکلی که می خواهید ) دزد – دکتر – ( تحویل بگیرید باعث تثبیت این نظریه که شخصیت ما بر گرفته از آموزه های ماست و ما می توانیم با نوع محرکی که به فرد ارائه می دهیم نوع شخصیت او را تعیین کنید شد
رویکرد رفتار گرایی به علت نواقصی که داشت مانند اینکه نتوانستند تنوع رفتاری را در انسان توضیح دهند و به همین علت در موج دوم رفتارگرایان بر روی فرایند هایی مانند ذهن حافظه و ... کار شد مخصوصا فعالیت های الیز که) SR) منکر این پایه شد و گفت وقتی یک رویداد یکسان برای همه افراد واکنش های یکسان ایجاد نمی کند مثل طلاق که واکنش بعضی از افراد نسبت به ان غم بعضی خوشحالی و بعضی سفر به شمال است . الیز معتقد بود که در میان محرک و پاسخ یک میانجی تحت عنوان شناخت وجود دارد که واکنش های مختلف در افراد مختلف را ایجاد می کند .توجه ، اولین گام پردازش شناختی و مهم ترین کارکرد اجرایی مغز است در واقع توجه باعث می شود ما نسبت به اطلاعات محیط آگاه شویم و بر بخشی از این اطلاعات تمرکز کنیم تا بعد بخواهیم آن را مورد پردازش قرار دهیم . درباره توجه سه نظریه بیان شده است :
a( نظریه صافی / فیلتر: اطلاعات زیادی پیرامون ما وجود دارند و حواس پنجگانه ما نیز این اطلاعات را دریافت می کنند
اما تنها تعداد مشخصی از این اطلاعات وارد حیطه آگاهی ما می شود و ان اطلاعات جزوه روانشناسی فردی و اجتماعی غیر ضروری فیلتر می شود و ما به آن منابع اطلاعاتی که نیاز داریم توجه می کنیم .
b( نظریه منبع مرکزی: انسان منابع شناختی محدودی دارد در واقع در جزوه روانشناسی فردی و اجتماعی انسان یک منبع شناختی مرکزی وجود دارد که هر نوع اطلاعات و هر نوع دستوری برای رسید به آن منبع با یکدیگر رقابت می کنند و همچنین بیان می دارد که ظرفیت این منبع مرکزی ثابت نیست در واقع بر اساس یک سری شرایط معین این منبع مرکزی می تواند بر روی چند موضوع تمرکز کند مثل زمانی که ما دو تکلیف دشوار داریم ظرفیت منبع مرکزی تغییر می کند اما بر اساس یک حدی و اگر دشواری تکالیف بسیار بالا برورد ما دچار افت می شویم در تکالیف و اینکه ما به کدام تکالیف توجه بیشتری اختصاص دهیم بستگی به تمایلات و تصمیمات آنی که فرد می گیرد دارد
c( نظریه منبع چندگانه : توجه منبع واحدی نیست و به صورت چند منبع است که هرکدام ظرفیت های ویژه مختص به خود را دارند به طور مثال منبع مشخصی برای بویایی و منبع مشخصی برای شنوایی وجود دارد ، در واقع این نظریه بیان می دارد که ما اگر بخواهیم تکالیف مختلف را انجام دهیم می توانیم اما در صورتی موفق می شویم که منابع مختلفی را درگیر ان کنیم مثل زمانی که جزوه روانشناسی فردی و اجتماعی هم به ویس گوش می دهیم و هم می نویسیم و هیچ مشکلی نداریم اما اگر هم به ویس گوش بدهیم و هم موسیقی گوش کنیم دچار مشکل می شویم .
دانلود رایگان جزوه روانشناسی فردی و اجتماعی
• توجه انتخابی
توجه انتخابی به غربال کردن اولیه محرک ، از تداوم پردازش آن گفته می شود و همچنین سوگیری توجه به معنی تمایل منظم برای توجه به طبقه خاصی از محرک ها است در اصل توجه انتخابی همان فرایند تمرکز حواس به مجموعه ای از محرک ها جزوه روانشناسی فردی و اجتماعی می باشد برای مثال دانشجو موقع حضور در کلاس آنلاین بر روی ویس و صدا متمرکز شده است و باقی محرک ها را نادیده می گیرد در اصل توجه انتخابی را متذکر شده است . توجه انتخابی به دو دسته تقسیم می شود
a( توجه اتوماتیک : در این حالت شخص آگاه نیست که توجه او به محرک های خاص است یا اینکه احساس کند توجه او خارج از کنترل اوست مثل حرکت ناگهانی توپ یا پرنده یا مثل وقتی بر مهارتی تسلط پیدا می کنیم اتوماتیک می
شود مثل رانندگی کردن یک فرد حرفه ای که هم رانندگی هم خوراکی می خورد و هم حواسش به گوشی ناگهان وقتی یک عابر را ببینند تمام تمرکزش بر روی ان عابر می رود
b( توجه انتخابی کنترل شده : در این حالت فرد به صورت به محرک های خاص توجه می کند مثل توجه و تمرکز عمدی بر روی یک م وضوع
بعض از نظریه های شناختی بیان می کنند که فرایند های توجه اتوماتیک و کنترل شده از لحاظ کیفی باهم متفاوت هستند اما بعضی های دیگر می گویند که آنها بر روی یک پیوستار قرار دارند و با توجه به محتوا متفاوت هستند یعنی کیفیت جزوه روانشناسی فردی و اجتماعی آنها یکی است ولی مقدار آنها متفاوت است . توجه کنترل شده و اتوماتیک با اختلالات اضطرابی و روانی مرتبط هستند یعنی هر دو فرایند در سیستم اطلاعات انسانی دارای مکانی مشترک هستند . بیشتر رفتار های روزمره به شیوه اتوماتیک شروع و اغلب حفظ می شوند به گونه ای که اثر بخشی و کارایی ما را در دنیا افزایش می دهند .
• توجه متمرکز بر خود
توجه متمرکز بر خورد یعنی آگاهی از اشارات و اطلاعات مربوط به خود است که درمقابل اطلاعات بیرونی که از طریق اطلاعات حسی دریافت می شوند قرار می گیرد ، اینکه ما زمانی که بر گیرنده های درونی خود که اطلاعات درونی ما را ایجاد می کند متمرکز می شویم یک توجه متمرکز بر خود را داریم در کل توجه متمرکز بر خود شامل آگاهی از وضعیت فیزیکی ، اح ساسات ، افکار ، هیجانات و خاطرات است . همچنین توجه متمرکز بر خود در برخی از اختلالات روانی نقش بسیار اساسی دارد مخصوصا هنگامی که بیش از حد مستمر و ثابت باشد اختلالاتی نظیر افسردگی ، را به وجود می آورد و از طرفی این تمرکز متمرکز بر خود گاهی برای خودآگاهی استفاده می شود دارد .
نکته: توجه متمرکز بر خود بیش از حد باعث بیماری های روانی می شود و اسیب شناسی روانی را افزایش می دهد .
جلسه دو م
توجه انتخابی چگونه اندازه گیری می شود ؟
برای اندازه گیری توجه چند روش وجود دارد که عبارتند از: مقیاس خود سنجی ، آزمون هیجانی استروپ ، آزمون ردیابی ، آزمون گوش دادن با دو گوشی ، آزمون جست و جوی نقطه ، ردیابی چشم که به نوع اختلال روش مناسب با آن مورد استفاده قرار می گیرد .
مقیاس خود سنجی
ساده ترین روش اندازه گیری توجه مقیاس خود سنجی می باشد که در آن از خود بیمار درباره اختلالش سوال می شود و در صورت عدم وجود روش های دیگر به سادگی می توان این روش را در مصاحبه های بالینی به کار برد در اصل این روش میزان گزارش های افراد در توجه به محرک های مشخص را نشان می دهد ، در این روش ما از افراد می خواهیم که آن میزان توجه خود را به محرک های مختلف به صورت روزانه گزارش دهند برای مثال به ما بگویند که در هفته گذشته هنگام غذا خوردن یا هنگام استراحت یا درس خواندن بیشتر به چه مواردی توجه می کردند جزوه روانشناسی فردی و اجتماعی، این روش دو فایده دارد : اول اینکه ساده و آسان هست برای مثال فردی که در کلاس درس حضور دارد زمانی که از او شود هنگام بیان این مطلب چه چیزی توجه تو را به خود جلب کرد ، به آسانی می تواند به این سوال پاسخ دهد .دومین مزیت این روش آن است که توجه به محرک های خاصی مثل افکار و احساسات بدنی ممکن است از طریق روش های دیگر اندازه گیری توجه سخت و مشکل باشد ولی با این روش اندازه گیری دیگر مشکلی جزوه روانشناسی فردی و اجتماعی نخواهد بود. از آنجا که روش های اندازه گیری همواره با مشکلاتی رو به رو بوده اند مقیاس خود سنجی نیز مشکلاتی را به همراه دارد ، مشکلات ابزار خود سنجی در کنترل کردن مجموعه ی وسیعی از فرایند های شناختی است ، مثلا آیتم هایی چون " من همیشه تلاش می کنم تا خودم را بشناسم" به نظر می رسد مربوط به سبک تفکر باشد تا توجه انتخابی . این آِتم یکی از پرسش های پرسشنامه خود سنجی است این سوال است که من همیشه تلا ش می کنم خودم را بشناسم و اگر فردی این پرسش را مثبت پاسخ دهد آیا می توان گفت که این موضوع توجه فرد را به خود نشان می دهد ؟ یا اینکه سبک تفکری فرد است ، دومین مشکل مقیاس خود سنجی این است که متکی بر حافظه است و مستعد سوگیری می باشد زیرا عطف به گذشته است یعنی اینکه فرد اطلاعات دریافتی از حافظه خود را می تواند با سوگیری های شخصی بیان کند برای مثال در پاسخ به این سوال که " من به فرایند های درونی خود خیلی توجه می کنم" افراد نمی توانند عدد واقعی یا پاسخ واقعی دهند و سومین مشکل این روش آن است که در مورد فرایند اتوماتیک اطلاعات نمی دهد .
آزم ون هیجانی استروپ
به طور کلی آزمون هیجانی استروپ یعنی تشخیص رنگ ها ، در این آزمون ما از
سه کارت استفاده می کنیم ، کارت اول شامل اشکال رنگی می باشد که ما از آزمودنی می خواهیم رنگ هر شکل را بیان کند، کارت دوم کل ماتی به رنگ های متفاوتی نوشته شده اند و آزمودنی باید در این مرحله کاری به کلمه نداشته باشد و فقط رنگ ها را بیان کند اما در کارت سوم کلمه رنگ ها به رنگ های مختلفی نوشته شده اند برای مثال کلمه سبز به رنگ قرمز نوشته شده و در اینجا آزمودنی کاری به کلمه ندارد و فقط باید رنگ را بیان کند . در آزمون استروپ هیجانی ما یکسری لغات با بار هیجانی و تهدید کننده به آزمودنی ارائه می دهیم و باز هم در اینجا از او می خواهیم که رنگ کلمه را بیان کند و از مکثی که روی کلمات دارد می توانیم توجه انتخابی را بسنجیم
در آزمون هیجانی استروپ یکی از مشکلاتی که وجود دارد آن است که معلوم نیست اثر کند شدن پاسخ به لغات تهدید آمیز تحت تاثیر توجه انتخابی بوده باشد زیرا زمان طولانی برای گفتن رنگ ممکن است تحت تاثیر عوامل دیگر هم باشد که عبارتند از 1( لغات تهدید کننده ممکن است واکنش یا یک حالت وحشت زدگی ایجاد کنند که مانع هر پاسخی شود و زمان واکنش را طولانی تر کنند ، یعنی اگر فرد بعد از دیدن کلمه مرگ زمان زیادی صرف کرد که بگوید قرمز نمی تواند به دلیل توجه انتخابی وی به مرگ باشد بلکه می تواند این زمان طولانی به دلیل حال ت اضطراب یا وحشت زدگی باش د که مرگ ایجاد می کند. 2( اثر استروپ هیجانی ممکن است باعث اضطراب شناختی شود یعنی طولانی تر شدن زمان برای نامیدن ممکن است به طور ساده بازتابی از تلاش فرد برای سرکوبی معنای تهدید کننده باشد یعنی اینکه فرد مدام در طول زندگی خویش این کلمات را سرکوب می کند که نشانه اجتناب شناختی او می باشد نه توجه انتخابی اش . 3( ممکن است اثر استروپ هیجانی بازتابی از اشتغال ذهنی با موضوعات مرتبط با لغات هیجانی باشد یعنی اینکه اثر استروپ نشان دهنده درگیری های بیش از او با این کلمات و اشتغال ذهنی اش است نه نشان دهنده توجه انتخابی اش .
آزمون ردیابی
این ازمون شاخصی از توجه انتخابی را فراهم می کند دو برنامه می باشد و اگر فردی به طور انتخابی متوجه یک طبقه معینی از محرک شود می توان نتیجه گرفت که آن شخص نسبت به این محرک ها سوگیری دارد یعنی اینکه شخص به دنبال این محرک هاست و نسبت به توجه انتخابی دارد . محرک های موجود در تصاویر آزمون ردیابی به گونه ای داده می شود که یک نوع ان شامل جزوه روانشناسی فردی و اجتماعی اهداف منفی و نوع دیگر ان شامل اهداف خنثی می باشد و آزمودنی ها هدف مورد نظر در تصاویر را پیدا کنند در این برنامه واکنش تند تر افراد نشان دهنده سوگیری توجه جزوه روانشناسی فردی و اجتماعی انتخابی آنها به اهدا ف منفی می باشد این روش به برنامه ردیابی معروف است . برنامه توجه برگردانی روش دیگری در آزمون ردیابی می باشد که در ان دو نوع شکل به آزمودنی داده می شود یک نوع آن شامل توجه برگردان های منفی است و نوع دیگر آن شامل توجه برگردان های خنثی است و آزمودنی باید تصویر متفاوت را بیاب د، در این برنامه واکنش کندتر افراد نشان دهنده سوگیری توجه انتخابی آنها به اهداف منفی می باشد.جزوه روانشناسی فردی و اجتماعی فرد افسرده در برنامه ردیابی خیلی سریع تر می تواند اهداف مورد نظر را بیاب د اما زمانی که در برنامه توجه برگردان ها قرار می گیرد پاسخ او کند تر می شود زیرا محرک های منفی توجه او را به خود جلب می کنند
آزمون تکلیف گوش دادن با دو گوشی
در این آزمون یک گوشی به آزمودنی داده می شود که از یک گوش آن که کانال توجهی فرد است فقط بخش می شود و یک تکلیف دیداری هم زمان هم به او می دهیم که اگر فلان کلمه را در صفحه مانیتور دیدی دکمه را فشار بده و از گوش دیگر آزمودنی که کانال غیر توجهی فرد است کلمات خنثی و منفی بخش می شود در نتیجه پاسخ کند تر نسبت به کلمات تهدید کننده و منفی که هم آن را می بیند و هم آن را از گوشی می شنود نشانگر سوگیری توجه انتخابی به این کلمات است
آزمون تکلیف جست و جوی نقطه DOT_PRO
در این آزمون یک علامت به عنوان نقطه تثبیت در یک صفحه کاملا مشکی وج ود به مدت یک ثانیه نمایان می شود ، و سپس ناپدید شده و دو کلمه خنثی و هیجانی و یا تهدید کننده مانند ماه و مرگ در همان صفحه مشکی به صورت بالا و پایین یکدیگر ظاهر می شود که از آزمودنی می خواهیم کلمه بالایی را بخواند ، در اصل همیشه در صفحه مانیتور لغات به صورت جزوه روانشناسی فردی و اجتماعی بالا و پایین می آیند که از آزمودنی می خواهیم لغات بالایی را فقط با صدای بلند بخواند که این لغات می تواند خنثی باشد یا هیجانی و بعد از یک ثانیه این دو کلمه ناپدید و یک نقطه در صفحه ظاهر می شود ، در اینجا از آزمودنی می خواهیم که به محض دیدن نقطه در صفحه کلید مد نظر را فشار ده د در نظر دارید که با توجه به محدود بودن زمان واکنش آزمودنی باید سریع باش د ، در اینجا اگر نقطه نورانی در محل کلمات هیجانی ظاهر شود ) نقطه نورانی در قسمت های مختلف صفحه نمایان می شود ( افرادی که سوگیری توجه به یکسری کلمات خاص دارند سریع تر نسب به ان پاسخ می دهن د و زود تر کلید مد نظر در مانیتور را فشار می دهند که نشان می دهد به لغات هیجانی توجه دارد . مزایایی که در آزمون جست و جوی نقطه وجود دارد این است که توجه و اجتناب توجه ای به خوبی سنجیده می شود و اشتغال ذهنی در این آزمون وجود ندارد در این آزمون میزان گوش به زنگی افراد هم به خوبی سنجیده می شود
جلسه سو م
خلاصه جزوه روانشناسی فردی و اجتماعی
آزمون ردیابی چشم
این آزمون با دستگاهی به نام EYE TRACKER انجام می شود ، این دستگاه در واقع به طور غیر مستقیم و از طریق حرکات عضلات دور چشم توجه را اندازه گیری می کند یعنی اینکه هنگام آزمون فرد بیشتر به کجا ها خیره می شود و توجه دارد . مطابق تصویر محدوده ای که فرد نسبت به آنها توجه داشته و بیشتر به آنها نگاه کرده توسط از طریق نقطه ها مشخص شده یعنی تعداد نقاط نشان دهنده جهات توجه فرد است .
از معایبی که این دستگاه دارد این است که نمی تواند آن
قسمت از توجه فرد را که مستقل از حرکات چشم است را اندازه گیری کند . شکل سمت چپ در تصویر بالا نشان دهنده
توجه یک فرد عادی و معمولی است اما تصویر سمت راست میزان توجه یک فرد اسکیزو فرن می باشد که می توان به طور تفاوت این دو میدان دید را مشاهده کرد .
افراد به چه نوع محرک توجه نشان می دهند ؟
معمولا افراد به محرک هایی که تازه و جدید باشند ، با خاصیت فیزیکی خاص ) درخشان – حرکتی - شدیدا دردناک ، ( پاداش دهنده و محرک هایی که تهدید کننده باشند واکنش نشان می دهند . از دیدگاه تکاملی می توان گفت که توجه به محرک های پاداش دهنده و یا تهدید کننده حساسیت فطری است و برای بقا ما ضروری است ، در معنای روانشناختی حساسیت
فطری را نوعی اما برای ردیابی و پاسخ دادن به محرک های خاص بیان می کنند در نتیجه افراد عموما به محرک های پاداش دهنده و محرک های تهدید کننده توجه می کنند زیر آمادگی آن را دارند برای مثال فرد گرسنه کلمات و لغات را در معانی غذا می بیند و یا فردی که مضطرب است و ترسو معمولا چهره های خشمگین را سریع تر از چهره های خوش رو ردیابی می کنند . افراد در هر زمان به آنچه که از نظر برایشان معنا دار است توجه می کنند یعنی محرکی که مرتبط باشد با نگرانی فعلی فرد و یا آن چیزی که برای فرد در لحظه جزوه روانشناسی فردی و اجتماعی اهمیت است.
و هات در توضیح توجه بیان می کنند : سوگیری توجه برای هر محرکی که مرتبط با وضع فعلی شخص است اتفاق می افتد و این حاکی از یک تمایل برای عمل است گرایشی یا اجتنابی ) توجه کند یا نکند( – شناختی یا رفتاری