شوشتر شهری در جنوب غربی ایران و استان خوزستان است که تاریخ سکونت در آن به بیش از پنج هزار سال قبل بازمی گردد. این قدمت بی‌نظیر باعث شده تا شهر از جاذبه های تاریخی و معماری‌های جذابی برخوردار باشد و از مقاصد گردشگری ارزشمند ایران به شمار رود. خانه مرعشی از بهترین نمونه‌های معماری دوره قاجار در شوشتر است که می‌توانید در سفر نوروزی خود به استان خوزستان از آن بازدید کنید. پس با مجله گردشگری سفرزون همراه باشید تا شما را بیشتر با این خانه چشم‌نواز تاریخی آشنا کنیم.
خانه مرعشی یکی از خانه‌های تاریخی و زیبای موجود در بافت کهن شوشتر است که در در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. قدمت این خانه تاریخی به دوره قاجار بازمی گردد و برای سید محمد حسن مرعشی ساخته شده است تا به همراه خانواده‌اش در آن زندگی کند. خاندان مرعشی تا چندین سال قبل هم در این خانه سکونت داشته‌اند، تا اینکه شهرداری شوشتر این خانه را خریداری کرد. امروزه این خانه به دفتر پایگاه میراث جهانی سازه های آبی تبدیل شده است.
ورود به خانه تاریخی مرعشی
برای دیدن این خانه باید قدم به یکی از محله های قدیمی شوشتر بگذارید. این خانه در حریم مجموعه آبشارهای شوشتر و دویست متری بقعه عباس از دور نمایان است. حتی می‌توانید از پله‌های ضلع غربی مجموعه آبشار نیز به این خانه دسترسی یابید. خانه مرعشی دارای دو مجموعه حیاط است. اولی در جلوی عمارت قرار داشته و چشم‌اندازی وسیع و فوق العاده به مجموعه باستانی شوشتر دارد. پس از عبور از در چوبی و بزرگ به حیاط دوم خواهید رسید که کوچک‌تر است و باغچه ای با چند نخل کوچک و بزرگ درون آن قرار دارد. دورتادور آن‌را نیز اتاق‌ها احاطه کرده‌اند.
سرگذشت خانه تاریخی مرعشی
این بنا در ابتدا نمایی ویلایی داشت و در اطراف آن هیچ حصار و یا دیواری دیده نمی‌شد. خانواده مرعشی مدتی در این خانه زندگی کردند تا اینکه بعدها در زمان پهلوی تصمیم گرفتند قسمت‌هایی را به آن افزوده و خانه را بزرگ‌تر کنند. برای این منظور، یک حیاط جنوبی به این خانه اضافه و در آن اتاق‌هایی ساخته شد. از آنجا که خانه مرعشی ویژگی های معماری و تاریخی برجسته ای دارد بعد از مدتی در سال ۱۳۸۴ میراث فرهنگی این خانه تاریخی را از شهرداری خریداری کرد.
معماری خانه تاریخی مرعشی
این خانه ۱۴۲۶ مترمربع مساحت دارد و در ۳ طبقه ساخته شده است. طبقهٔ اصلی در همکف قرار گرفته و دو طبقه دیگر در زیرزمین بنا واقع شده‌اند. از خصوصیات منحصر به فرد زیرزمین این خانه که در اصطلاح آن را شوادون می‌نامند ثابت ماندن دما در تمامی روزهای سال بوده است. این خانه در دو سبک معماری قاجاری و پهلوی ساخته شده و به نظر می آید که قسمت قاجاری آن توسط حاج محمد تقی معمار ساخته شده باشد. وی از معماران برجسته شهر شوشتر در دوره قاجار بود و همه خانه های مهم را او ساخته است. معماری قسمت هایی از خانه که در زمان پهلوی ساخته شده به عهده استاد محمد علی هدایت بوده است.
این خانه تزئینات آجرکاری زیبایی به شیوه دزفولی دارد که ظاهری باشکوه و مجلل به خانه داده است. این نوع آجرکاری که متناسب با شرایط اقلیمی منطقه است در اصطلاح محلی آجرکاری خوون چینی گفته می شود. خوون چینی، نقوش تزئینی با آجر است که اغلب در ورودی و نماهای خانه به‌کار می‌رود. خانه‌ی مرعشی یکی از شاخصه‌های اصیل معماری شوشتر است، چرا که برای فصل‌های مختلف سال قسمت‌های متفاوتی را مانند سکو و ایوان برای بهار و پائیز