قلعه رودخان یکی از خاص‌ترین قلعه‌های ایران است. این قلعه در قلب جنگل‌های شمال ایران قرار دارد. رودخان یکی از قلعه‌هایی است که بازدید از آن شکوه را در دل بیننده می‌آفریند. این قلعه‌ی تاریخی با عبور از روزگاران همچنان سالم است. بازدید از قلعه رودخان سفری است رویایی و فراموش نشدنی. در این مطلب با مجله گردشگری سفرزون همراه شوید تا به گیلان سفر کنیم.
قلعه رودخان ، میراث ساسانیان
در خصوص تاریخ بنای این قلعه نظرات متفاوتی وجود دارد. عده‌ای معتقدند که رودخان در روزگار ساسانیان بنا شده است. در دوره‌های بعد این بنا مرمت شده، روزگار سلجوقیان ، اوج شکوه این قلعه بوده است. با وجود این نظریات می‌توان گفت این قلعه شباهت بسیار زیادی به آثار مغولی دارد. این بنا با مصالحی کاملا طبیعی ساخته شده است. تمام اجزای به کار رفته در بنا از محیط اطراف گرفته شده. این سازه‌ی ارزشمند در ۳۰ مرداد ۱۳۵۴ خورشیدی، به شماره ۳/۱۵۴۹ در فهرست آثار تاریخی و ملی ثبت شد.
رودخان ، نامی بلند آوازه
نام این قلعه در روزگاران اوج خود لرزه‌ای بر اندام دشمنان می‌انداخته. قلعه‌ای با شکوه و با دسترسی بسیار سخت که همچون رازی به‌نظر می‌آمد. این بنا در طی تاریخ نام‌های مختلفی داشته است که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به: قلعه هزار پله، حسامی، سکسار، سگسار و سگسال اشاره کرد.
اما ماندگارترین نام قلعه، رودخان است که به دلیل وجود رودی‌ست به همین نام در همسایگی قلعه . این قلعه رفت و آمدهای تاریخی بسیاری به خود دیده. گفته شده این بنا روزگاری پایگاه اسماعیلیان بوده. مدتی هم میرزا کوچک خان در این قلعه حضورداشته است.مسیر جنگلی، شیب قلعه و رودخانه‌ی توفنده‌ی رودخان که دشمنان را به کام خود می‌کشید از علل مقاومت این قلعه است.
قلعه رودخان، یک کشف لهستانی
با گذشت سال‌ها این قلعه در میان جنگل‌های گیلان به خواب فرو رفته بود. تا اینکه محققی لهستانی به نام آلکساندر شودزکو خچکو در سال ۱۸۳۰ میلادی، قلعه را دید و درباره‌ی ان چنین نوشت: «دژی است بر بالای کوهی در قسمت علیای رودخانه ای به همین نام، بام آن سنگی است و طرفین ورودی دارای دو برج دفاعی مستحکم است و بر کتیبه سردر ورودی آن حک شده است که این قلعه برای نخستین بار در سال ۹۱۸ تا ۹۲۱ هـ.ق برای سلطان حسام الدین امیردباج بن امیر علاءالدین اسحق تجدید بنا شده است»
قلعه و تاریخی پر فراز و نشیب
این بنا به دلیل موقعیت جغرافیایی ویژه‌ی خود از انتخاب‌های ویژه‌ی پادشاهان و فرمانده‌ها بوده است. قلعه با هزار پله و شیبی لغزنده رویایی بود که به سختی می‌شد به آن دسترسی داشت. رودخان در ابتدا توسط ساسانیان بنا شد. در آن دوران از نفوذ لشکرکشی اعراب جلوگیری می‌کرد. پس از آن با حضور سلجوقیان در ایران، بنا مرمت شد. سازه‌ی جدید محلی برای دفاع از پادشاه و خانواده‌اش بود. بر روی کتیبه سردر ورودی قلعه که در موزه گنجینه رشت قرار دارد، نوشته شده که این قلعه در سال ۹۱۸ تا ۹۲۱ هجری قمری برای سلطان حسام الدین، تجدید بنا شده است. امیره حسام الدین دباج فومنی (مظفرالسلطان)، فرمانروای بیه پس بود که به عنوان اولین قدرت منطقه‌ای که از دستورات صفویان سرپیچی کرد، از وی یاد می‌شود. او به بازسازی قلعه رودخان پرداخت. اما در نهایت مقاومت او بی نتیجه ماند و در تبریز دستگیر و اعدام شد.
معماری قلعه رودخان
این بنا به‌روی دو قله قرار گرفته است. کل ساختمان قلعه به سه قسمت میانی، شرقی و غربی تقسیم می‌شود. از این بخش‌‌ها یکی به ارگ اختصاص داشته و دیگری قورخانه بود. ارگ محل زندگی پادشاه، حرمسرا، شاه نشین و ساختمان‌هایی مسکونی بوده است. قورخانه نیز بخش امنیتی و دفاعی قلعه محسوب می‌شده. این بنا در ارتفاعی حدود ۶۶۵ تا ۷۱۵ متر از سطح دریا قرار دارد، ۲.۶ هکتار مساحت دارد، دارای برج و باروهایی به بلندی ۱۵۰۰ متر است. طول قلعه حدود