تهران شهری است که به سرعت نو می شود؛ اصولاً نو شدن را دوست دارد. به خاطر همین علاقه به تازگی است که امروز بخش های عمده ای با بافت قدیمی و تاریخی شهر تهران دیگر به شکل گذشته وجود ندارد. اما هنوز محله های قدیمی تهران هستند که همان شکل و شمایل قدیم و همان حال و هوا را حفظ کرده اند. جای خوشحالی است که در یکی دو سال اخیر توجه به حفظ بافت قدیمی شهرها اهمیت پیدا کرده و در رسانه ها برنامه هایی در این باره پخش می شود و برنامه ریزی های شهری در این جهت انجام می شود.
این بار در مجله گردشگری سفرزون می خواهیم بعضی از محله های قدیمی تهران را به شما معرفی کنیم و از تاریخی که از سر گذرانده اند برایتان بگوییم. محله هایی که بخش مهمی از هویت فرهنگی ما را شکل داده اند. اگر از علاقه مندان تاریخ شهری هستید و یا ساکن تهرانید و به شهرگردی علاقه دارید و گاهی راه محله های قدیمی را در پیش می گیرید احتمالا خواندن این مطلب برایتان خالی از لطف نیست. پس با ما همراه باشید تا سفر مجازی کوتاهی به محله های قدیمی و خاطره انگیز تهران برویم.
محله های قدیمی تهران ، گذری به خاطره و تاریخ
بعضی از محله های قدیمی تهران هنوز وجود دارند و از بعضی از آنها فقط در کتاب های تاریخ می توان نشانی پیدا کرد. اما وقتی از محله های قدیمی پایتخت صحبت می کنیم دقیقا منظورمان کدام محله ها هستند؟ روزگاری نه چندان دور که پایتخت گستردگی امروز را نداشت، فقط شامل محله هایی بود که امروز فقط گوشه ای از شهر تهران را تشکیل می دهند. محله های تهران قدیمی حوالی بازار تهران و کاخ سلطنتی یا همان کاخ گلستان گسترده بودند محله هایی مانند پامنار، عودلاجان، امیریه، منیریه، سنگلج، ناصرخسروی امروزی، حسن آباد، سی تیر و…شمیران در زمان قاجار و پهلوی اول روستای ییلاقی خوش آب و هوای نزدیک تهران بود و از اوایل دوران پهلوی دوم کم کم با گسترش شهر تهران به سمت شمال به پایتخت پیوست و بخشی از شهر تهران شد. محله های قدیمی تهران امروز هم محله های حوالی بازار تهران هستند.
بازار و کاخ گلستان، قلب تپنده تهران قدیم
گفتیم که بازار و کاخ گلستان قلب تهران دوره قاجار بودند و محله های تهران حول این دو مرکز شکل گرفته بودند. یکی از این محله ها ناصر خسرو یا همان خیابان ۱۵ خرداد امروزی است که در زمان ناصرالدین شاه بخشی از ارگ سلطنتی بود و ناصریه نامیده می شد. در این خیابان یادگارهای زیادی از معماری تهران قدیم وجود دارد مانند شمس العماره، مدرسه دارالفنون، سرای روشن، کوچه مروی و میدان توپ خانه یا همان میدان امام خمینی امروز. خوشبختانه به بناهای تاریخی این خیابان ر نسبت به محله های دیگر بیشتر رسیدگی شده است. پس اگر برای گشت و گذار به خیابان ناصرخسرو رفتید به بالا سرتان هم نگاه کنید تا بناهای قدیمی را ببینید.
بازار هم که دیگر جای خود دارد. برای درک حال و هوای تهران قدیم و سبک معماری تهران حتما باید به بازار و گوشه و کنارها و کوچه پس کوچه هایش سر بزنید و به محله هایی مانند پامنار و درخونگاه بروید و شکل و شمایل تهران ادامه مطلب...