مسجد سلطان احمد از زیباترین شاهکارهای معماری اسلامی و از جاذبه های درجه یک شهر تاریخی استانبول است. گنبدهای آبشاری به همراه شش منار باریک این مسجد، آسمان استانبول را به تصرف خود درآورده‌اند. مسجد سلطان احمد نمونه‌ای عالی از مساجد فوق‌العاده امپراتوری عثمانی است که در محل کاخ بزرگ بیزانس احداث شده است. این مسجد به دلیل وجود کاشی‌های آبی رنگ در طراحی داخلی به «مسجد آبی» نیز شهرت دارد. گفتنی های زیادی در مورد مسجد آبی هست که در این مطلب مجله گردشگری سفرزون قصد داریم با شما در میان بگذاریم. پس تا انتها با ما همراه باشید.
موقعیت و چشم انداز
مسجد سلطان احمد در مرکز استانبول قدیم و جنوب شرقی میدان اسب‌دوانی واقع شده است. جالب است بدانید که مسجد ایاصوفیه تنها به اندازه ی چند دقیقه پیاده روی به سمت شمال با مسجد آبی فاصله دارد. روایت ها حاکی از آن است که این مسجد به عمد در مقابل عمارت ایا صوفیه ساخته شده تا نشان دهد که معماران عثمانی و مسلمان می‌توانند رقبای سرسختی برای اجداد مسیحی خود باشند. بنابراین دو عمارت آثار تاریخی و معماری بسیار ارزنده‌ای هستند که جلوه‌ای منحصربه‌فرد را به این بخش از شهر می‌دهند.
این مسجد در چند قدمی سرای توپقاپی قرار دارد، کاخی که تا قرن نوزدهم محل اقامت پادشاهان عثمانی بود. از طرفی این مسجد چند دقیقه‌ای تا ساحل بسفور فاصله دارد. اگر از دریا به مسجد نگاه کنید، قبه‌ها و مناره‌های مسجد در بخش قدیمی شهر برجسته هستند و هدف سازندگان هم ایجاد چنین چشم‌انداز زیبایی بوده‌است.
تاریخچه مسجد سلطان احمد
در سال ۱۶۰۹ بود که سلطان احمد اول برای به رخ کشیدن صلابت و شکوه امپراتوری خود، تصمیم به ساخت نخستین مسجد امپراتوری عثمانی گرفت؛ چرا که تا پیش از آن خاندان سلطنتی و مردم از ایاصوفیه به عنوان مسجد اصلی شهر استفاده می کردند. محمد آقای صدفکار، با آمیختن ایده های استادش، سنان، در معماری مسجد، قصد خلق بنایی عظیم و با شکوه را مطابق میل سلطان داشت.
سلطان احمد که بسیار نگران به پایان رسیدن این مسجد بزرگ بود اغلب خود درگیر روند کار می‌شد. او تنها یک سال پس از اتمام ساخت شاهکارش در سن ۲۷ سالگی درگذشت. پیکر او به همراه همسر و سه پسرش در بیرون مسجد دفن شده است. مجموعه مسجد اصلی شامل یک مدرسه، بیمارستان، یک مدرسه ابتدایی، بازار، عمارت و گور مؤسس آن بود که متأسفانه اکثرشان در قرن ۱۹ تخریب شدند.
معماری مسجد آبی
مسجد سلطان احمد پنج گنبد اصلی، شش مناره و هشت گنبد فرعی دارد. طراحی مسجد حاصل انباشته شدن دو قرن تجربه در ساخت و ساز مساجد عثمانی است. در این بنا برخی عناصر مسیحی بیزانسی مربوط به ایا صوفیه، با معماری سنتی اسلامی ترکیب شده اند و این مسجد را آخرین مسجد بزرگ دوره ی کلاسیک ساخته اند. ساختار اصلی مسجد تقریباً شبیه مکعب است. در بالای مکعب مجموعه‌ای از قبه‌ها و شبه قبه‌ها فضا را تسخیر می‌کنند و به سمت قبه اصلی اوج می‌گیرند. قبه اصلی ۳۳ متر قطر و ۴۳ متر ارتفاع دارد. جلوه نهایی یک هماهنگی بینایی زیباست که چشم را به سمت