متفاوت، خوش نقشونگار، و رنگارنگ! اینها بدیهی ترین کلماتی است که میتوان در توصیف پوشش زنان جنوب بهکار برد. ایران به علت تنوع قومیتی قابل توجهاش، پوششهای محلی زیادی را به سراسر دنیا معرفی میکند. در این بین لباسهای استانهای جنوبی ایران منحصر به فردند و به عنوان نشان و نمادی از این خطه شناخته میشوند. شاید به نوعی بتوان گفت که جنوب تنها منطقه ای از ایران است که پوشش به نوع خاصی از تنپوش خلاصه نمیشود و از تن پوش، حجاب و روسری گرفته تا زیورآلات را دربرمیگیرد. در این مطلب از مجله گردشگری سفرزون قصد داریم تا شما را به شکلی حرفهای با پوشش قومیتهای جنوبی ایران آشنا کنیم.
جنوب ایران، جمعیتهای زیادی از عرب زبانان و بلوچها را در خود جای داده و نزدیکیهای زیادی به لحاظ فرهنگی، با کشورهای همجوار دارد. در این میان کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و نیز همسایه های شرقی یعنی پاکستان و افغانستان و نیز بخشهایی از هندوستان، تأثیرات متقابلی را بر فرهنگ مردمان خطه جنوب گذاشته و پذیرفتهاند. واضح است که این تأثیرات پیش از هر چیز در پوشش زنان جنوب خود را نمایان کرده و گویای فرهنگ و آداب و سنن خاص این منطقه است. پوشش زنان جنوب بخشی از هویت و رسوم اجتماعی و ارتباطی زنان این خطه است و نشانه گذاریها و خوانشهای زیادی دارد. در ادامه نمونههایی از مهمترین آنها را معرفی خواهیم کرد.
پیراهن کندوره ؛ سوغاتی کهن به اروپا
پیراهن کندوره از مشهورترین پوشش زنان جنوب است که در زبان اسپانیایی به پیراهن گاندورا تبدیل شده! اعراب مسلمان در قرن هشتم میلادی آن را به جنوب ایتالیا و اسپانیا بردند و با استقبال خوب مردم اروپا مواجه شدند. پیراهن کندوره با یقه ای گرد که در جلو بسته میشود، دو برش عمودی از سرشانه تا خط سینه و پایین دامن دارد که از پهلوی یقه تا درز وسط از پارچه رنگی متفاوت و برای لبه آستین نیز به صورت دو تکه از پارچههای دیگر استفاده میشود. این لباس دارای حاشیه نوار دوزی پهن در ناحیه دور کمر است و اندامی بودن آن و انتخاب قد تا حد زانو به مدل و دوخت آن تنوع میدهد.
در بندرعباس و نواحی مرکزی مانند کنگ، بندرلنگه و بندرخمیر این لباس را تنگتر و کوتاهتر و در شهرهایی مانند هرمز و قشم آن را با اندکی تغییرات که متأثر از پیراهنهای عربی کشورهای حاشیه خلیج فارس است با حذف برش دور کمر و گشادتر میدوزند. اغلب رنگهای مورد استفاده برای این پیراهن رنگهای گرم و شادی مانند قرمز، بنفش، سبز، سرخابی صورتی، نارنجی، زرد و به ندرت آبی فیروزه ای است.
شلوار بندری ؛ از ماندگارترین پوشش زنان جنوب
شلوار بندری در استان هرمزگان به نام شلوار “دمپا تنگ” خوانده میشود که از مچ پا تا زانو تنگ بوده و از زانو تا کمر حالت لوزی شکل به خود گرفته و کاملاً گشاد و راحت است. این شلوار برشی مانند شلوار زنان ترکمن و کرد دارد و کمری آن را لیفه ای دوخته و با کش یا پارچه محکم میکنند. شلوارهای بندری را به رنگهای سبز و قرمز و زرد، آبی و نارنجی وبا پارچه هایی از جنس تترون،پوپلین و چیت برای استفاده روزمره و پارچههای کلفت و زری دار مثل اطلس و زربفت و ساتن برای مجالس و عروسیها میدوزند.
برای راحتی در هنگام پوشدن دمپای شلوار را به طرف داخل پا چاک میدهند که با زیپ و یا دکمه ای دست ساز بسته میشود. شلوار بانوان در تمام نواحی استان هرمزگان شکل و آرایشی همانند دارد اما تزئینات دمپای شلوارها بسته به سلیقه محلی و نه شرایط آب و هوایی متفاوت است. ادامه مطلب...