در این نوشتار قرار است باهم به بررسی سوغات نیشابور بپردازیم که بسیار زیبا و اصیل هستند. اکثر شهرها و روستاهای کشور ما، با داشتن جاذبههای زیبای تفریحی و زیارتی، برای گردشگران مقصد خوبی هستند. خیلی از این دیارها شناخته شدهاند و همه اسم آنها را شنیده یا به آنجا سفر کردهاند. اما متاسفانه بسیاری از آنها نیز، با وجود جاذبههای زیادی، ناشناخته مانده و نادیده گرفته شدهاند.
وقتی به جایی مسافرت میکنیم، نزدیکان ما منتظر هدیهای به عنوان سوغاتی هستند. گاهی هم خودمان دوست داریم که هدیهای را برای آنها تدارک ببینیم تا در شادی سفر خود آنها را سهیم کنیم. بسیاری از مواقع هم پیش میآید که وقتی به جایی سفر میکنیم، دوست داریم یک اثر هنری مخصوص به آن شهر را به عنوان یادگار تهیه کنیم تا وقتی از سفر برگشتیم، با دیدن آن، به یاد خاطرات خوبمان بیفتیم.
درباره نیشابور
نیشابور، یکی از بزرگترین شهرهای شمالی شرقی کشورمان ایران است. بعد از مشهد، بیشترین جمعیت در استان خراسان رضوی در این شهر ساکن هستند. نیشابور در دامنههای رشته کوه بینالود واقع شده و به عنوان یکی از مراکز تاریخی، گردشگری و صنعتی کشور شناخته میشود. این شهر زیبا و با اصالت، به عنوان بزرگترین مرکز سنگ فیروزه در جهان است.
دبیرستان خیام، آنشکده آذر زرین مهر، قدمگاه رضوی، آرامگاه ابوعثمان مغربی، گنبد بزرگ آجری مهرآباد (شه میر)، عمارت و باغ امین اسلامی، سایت باستانی شادیاخ، بازار سرپوشیده، مسجد جامع نیشابور و کاروانسرای شاه عباسی از جمله بناهای تاریخی این شهر زیبا و باقدمت هستند. در دامه به بررسی تعدادی از مکانهای گردشگری این شهر زیبا و البته سوغاتیهای آن میپردازیم.
جاذبههای گردشگری نیشابور
آرامگاه خیام که از باغ، کتابخانه، موزه و مهمانخانه تشکیل شدهاست، محل دفن این ریاضی دان و ستاره شناس ایرانی است. باغ این آرامگاه به عنوان یکی از مکانهای جالب و دیدنی در نیشابور است که افراد زیادی به آن برای دیدن و لذت بردن سفر میکنند.
دهکده چوبی یک روستای چوبی در این شهر است که به عنوان یکی از جالبترین جاذبههای گردشگری ب حساب میآید. این روستا محلی برای تفریح بوده و مسجد چوبی آن، نه تنها در ایران، بلکه در جهان شناخته شده و خاص است. این مسجد به گونهای ساخته شده که بسیار مقاوم است و زلزله هشت ریشتری را نیز تاب میآورد و باز هم سالم باقی میماند.
باغ قدمگاه، که در دامنههای جنوبی بینالود و مشرف به دشت نیشابور واقع شدهاست. بنای مذهبی در این باغ، موسوم به قدمگاه حضرت ابوالحسن الرضا (ع) درست میان یک باغ باصفا و خوش آب و هوا قرار دارد.
آرامگاه شاعر ایرانی، عطار نیشابوری نیز در این شهر واقع شدهاست. شاعر، عارف و ادیب ایرانی که آرامگاه بسیار زیبای آن، با کاشی کاریهای زیبا و خاص، مکانی برای جذب گردشگر است.
سوغات نیشابور
با وجود مکانهای گردشگری زیبا و خاص در این شهر، حیف است که به آن سفر کنید و با خود چیزی را به عنوان یادگاری نبرید. همچنین برای دوستان و نزدیکان خود نیز، میتوانید سوغات نیشابور را هدیه کرده و آنها را با این آثار و صنایع دستی زیبا بسیار خوشحال کنید.
فیروزه،
همانطور که در معرفی این شهر هم اشاره کردیم، نیشابور به عنوان بزرگترین مرکز سنگ فیروزه به شمار میرود. معادن غنی در این شهر، باعث شده تا مردم آن، این سنگ را استخراج کرده و با تراشیدن و شکل دادن به آن، یک حرفه قدیمی و اصیل برای خود ایجاد کنند. الان معادن فیروزه در شمال غرب نیشابور و در دامنههای بینالود قرار دارند.
انواع سنگ فیروزه
این سنگ خوشرنگ که مرکز آن نیشابور است، انواعی گوناگونی دارد که عبارتند از:
فیروزه عربی
شجری
شروام
عجمی (بهترین نوع فیروزه)
توخال
چاغوله
کاربرد سنگ فیروزه
مردم این شهر، از فیروزه اشیا مختلفی میسازند که هم جنبه تزئینی و همینطور جنبه کاربردی دارند. به هر صورت شما میتوانید هرکدام از آنها را که دوست دارید، تهیه کنید و به عنوان سوغات نیشابور برای خود نگهداری کنید. این سنگ به عنوان معروف ترین سوغات شهر نیشابور است که در جهان نیز آن را به اسم نیشابور میشناسند. قیمت فیروزه نیشابور بالاست چرا که کیفیت بالایی هم دارد. این سنگ در مشهد تراش داده شده و معامله میشود و برای ساخت انواع صنایع دستی از جمله ظروف فیروزه کوبی به بازار ایران و جهان صادر میشود.
سنگ فیروزه در موارد زیر به کار میرود:
نگین انگشتر
ترصیع در انگشتر
گردنبند
ظروف نقره
حتماً فیروزه کوبی اصفهان را میشناسید یا اسم آن را شنیدهاید. اگر به اصفهان سفر کرده باشید، در بازارهای آن مثل بازار میدان نقش جهان، مغازههای زیادی هستند که این اثر هنری زیبا را خلق کرده و به فروش میرسانند. ممکن است به محصولات فیروزه کوبی علاقه زیادی داشته باشید اما امکان خرید حضوری برای شما وجود ندارد، از طرفی به فروشگاههای آنلاین که تعداد آنها هم زیاد شده، اعتماد ندارید. چرا که این روزها اجناس تقلبی زیادی وارد بازار شدهاند. اما فروشگاه آنلاین سلام، مدت زیادیست که در زمینه فروش صنایع دستی با کیفیت و اصیل ایرانی تلاش میکند و توانسته است که محصولات باکیفیت را به دست مشتریان برساند.
قلمدان و حدیث سلسله الذهب
نقل شده است که حضرت امام رضا علیه السلام در هجرت خود از مدینه به به مرو، در مسیرشان، به نیشابور رسیدهاند و حدیث بلندمرتبه سلسله الذهب که چکیده تاریخ شیعه را در خود جایداده در جمع نیشابوریان بر زبان مبارک حضرت جاری گشته است.
گفته میشود مردم نیشابور سخنان گوهربار حضرت امام را با قلمهای خود نوشته و ثبت کردهاند. مردم آن زمان قلمهای خود را جعبهای زیبا نگه میداشتند که هم اکنون به یکی از سوغاتیهای این شهر تبدیل شدهاست. البته متاسفانه مثل قبل قلمدان سازی رایج نیست، اما هنوز هم به عنوان یکی از صنایع دستی زیبای این شهر شناخته میشود.
فرش نیشابور
بافتن فرش در این شهر اصیل رواج دارد. شاید برایتان جالب باشد که بدانید یک فرش برای کاخ ریاست جمهوری ارمنستان و یکی هم برای سفارت فنلاند در تهران، در کارگاههای قالی بافی نیشابور بافته شدهاست.
سفال نیشابور
از دیگر سوغات شهر زیبای نیشابور، سفال آن است که قدمت چند هزار ساله دارد. اگر به این شهر سفر کردید، میتوانید ظروف سفالی زیبا را از آنجا تهیه کنید و به یادگار به همراه خود ببرید. وسایل لعاب کاری هم در نیشابور رایج بوده و در بازارهای آن به فروش میرسند.
آجیل و خشکبار
آجیل نیشابور معوف است چرا که از کیفیت و طعم بسیار خوبی برخوردار است. اگر به این شهر سفر کردید، حتماً آجیل آن را تهیه کنید و از طعم بی نظیر آن لذت ببرید. یکی از این آجیلها که معروف است، آلوبخارا بوده که از خوردن آن پشیمان نخواهید شد.