ارتودنسی چیست؟

کلمه ارتودنسی (یا ارتودونسی) معادل فارسی لغت لاتین “Orthodontics” است. ارتودنسی یکی از اولین و مهمترین رشته های تخصصی دندانپزشکی می باشد.کلمه ارتودنسی از دو بخش تشکیل شده است:

• “ارتو” (Ortho) به معنای راست یا ردیف کردن
• “دونت” (dont) به معنای دندان

بنابراین ترجمه آن “ردیف کردن دندان” است.

مهد این دانش نیز مانند بسیاری از علوم دیگر در آمریکاست. پیشگامان این رشته تخصصی یعنی اولین متخصصان ارتودنسی مانند ” اِدوارد اَنگِل” و “نورمن ویلیام کینگزلی” هر دو آمریکایی بودند و بیش از یک قرن قبل این رشته را در دندانپزشکی پایه گذاری کردند. هدف اصلی تخصص ارتودنسی مرتب کردن دندان های نامنظم و اصلاح مشکلات اسکلتی و فکی بیمار است. بهترین سن برای آغاز درمان ارتودنسی دوره نوجوانی است ولی با توجه به نوع و شدت مشکل دندانی یا فکی می تواند درمان زودتر یا دیرتر صورت پذیرد.

انواع ارتودنسی

دو نوع کلی درمان های ارتودنسی ، ارتودنسی ثابت و ارتودنسی متحرک است.

در ارتودنسی ثابت ، دستگاه های ارتودنسی به دندان ها متصل شده و در نتیجه بیمار نمی تواند آنها را از دهان خود خارج کند. ارتودنسی ثابت ، یک فرآیند پیچیده و تخصصی می باشد که انجام آن در صلاحیت متخصصین ارتودنسی است. ولی در ارتودنسی متحرک بیمار می تواند دستگاه را از روی دندان های خود بردارد. البته برداشتن دستگاه محدود به زمان های کوتاهی در طول شبانه روز مثلا هنگام غذا خوردن یا مسواک زدن است. بر خلاف تصور عموم، درمان ارتودنسی محدود به دوره سنی خاصی نیست و در تمام طول عمر افراد قابل انجام است، هرچند زمان طلایی درمان ارتودنسی در دوره نوجوانی است. به این دلیل به والدین توصیه می شود معاینه تخصصی ارتودنسی را برای فرزندان نوجوان خود در نظر داشته باشند.

موفقیت در درمان ارتودنسی

شرط موفقیت درمان ارتودنسی، اعتماد به متخصص ارتودنسی از سوی بیمار است. هر بیمار باید به متخصص ارتودنسی منتخب خود را بهترین متخصص ارتودنسی تصور کند. به این ترتیب پیشرفت درمان ارتودنسی آسان‌تر و موفق تر خواهد بود. متخصصین ارتودنسی برای هر بیمار ، طرح درمان مختص به آن بیمار را اجرا می‌کنند. پیروی از دستورات و توصیه های متخصص ارتودنسی ، مسیر درمان را هموار می‌کند تا بهترین نتیجه حاصل شود. همه انواع درمان های ارتودنسی اعم از ارتودنسی ثابت یا ارتودنسی متحرک به همکاری بیمار وابسته است. در صورت عدم همکاری بیمار ، نتیجه مطلوب به دست نخواهد آمد. مشکل عدم همکاری به ویژه در کودکان و نوجوانان اهمیت بیشتری دارد. بزرگسالان درک بهتر و همکاری بیشتری در طی درمان ارتودنسی دارند.