وجود لک بر روی صورت یکی از بزرگترین دلایل مراجعه افراد به درماتولوژیست ها (متخصصان پوست) در سراسر دنیاست. اگر شما هم از وجود لک بر روی پوست ناراحت هستید این مطلب را با دقت بخوانید. در مطالب پیشین درباره "هرآنچه باید درباره لک و راههای درمان آن بدانید" نکته های مهمی بیان کردیم که خواندن آن را به شما توصیه می کنیم.
شاید شنیده باشید که بهترین فصل برای درمان لک پوست پاییز است. اما میدانید چرا؟ در اکثر محصولان ضدلک و اقداماتی که برای درمان لک انجام می شود، لایه برداری از پوست وجود دارد. وقتی پوست لایه برداری می شود، لایه محافظتی خود را از دست می دهد. بنابراین به شدت آسیب پذیر می شود. در پاییز شدت اشعه UV آفتاب کمتر از فصول دیگر بخصوص بهار و تابستان است. از این رو بطور کلی پزشکان توصیه میکنند درمان لک در فصل پاییز شروع شود. چراکه روند درمان کامل چند ماه طول میکشد.
لک پوست انواع مختلف و دلایل ایجاد متفاوتی دارد و هر کدام از انواع لک به روش خاص خودش درمان می شود. بنابراین نمیتوان همه انواع لک با یک نوع درمان یا با یک نوع محصول درمان کرد. بطور کلی درمان لک پوست دشوار است و صبر و استمرار در درمان میخواهد. اگر میخواهید واقعا لک های پوستی خود را کمرنگ کنید، در مسیر درمان کم طاقتی نکنید و روش درمان پیشنهادی پزشک و محصولاتی را که استفاده میکنید طولانی مدت ادامه دهید و منظم گامهای درمان را انجام دهید.
اگر وقتی جلوی آیینه می ایستید، مشاهده میکنید که لک های کمرنگ و پررنگ قهوه ای زیبایی چهره شما را تحت تاثر قرار داده و از وجود آنها ناراحت هستید، این مطلب را تا آخر دنبال کنید. در این مطلب به بسیاری از سوالات درباره لک و درمانهای آن پاسخ میدهیم.
فرایند تولید لک چگونه است؟
لک های پوستی به دلیل تولید ملانین اضافه در پوست و به سطح پوست آمدن آنها بوجود می آید. ملانین همان رنگدانه هایی است که به پوست رنگ میدهد. اقداماتی که باعث ایجاد لک می شوند به چهار گروه تقسیم می شوند:
- تولید ملانین
- سنتز ملانین
- حمل ملانین به سطح پوست
- اینستال ملانین
اگر این چهار اتفاق بیفتد، لک بر روی پوست ظاهر می شود. تمام داروها و محصولاتی که بعنوان ضدلک عمل میکنند، بازدارنده یک یا دو و گاهی هر چهار قسمت فرایند تولید لک هستند. اگر این چرخه چهارگانه فرایند ایجاد لک شکسته شود، لک ایجاد نمی شود. بطور مثال ماده ضدلک آربوتین جلوی تولید ملانین (بخش اول مکانیسم فرایند تولید لک پوست) را میگیرد و نیاسینامید که ماده ای ضدلک است، کارش این است که از انتقال ملانین به سطح پوست جلوگیری میکند.
بنابراین هر کدام از ترکیباتی که جلوی یکی از این فرایند چهارگانه را بگیرد، می تواند بعنوان ضدلک محسوب شود. معمولا در محصولات ضدلک خوب، ترکیبی از چندین ماده ضدلک استفاده می شود که بتواند هر چهار مرحله از فرایند تولید لک را کنترل کند.
چند نوع لک وجود دارد؟
چندین مدل لک پوست وجود دارد که هر کدام به دلایل مختلفی ایجاد شده است و هرکدام درمان جداگانه ای دارد. انواع لک را میتوان از چندین منظر دسته بندی کرد. مثلا از نظر دلایل ایجاد، از نظر عمق در پوست یا از نظر قدمت ایجاد لک. در اینجا انواع لک را از نظر محل قرار گیری در لایه های پوست بررسی میکنیم.
1- لک های اپیدرمال
این نوع لک های پوستی در بالاترین و سطحی ترین لایه پوست که همان لایه اپیدرم است تشکیل شده اند. معمولا حاشیه های خیلی واضحی دارد. با لامپ وود براحتی به رنگ تیره دیده و با حاشیه های منظم دیده می شود. لامپ وود وسیله ای است که پزشکان برای معاینه لک از آن استفاده میکنند.
خبر خوب درباره این نوع از لک ها این است که امید به درمان در آنها بالاست. در واقع درمان آنها سخت نیست و اگر به موقع اقدام به درمان لک کنیم، می توان تا حد زیادی بهبود در آنها را مشاهده کرد. برای درمان این نوع از لک ها از لایه بردارها و ترکیبات ضدلک می توان استفاده کرد.
البته به یاد داشته باشید درمان هر نوع لکی پوستی نیاز به صبر و تداوم استفاده از محصولات درمانی دارد. درمان لک چند ماه طول میکشد و نباید در این مدت ناامید شد و روند درمان را ناقص انجام داد. آثار بهبود و درمان لک نیز بعد از یکی دو ماه خودش را را نشان میدهد. مبادا در این مدت ناامید شوید و درمان را نامنظم انجام دهید.
2- لک های درمال
این نوع لک ها در لایه های عمیق تر پوست تشکیل شده اند. اگر بخواهیم از روی ظاهر این نوع لک های پوستی را تشخیص دهیم، مشاهده میکنیم که حاشیه های محوی دارند و دورتا دور لک خیلی واضح نیست. حاشیه های لک های درمال حتی با لامپ وود هم بصورت ناواضح دیده می شود.
لک هایی که در لایه درمال تشکیل شده اند، اصلا لک های خوبی نیستند. یعنی درمان آنها سخت و حتی گاهی غیرممکن است. مثلا با استفاده از لایه بردارها اصلا امیدی به درمان آنها نداشته باشید. شاید برای درمان این نوع لک مجبور شوید هزینه زیادی کنید و از لیزرها استفاده کنید تا اینکه حداقل کمی کمرنگ شوند.
به یاد داشته باشید بهتر است از ایجاد لک جلوگیری کنید تا به دردسرهای درمان آن دچار نشوید. درمان لک بطور کلی کاری زمانبر و سخت و پرهزینه است. بنابراین به نکته هایی که پایین تر برای پیشگیری از لک بیان می شود خوب توجه کنید و آنها را در زندگی روزانه بکار گیرید تا اصلا لک ایجاد نشود تا بخواهید آن را درمان کنید.
3- لک های ترکیبی درمال و اپیدرمال
برخی از انواع لک هم هستند که ترکیبی از دو حالت گفته شده در بالا هستند. قطعا درمان این نوع لک ها از لک های نوع اپیدرمال سخت تر و از لک های نوع درمال راحتت است.
انواع لک بر حسب دلایل ایجاد چیست؟
این بار میخواهیم انواع لک را بر اساس دلیل ایجاد بررسی کنیم. لک پوست انواع مختلفی دارد. در اینجا به انواع مختلف آن اشاره میکنیم:
- لک ناشی از آفتاب
- کک و مک
- لک ناشی از التهاب پوست
- ملاسما
- لک پیری (لک پوست ناشی از افزایش سن)
- لک ناشی از مصرف داروها
درمان لک چگونه انجام می شود؟
حال میرسیم به شیرین ترین و پرطرفدارتین قسمت ماجرا! یعنی درمان لک پوست. مبحث درمان لک یک مبحث بسیار عمیق و پیچیده است. ما در اینجا سعی داریم انواع روشهای درمان لک پوست را بیان کنیم تا دید کلی در مورد روشهای درمان پیدا کنید. اگر بخواهیم روشهای درمان لک را گروه بندی کنیم، می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
1- درمان موضعی لک پوستی
منظور از درمان موضعی، این است که از محصولات یا داروهایی حاوی ترکیبات ضدلک بر روی پوست بزنیم. این محصولات خود چندین گروه هستند. برخی از انها لایه بردار هستند، برخی دیگر حاوی ترکیبات ضدلک هستند. برخی دیگر محصولات پیشگیری کننده از لک هستند مانند ضدآفتاب ها و محصولات حاوی ترکیبات ضدالتهاب.
لایه برداری برای درمان لک
اولین گام درمان لک صورت لایه برداری از پوست است. لایه برداری کمک میکند سلولهای مرده و ضخیم شده سطح پوست از روی سطح پوست برداشته شود و به این ترتیب وقتی بعد از آن از محصولات حاوی ترکیبات ضدلک استفاده شود، براحتی این ترکیبات به لایه های زیرین پوست دسترسی پیدا میکند و اثر درمان لک پوست را بالا می برد.
لایه برداری از پوست یا میتواند بصورت یکدفعه ای در مطب پزشک انجام شود یا اینکه محصولات لایه بردار را خریداری کنید و در منزل استفاده کنید. اگر به مطب پزشک مراجعه کنید برای لایه برداری یا از روش مکانیکی مانند میکرودرم ابریژن یا از روش های شیمیایی مانند پیلینگ شیمیایی با اسیدهای میوه استفاده میکند. اما اگر بخواهید لایه برداری را خودتان به مرور در منزل انجام دهید، میتوانید یکی از محصولات لایه بردار را خریداری و شبها از آن استفاده کنید.
لایه بردارها با درصدهای مختلفی در بازار وجود دارد. همه انواع پوست (هم پوست خشک، هم پوست چرب و مختلط و هم پوست نرمال) به غیر از افرادی که پوست خیلی حساسی دارند، میتوانند از لایه بردارها استفاده کنند.
لایه بردار را بهتر است شبها و دور از نور خورشید استفاده کنید. لایه بردار را روی صورت مرطوب بزنید و پس از 15 دقیقه الی نیم ساعت، صورتتان را آبکشی کنید.
محصولات موضعی حاوی ترکیبات ضدلک
کرمهای زیادی در بازار وجود دارد که حاوی ترکیبات ضدلک هستند. بطور کلی محصولات حاوی ضدلک را می توان به دو گروه عمده تقسیم بندی کرد:
- محصولات حاوی هیدروکینون
- محصولات غیرهیدروکینونی
اکثر محصولاتی که در بازار وجود دارند جزو گروه دوم یعنی گروه غیرهیدروکینونی ها قرار دارند. فراموش نکنید استفاده از محصولات موضعی ضدلک باید حداقل دو ماه و حتی تا 6 ماه استفاده شود. در این مدت حتما تمام روتین درمان لک خود را رعایت کنید و به موقع و درست از محصولات ضدلک استفاده کنید.
مهمترین ترکیباتی که در محصولات ضدلک خوب وجود دارد آربوتین، رزورسینول، گلابریدین (شیرین بیان)، ویتامین سی، نیاسینامید، عصاره کیوی، عصاره سویا، عصاره برنج، کوجیک اسید و آزلائیک اسید. است. وقتی میخواهید یک محصول ضدلک بخرید حتما در توضیحات محصول بخوانید ببینید کدام یک از این ترکیبات در آن استفاده شده است. در ضدلکهای قوی، از چند ترکیب ضدلک در کنار هم اسفاده می شود تا اثربخشی بالاتری داشه باشد.
محصولات ضدلک معمولا در خودشان کمی ترکیبات لایه بردار نیز دارند. این کار برای اثربخشی بالاتر محصول انجام می شود. بنابراین کلا بهتر است ضدلکها را شبها و به دور از نور خورشید استفاده کنید. در طول دوره درمان لک همیشه باید از نور خورشید محافظت خوبی داشته باشید.
نکته مهم: همیشه محصولات ضدلک را بر روی پوست تمیز بزنید. قبل از اینکه ضدلک را بر روی صورت بزنید، اول پوست را با یک شوینده بشویید و خوب تمیز کنید. سپس از محصولات موضعی ضدلک استفاه کنید.
گاهی اوقات برخی از تمیز کننده های پوست خودشان حاوی ترکیبات ضدلک نیز هستند. این به این معنی نیست که این محصول به تنهایی قدرت درمان لک را دارد اما در رژیم درمان لک بهتر است از این نوع پاک کننده های پوست استفاده شود.
شوینده خود را بر اساس نوع پوستتان انتخاب کنید. خوشبختانه امروزه انواع مختلف شوینده برای هر نوع پوستی در بازار وجود دارد. اگر آرایش دارید، حتما تمامی مراحل تمیز کردن صورت را انجام دهید. یعنی ابتدا از پاک کننده آرایش استفاده کنید، سپس از یک شوینده ای که نیاز به آبکشی با آب دارد مانند فوم یا ژل شستشوی و در نهایت هم صورتتان را با تونر پاک کنید.
محصولات حاوی هیدروکینون
هیدروکینون ماده ای پر تنش در درمان لک محسوب می شود. پر تنش از آن جهت که خوب و بدهای زیادی درباره آن گفته می شود. واقعیت این است که هیدروکینون اگر درست و برای لک مناسبی استفاده شود، جزو بهترین و اثربخش ترین درمانهای لک پوست محسوب می شود.
محصول حاوی هیدروکینون نباید بیش از 3 ماه استفاده شود. بعد از 3 ماه باید مصرف هیدروکینون متوقف شود و از ضدلکی دیگر که غیرهیدروکینونی باشد استفاده شود. بغعد از گذشت 3 ماه فاصله، مجددا می توان از محصول حاوی هیدروکینون استفاده کرد.
در زمان مصرف هیدروکینون باید از ضدآفتاب درست و صیحی و به مقدار کافی استفاده شود.
محصولات پیشگیری کننده از لک
برخی از محصولات خودشان ممکن است درمان کننده لک نباشند اما ضروری ترین محصول در دوره درمان لک و حتی برای همیشه محسوب می شوند. حتما متوجه شدید راجع به چه محصولی صحبت میکنیم؟ بله ضدآفتاب ! ضدآفتاب نه تنها در دوره درمان لک بلکه در تمام روزهایی که پا بیرون از خانه میگذاریم واجب و ضروری است.
در مورد ضدآفتاب و معرفی ضدآفتابهای خوب، در مطالب پیشین زیاد صحبت کردیم. اما پیشنهاد میکنیم مطلب "هر آنچه که باید درباره آفتاب و ضدآفتاب بدانید" را ببینید. همچنین ضدآفتابهای برندهای مختلفی را برایتان نقد کردیم که در بخش محصولات ضدآفتاب می توانید آنها را بخوانید.
برخی از ضدآفتابهای علاوه بر اینکه اثر محافظتی از آفتاب دارند، خودشان حاوی ترکیبات ضدلک نیز هستند. البته ضدآفتابهای حاوی ضدلک موجود در بازار، بیشتر برای پوست نرمال تا خشک فرموله شدند.
2- درمانهای کلینیکال
وقتی لک ها از نوع درمال یا خیلی قدیمی باشند، شاید با مصرف محصولات موضعی به خوبی درمان نشوند. اگر لک در لایه های زیرین پوست تشکیل شده باشد، لایه برداری و استفاده از محصولات موضعی اثربخشی کمی در درنان آنها دارند. بنابراین باید درمانهای تهاجمی و کلینیکال انجام داد.
لیزر CO2 فرکشنال و لیزر کیوسوئیچ از جمله لیزرهایی هستند که برای درمان لک استفاده می شود. البته وقتی شما برای درمان لک به پزشک مراجعه میکنید، ابتدا پزشک لک شما را با دقت معاینه میکند. سپس بر اساس نوع لک و عمق لک در پوست رژیم درمانی برای آن درنظر میگیرد. فراموش نکنید بعد از لیزر از محصولات آرامبخش پوست استفاده کنید.
رژیم درمان لک بر حسب نوع لک ممکن است ترکیبی از تمامی انواع روشهای گفته شده (هم لایه برداری، هم مصرف داروهای موضعی و هم درمانهای لیزری) باشد. نکته مهم این است که بدانید طول دوره درمان لک طولانی (بین 2 تا 6 ماه) است و باید در تمام طول دوره، رژیم محصولی درمان لک را رعایت کنید.
3- درمان لک با ماسکهای طبیعی و خانگی
بسیاری از ترکیبات ضدلکی که در بالا گفته شد، در میوه ها و گیاهان وجود دارد. بنابراین می توان با استفاده مستقیم آن گیاهان و میوه ها بر روی پوست، به روند درمان لک پوست کمک کرد. نکته ای که وجود دارد این است که اگر لک پوست از نوع درمال باشد، نباید انتظار داشت که به تنهایی با استفاده از ماسکهای خانگی بهبود یابد.
در اینجا به چند ماسک خانگی که به درمان لک کمک میکند اشاره میکنیم:
ماسک عسل لیمو شیرین بیان
یک قاشق غذا خوری عسل را با یک قاشق غذا خوری آب لیموی تازه مخلوط کنید. دو قاشق غذا خوری شیرین بیان نیز به آن اضافه کنید و خوب با هم مخلوط کنید. شیرین بیان حاوی ماده لیکوریس است که یکی از ترکیبات ضدلک محسوب می شود. این ماسک را هفته ای دو الی سه بار بر روی پوست تمیز استفاده کنید. هر بار به مدت 40 دقیقه بر روی پوست بگذارید سپس آبکشی کنید.
ماسک سویا و برنج
یک قاشق غذاخوری سس سویا را با یک قاشق عصاره برنج مخلوط کنید. عصاره برنج حاصل از تخمیر برنج به دست می آید که حاوی کوجیک اسید است. سپس به آن نصف قاشق چایخوری زردچوبه اضافه کنید. زردچوبه حاوی کورکومین است که آنتی اکسیدان و ضدالتهاب است و در درمان لک موثر است. این مخلوط را هفته ای دو الی سه بار استفاده کنید و هر بار حداقل نیم ساعت بر روی پوستتان بماند.
نکته های مهم در مورد استفاده از ماسکها:
در استفاده از ماسکعها دقت کنید که حتما آنها را بر روی پوست تمیز بزنید. یعنی قبل از آن پوست صورتتان را بخوبی تمیز کنید.
ماسک را در شرایط آرامش و بدون استرس استفاده کنید. ریلکس کنید و موسیقی گوش کنید یا کتاب بخوانید.
ماسکها را به دور چشمتان نزنید. پوست دورچشم بسیار حساس است و ممکن است به یکی از ترکیبات موجود در میوه ها و گیاهان واکنش نشان دهد.
آیا تیرگی دورچشم نیز لک پوست محسوب می شود؟
اغلب افراد تیرگی دورچشم را نیز بعنوان یک یک پوستی می پندارند و برای درمان تیرگی زیر چشم از روشهای درمان لک استفاده میکنند. اما واقعیت این است که تیرگی دورچشم عوامل دیگری غیر از عوامل گفته شده در بالا دارد که نمیتوان آن را جزو لک پوست حساب کرد.
تیرگی دورچشم در اثر عدم گردش نامناسب خون در مویرگهای اطراف چشم پدید می آید. عدم گردش نامناسب خون در اطراف چشم به دلیل عواملی مانند کم خوابی، استرس و خشکی پوست زیر چشم و آسیب های محیطی ایجاد می شود.
درمان تیرگی دورچشم با استفاده از محصولات دورچشم حاوی ترکیبات محرک گردش خون میسر است. مثلا کرمهای دورچشمی که حاوی کافئین یا هیالورونیک اسید هستند میتوانند در درمان تیرگی چشم موثر باشد. اگر تیرگی دورچشم زیاد باشد، استفاده از کرمهای دورچشم، تنها میتواند تا حدی تیرگی را بهبود دهد و آن را بطور کامل درمان نمیکند. برای تیرگی های دروچشم شدید، کربوکسی تراپی که در مطب پزشک انجام می شود، می تواند اثر بحخسی بالایی داشته باشد.
برای مطالعه بیشتر در زمینه کرم های دور چشم می توانید به سایت زیر مراجعه فرمایید
(https://hopeeno.com/product/gatieau-antiwrinkle-eyecream/)