آزیترومایسین پرمصرف‌ترین آنتی بیوتیک در جهان است که برای درمان برخی عفونت های باکتریایی مانند عفونت گوش میانی، گلودرد استرپتوکوکی، پنومونی (ذات‌الریه یا سینه پهلو) تجویز می‌شوند. این دارو متعلق به دسته ی دارویی آنتی بیوتیک های ماکرولید می باشد که با ایجاد یکسری اختلالات در باکتری ها مانع از بقا و رشد آنها می شوند. آزیترومایسین به فرم های مختلف کپسول ،قرص و سوسپانسیون خوراکی ،قطره ی چشمی و ویال تزریقی در ایران موجود می باشد. کپسول‌های آزیترومایسین دارای دو دوز 250 میلی گرم و 500 میلی گرم هستند.
پیش از مصرف آزیترومایسین
این دارو هم در بزرگسالان و هم در اطفال قابل استفاده می باشد اما در صورت بارداری یا شیردهی،سابقه ی مشکلات کبدی و کلیوی،تپش قلب غیر طبیعی، واکسیناسیون و سابقه ی حساسیت دارویی حتما پیش از شروع مصرف، پزشک خود را مطلع سازید. همچنین با توجه به این که این دارو می تواند در عملکرد داروهای دیگر در بدن اختلال ایجاد کند لازم است پیش از شروع مصرف لیستی از کلیه ی داروهای مصرفی خود در اختیار پزشک یا داروسازتان قرار دهید. آزیترومایسین در دوران بارداری منع مصرف ندارد (گروه B) اما از آنجایی که در شیر مادر ترشح می‌شود بنابراین باید در دوران شیردهی با احتیاط و به تجویز پزشک مصرف شود.
نحوه ی مصرف آزیترومایسین
مهم ترین نکته در مصرف آنتی بیوتیک ها که باید دقت کنید اینست که این داروها برای درمان سرماخوردگی نیست و فقط درصورت بروز عفونت باکتریایی تجویز می‌شوند. آنتی بیوتیک ها را دقیقا باید مطابق دستور پزشک مصرف کرد و حتی در صورت بهبود، باید دوره درمان تکمیل شود. چرا که ممکن است باکتری به طور کامل از بین نرفته باشد و قطع ناگهانی دارو قبل از تکمیل دوره درمان، موجب بروز مقاومت باکتریایی شود. این مسأله منجر به ایجاد نسل مقاومی از میکروب ها می شود که دیگر به سادگی به داروهای آنتی بیوتیکی موجود پاسخ نمی دهند.
مصرف خوراکی آزیترمایسین برای بزرگسالان ممکن است بصورت تک دوز و یا بصورت دوره ی ۵تا۳روزه می باشد. روز اول باید ۲ کپسول بصورت همزمان مصرف شود، سپس روزی یک کپسول استفاده شود. به همین علت است که اکثرا این کپسول ها بصورت برگ ۶ تایی است. در صورتی که بجای آزیترومایسین 500 میلی گرم، دوز 250 میلی گرم آن موجود است، باید روز اول 4 عدد باهم و سپس روزی 2 کپسول به صورت یکجا مصرف شود. بهتر است کپسول‌ها را با شکم خالی مصرف کرد ولی در صورت مشکلات گوارشی می‌توان آن را با غذا میل کرد.در صورتی که از شربت ضد اسید، مانند آلومینیم ام جی اس استفاده می‌شود، مصرف آن باید حداقل 2 ساعت با مصرف کپسول فاصله داشته باشد. اما فرم قرص و سوسپانسیون دارو با غذا تداخلی ندارد و می توان آن را قبل یا پس از غذا مصرف کرد.
در کودکان معمولاً فرم سوسپانسیون آزیترومایسین تجویز می شود و مقدارمصرف آن در هر نوبت با توجه به وزن و شرایط کودک توسط پزشک تعیین می شود.
عوارض شایع مصرف آزیترومایسین
به طور کلی آزیترومایسین داروی پرعارضه ای نیست ولی در صورتی که دچار علائم زیر شدید باید مصرف دارو را قطع کرده و به پزشکتان مراجعه کنید:
بروز اسهال خفیف ممکن است در اثر مصرف این دارو ایجاد شود که به مرور برطرف می شود اما در صورت شدید شدن اسهال و ادامه ی آن به پزشک مراجعه نمایید. همچنین احساس گیجی و خستگی، ریتم نامناسب قلبی، معده درد، تپش قلب، درد قفسه سینه و شکم، تهوع، خارش و کهیر و تورم اطراف لب‌ها و دور چشم ها نیز از عوارض شایع این دارو می باشند که شما می‌توانید با یک رژیم غذایی حاوی وعده های غذا سبک و حاوی فیبر مناسب و مصرف کافی آب در شبانه روز این علائم را کاهش دهید اما در صورت شدید شدن هر کدام از این علائم باید به پزشک مراجعه کنید.
تداخل دارویی
آزیترومایسین ممکن است با برخی داروها به ویژه کاربامازپین، ترفنادین، سیکلوسپورین، ضدانعقادها (رقیق کننده‌های خون مثل وارفارین)، تئوفیلین، و آنتی‌اسیدهای حاوی آلومینیوم/ منیزیم تداخل دارویی نشان دهد.