آیا می‌دانید آزمایش FBS چیست؟ کنترل قند خون برای حفظ سلامتی نقش بسیار مهمی دارد. با تنظیم قند خون از بروز اکثر بیماری‌ها جلوگیری می‌شود. طبق آمار از هر 11 نفر، حداقل 1 نفر مبتلا به بیماری دیابت نوع دو می‌باشد. دلایل اصلی ایجاد دیابت نوع 2، اضافه وزن، داشتن رژیم غذایی نامناسب، استفاده از سیگار و دخانیات، عدم تحرک کافی و عوامل ژنتیکی است. انجام آزمایش FBS راهی مطمئن برای آگاهی از میزان قند خون و پیشگیری از ابتلا به دیابت است.
آزمایش FBS چیست و چه زمانی تجویز می‌شود؟
آزمایش FBS همان آزمایش قند خون ناشتا می‌باشد. با انجام این آزمایش، مقدار گلوکز خون اندازه‌گیری می‌شود. اما گلوکز چیست؟ گلوکز از مونوساکاریدها یا قندهای ساده محسوب می‌شود. سلول‌های بدن جهت رشد و انجام عملکرد صحیح، به گلوکز نیاز دارند. گلوکز، مسئولیت تامین انرژی سلول‌ها را بر عهده دارد.
در مواقعی که گلوکز به جای رفتن به طرف سلول‌ها وارد جریان خون می‌شود، مشکل ایجاد می‌کند. جمع شدن بیش از اندازه گلوکز در خون، موجب افزایش قند خون می‌گردد. در این زمان پزشک انجام آزمایش FBS را توصیه می‌کند. علت اصلی ایجاد این مشکل، مربوط به هورمون انسولین است. هورمون انسولین وظیفه دارد که گلوکز را به سلول‌های بدن برساند.
زمانی که سطح این هورمون در خون کم باشد و یا اختلالی در عملکرد آن رخ دهد، بیماری دیابت ایجاد می‌شود. در این آزمایش سطح قند خون یا هموگلوبین گلیکوزیله اندازه‌گیری می‌شود. این آزمایش میزان قند خون را در مدت زمان 90 روز قبل نشان می‌دهد. اگر قند خون بالا باشد، باید هر چه سریعتر اقدامات لازم جهت درمان بیماری را تحت نظر پزشک شروع کنید. جهت انجام آزمایش FBS باید به مدت 8 الی 12 ساعت ناشتا باشید. نوشیدن آب برای رفع تشنگی در زمان ناشتا بودن مشکلی ایجاد نمی‌کند.
میزان طبیعی FBS در افراد مختلف
- افراد بالغی که مبتلا به دیابت نیستند، میزان قند خون آنها باید بین 70 تا 110 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر باشد.
- کسانی که مبتلا به دیابت هستند، میزان قند خون آنها باید بین 80 تا 130 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر باشد.
- کودکانی که سن آنها کمتر از 2 سال است، میزان قند خون آنها باید بین 60 تا 100 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر باشد.
- در افراد بالای 50 سال میزان نرمال قند خون بین 70 تا 100 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر است.
علائم افزایش قند خون چیست؟
- احساس تشنگی مداوم
- داشتن احساس تکرر ادرار
- احساس خشکی دهان
- وجود درد در ناحیه شکم
- بهبودی زخم‌ها با تاخیر
خواندن جواب آزمایش FBS
مقدار گلوکز در هر دسی‌لیتر از خون، با انجام آزمایش FBS مشخص می‌شود. در قسمت بعد میزان گلوکز در افراد نرمال، پیش دیابتیک و دیابتیک آورده شده است:
- نرمال: اگر میزان گلوکز زیر 100 باشد یعنی فرد مبتلا به دیابت نیست.
- پیش دیابتک یا پره دیابتیک: در این مواقع مقدار گلوکز بین 100 تا 125 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر می‌باشد. این حالت هشداری برای شما است که در معرض خطر ابتلا به دیابت هستید ولی مصرف دارو توصیه نمی‌شود. باید با تغییر سبک زندگی، سیگار نکشیدن، رعایت رژیم غذایی سالم و سرشار از میوه و سبزیجات، کاهش وزن (در صورتی که اضافه وزن دارید) و داشتن تحرک کافی از ابتلا به بیماری جلوگیری کنید و به سلامتی قلب و عروق خود کمک کنید.
- دیابتیک: میزان گلوکز خون در این حالت بیشتر از 126 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر می‌شود. در این مواقع پزشک برای مطمئن شدن، انجام آزمایش را تکرار می‌کند.
روش‌هایی برای تنظیم قند خون
بیماری افزایش قند خون یک اختلال در تعادل هورمون محسوب می‌شود. عوامل تاثیرگذار بر بروز بیماری زیاد است ولی شما می‌توانید با انجام موارد زیر از پیشرفت بیماری جلوگیری کنید.
- انجام ورزش منظم
- داشتن رژیم غذایی سالم
- رعایت نکات بهداشتی
- خواب کافی
- کنترل استرس
- ترک عادات زیان‌بار مثل استفاده از سیگار، الکل و مصرف دارو به صورت خودسرانه
- کاهش وزن
- استفاده از داروهای گیاهی مانند دارچین، تخم شنبلیله و چای سبز
- انجام آزمایش FBS به صورت دوره‌ای