نقرس یک بیماری دردناک مفصلی است که با علامت تورم، التهاب و درد در ناحیه مفاصل بروز میکند. بیماری نقرس معمولاً در اثر مصرف زیاد مواد پروتئینی از جمله گوشت قرمز و تجمع اسید اوریک حاصل از سوخت و ساز سلولی و پروتئین در بدن و تهنشین شدن آن در مفاصل به وجود میآید.
نقرس چیست و درباره نقرس چه میدانیم؟
نقرس یک بیماری دردناک مفصلی است که با علامت تورم، التهاب و درد در ناحیه مفاصل بروز میکند. بیماری نقرس معمولاً در اثر مصرف زیاد مواد پروتئینی از جمله گوشت قرمز و تجمع اسید اوریک حاصل از سوخت و ساز سلولی و پروتئین در بدن و تهنشین شدن آن در مفاصل به وجود میآید.
نقرس بیشتر در انگشتان پا، پاشنه پا، قوزک پا، زانو و آرنج بروز میکند. افزایش کریستالهای اسید اوریک در مفاصل و انگشتان موجب میشود سلولهای ایمنی بدن، آنها را به عنوان مهاجم تلقی کنند و در نتیجه به آنها حملهور شده و آنها را از بین ببرند.
در ادامه این حمله، سلولها مواد شیمیایی به نام «پروستاگلاندین و لوکوترین» از خود تولید میکنند که التهاب و درد مفاصل را به وجود میآورند. این حملات که با درد توأم هستند، بیشتر در شبها رخ میدهند؛ زیرا در طی روز که بدن بیمار در حالت ایستاده قرار دارد، تجمع آب میانبافتی در قسمت تحتانی بدن است. شب هنگام که بیمار دراز کشیده است، به وقت استراحت، این مایعات از قسمتهای پایین و پا، به سمت بالاتر حرکت میکنند و وارد جریان خون میشوند و در نتیجه غلظت اسید اوریک در خون افزایش مییابد و موجب درد میشود.
در این مقاله به طور مختصر به علائم، علل و درمان نقرس خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید!
علائم نقرس
از علائم نقرس میتوان به التهاب، قرمزی، درد و تورم در نواحی درگیر اشاره نمود. حملات نقرس دفعتاً و ناگهانی صورت میگیرند. بیمار احساس میکند که شست پایش آتش گرفته و به شدت داغ شده است. درد آنقدر شدید است که حتی وزن یک ملحفه نازک بر روی قسمتهای دردناک، قابل تحمل نیست و درد بیمار را افزایش میدهد. درد بیمار را از خواب بیدار میکند.
ممکن است اسید اوریک خون بیمار پایین باشد و با این حال علائم بیماری بروز کنند. این در حالی است که در 10% افراد، میزان اسید اوریک بالاست ولی علائم بیماری ظهور نمیکنند. بنابراین زمانی بیمار متوجه وجود نقرس در بدن خود میشود که التهاب و درد، بیمار را اذیت و ناتوان میکنند. خبر خوب این است که این بیماری قابل پیشگیری و درمان است.
علل نقرس
از علل نقرس میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- اضافه وزن و چاقی مخصوصاً در سنین جوانی
- افزایش فشار خون
- افزایش اسید اوریک خون
- اختلال در عملکرد کلیهها
- بیماریهایی نظیر دیابت، چربی یا کلسترول بالا، تنگشدن و گرفتگی رگها
- تب
- جراحیهای اخیر بیمار
- درمانهای دارویی خاص
- ژنتیک و سابقه خانوادگی
- سن و جنس (در مردان بیش از زنان رخ میدهد)
- صدمات و جراحات
- کاهش آب بدن
- مصرف الکل
- مصرف زیاد برخی مواد غذایی از جمله گوشت قرمز، سیرابی، ماهی کولی، شاه ماهی، مارچوبه، قارچ
درمان نقرس
تشخیص نقرس به وسیله حملات نقرس صورت میگیرد و معمولاً یک مفصل درگیر میشود و احتمال اینکه چندین مفصل همزمان با هم درگیر شوند مانند آنچه در روماتیسم رخ میدهد، کمتر است. برخی از داروهای کاهشدهنده فشارخون مانند آسپرین یا داروهایی که برای افراد پیوند عضو تجویز میشوند، برای درمان نقرس مؤثرند. درمان نقرس شامل دو مرحله کاهش درد و التهاب بیمار و پیشگیری از حملات بعدی است. سرد کردن و بالا نگهداشتن مفصل، تغییر رژیم غذایی، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی و داروهای دفعکننده اسید اوریک، درمانهای متداول نقرس محسوب میشوند.