سامانه‌های کسب و کار اینترنتی در ایران

اما اگر وب‌سایت موردنظر در هیچ‌کدام از این سامانه‌ها عضو نیست و هیچ لوگویی از این سامانه‌ها را نداشت، باید از طریق پلیس فتا اقدام به ثبت شکایت کنید. البته شکایت باید به‌صورت حضوری و با ارائه مدارک موثق همراه باشد.

در سامانه اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی کلیه سایت‌هایی که کالا یا خدمات ارائه میدهند، باید ثبت‌نام و عضویت داشته باشند. طبق اعلام مدیران آن، حداکثر ظرف دو روز به شکایات رسیدگی میشود. هرچند این سامانه فقط در حوزه سایت‌های فروشگاهی که دارای اینماد هستند، فعالیت میکند.

سایت ساماندهی یک سامانه دولتی است که طبق مصوبه مجلس تمامی وب‌سایت‌های خبری، فروشگاهی، مجله‌ای، ورزشی و … باید در آن عضو باشند. درصورتی‌که سایتی غیر از سایت فروشگاهی دچار تخلف شد و یا موجبات نارضایتی کاربر شده باشد، با مراجعه به این سامانه و ثبت شکایت میتوانید پیگیر احقاق حق خود باشید.

برای شکایت از کسب و کار اینستاگرامی باید به پلیس فتا با مدارک مستدل و ارائه محتوای پیام‌های ردوبدل شده مراجعه کرد.

سامانه‌های کسب و کار اینترنتی در ایران

گسترش انواع کسب و کار اینترنتی و نبود یک نهاد به‌عنوان مرجع پاسخگویی و نظارت بر آنها باعث سردرگمی کارفرمایان و کاربران شده بود. بروز مشکلاتی همچون سودجویی برخی افراد و ایجاد ناامنی برای کاربران و کاهش اعتماد نسبت به فعالیت برخی کسب و کارهای آنلاین نیاز به حضور یک سامانه کسب و کار اینترنتی بیش‌ازپیش احساس میشد. یک نهاد مسئول که هم برای صاحبان کسب و کار اینترنتی و هم برای مشتریان در فضای مجازی موجب اطمینان خاطر و امنیت بشود.

از سال 2007 طبق مصوبه مجلس تمامی سایت‌های اینترنتی ملزم به ثبت‌نام و عضویت در سایت ساماندهی شدند. این الزام به دنبال هک شدن و اعلام شکایات بسیاری از مدیران وب‌سایت‌ها صورت گرفت. تمامی وب‌سایت‌ها اعم فروشگاهی، خبری، مجله‌ای، ورزشی و … باید در این سامانه کسب و کار اینترنتی حضور خود را در فضای مجازی و اینترنت به ثبت برسانند.

برای وب‌سایت‌های فروشگاهی که اقدام به فروش کالا یا ارائه خدمات میکنند نیز تدبیری اندیشه شد. دریافت نماد اعتماد الکترونیکی از مرکز توسعه تجارت الکترونیک وزارت صنعت و معدن و تجارت افزایش مشتریان و اعتمادسازی آنها را به دنبال دارد.

از سویی دیگر فعالیت برخی از کسب و کارهای اینترنتی منوط به دریافت مجوز تحت صنف موردنظر میباشد. به‌عنوان نمونه فعالیت برخی سایت‌های تخصصی و صنفی مثل سایت‌های پزشکی، وکالت، دارویی، کتاب‌فروشی و … باید تحت نظارت اصناف موردنظر خود قرار بگیرد. در غیر این صورت از اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی که در ادامه شرح داده خواهد شد، باید مجوز بگیرند.

اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی (ecunion.ir)

اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی به‌منظور اعطای مجوز کسب و کار اینترنتی در سال 96 شروع به کار کرد. هدف از تشکیل اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی بهبود و تسهیل کسب و کارها در فضای مجازی است. این اتحادیه بر فعالیت صنفی کسب و کار اینترنتی نظارت و از طریق کارگروه‌های مختلفی که در آن تشکیل شده، اقدام به صدور پروانه کسب برای آنها میکند. در صورت بروز مشکل، صاحب کسب و کار آنلاین میتواند مشکل صنفی خود را از این طریق ساماندهی کند.

درعین‌حال این اتحادیه، یک سامانه کسب و کار اینترنتی است که برای شکایت از کسب و کارهای اینترنتی تشکیل شده است. نماد اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی در کنار اینماد، در کار اینترنتی معتبر قرار میگیرد و سهم زیادی در اعتمادسازی کاربران از خرید و فعالیت در وب‌سایت مربوطه دارد.

کاربران با کلیک بر روی نماد اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی امکان ثبت شکایت خود را دارند. بخش شکایت از کسب و کارهای اینترنتی به سایت اتحادیه متصل است. برخی از وب­سایت­های با سوءاستفاده، تصویر اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی را بدون لینک­دهی در سایت خود به نمایش میگذارند؛ بنابراین با مراجعه به سایت اتحادیه و جستجوی نام وب‌سایت میتوان از صحت‌وسقم عضویت وب‌سایت مربوطه در سامانه مطلع شد.

مواردی که کاربران میتوانند از آن شکایت کنند شامل:

گران‌فروشی

کم‌فروشی (عدم ارائه گارانتی شامل کم‌فروشی است)

احتکار کالا

تقلب

عرضه محصول خارج از چارچوب فعالیت مجازی

عدم رعایت ضوابط توزیع و قیمت‌گذاری کالا

عدم درج قیمت

فروش اجباری

عدم صدور فاکتور و صورت‌حساب به مشتری

خسارت وارد شده به مشتریان

فروش کالا از طریق قرعه‌کشی

خسارت واردشده بر اثر فروش اقساطی یا فوق‌العاده

این سامانه توانسته بخش قابل‌توجهی از اعطای مجوز و رسیدگی به شکایات کاربران و مدیران وب­سایت­ها را به خود اختصاص داده است.

نماد اعتماد الکترونیکی (enamad.ir)

نماد اعتماد الکترونیکی یا Electoronic Namad که به‌اختصار به آن اینماد گفته میشود، نمادی است که فقط به وب‌سایت‌های فروشگاهی اعطا میشود. این نماد توسط مرکز توسعه تجارت الکترونیک به یک کسب و کار آنلاین که با ضوابط مشخص و از پیش تعیین شده در حال فعالیت است، تعلق میگیرد.

اگر شما وب‌سایتی راه اندازی کرده‌اید و کالا یا خدماتی برای فروش در آن دارید، به این معنی است که درگاه پرداخت اینترنتی داشته و باید مجوز اینماد در سایتتان در معرض نمایش کاربران قرار بگیرد. زیرا موجب اعتماد بیشتر کاربران هنگام ورود به سایت و خرید از فروشگاه شما میشود. برای عضویت و ثبت‌نام در این سامانه داشتن یک محصول در وب‌سایت الزامی است.

با دریافت این نماد علاوه اینکه اعتماد کاربران و مشتریان به وب­سایت بیشتر جلب میشود، فروشگاه اینترنتی هم به رسمیت شناخته میشود. در این حالت حقوق مصرف‌کنندگان نیز کاملاً محفوظ است.

ناگفته نماند با دریافت اینماد، شما میتوانید درگاه مستقیم پرداخت آنلاین را برای خود دریافت کنید و پرداختی مشتریان مستقیم به‌حساب شما واریز میشود ولی استفاده از درگاه‌های واسط با کسر مبلغ و پرداخت در روزهای خاصی از هفته امکان‌پذیر است.

ثبت‌نام در این سامانه کسب و کار اینترنتی، این اطمینان را برای مشتریان وب‌سایت ایجاد میکند که امنیت سایت توسط یک مؤسسه ملی اعتماد، مورد تأیید قرار گرفته است. همچنین خریداران در صورت بروز اشکال در خرید یا محصول از امکان شناسایی مالک کسب و کار، گارانتی کالا یا دریافت خدمات پس از فروش و حفظ اطلاعات شخصی و مالی خود اطمینان حاصل میکنند.

نماد اعتماد الکترونیکی یک نماد دولتی است. کاربران با مراجعه به این سامانه و درج نام وب‌سایت میتوانند از صحت نماد الکترونیکی در آن اطمینان حاصل کنند.

ساماندهی (samandehi.ir)

ستاد ساماندهی (samandehi) مربوط به کسب و کارهای اینترنتی مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. مدیر یک وب‌سایت برای احراز هویت و ثبت اطلاعات خود باید به این سایت مراجعه کند و تمام مراحل ثبت‌نام کسب و کار اینترنتی خود را تکمیل کند. تمامی اطلاعات ثبت شده در این ستاد تحت نظارت و بررسی کارگروه تعیین محتوای مجرمانه قرار میگیرد. چنانچه این کارگروه محتوای یک سایت ثبت شده را مجرمانه تشخیص دهد، نام مدیر آن سایت در سامانه به‌عنوان مجرم معرفی و شناخته میشود. مدیر وب‌سایت مربوطه میبایست دراسرع‌وقت نسبت به حذف محتوای موردنظر اقدام کند. اگر در زمان مقرر این کار انجام شود، سایت وی فیلتر نخواهد شد.

سامانه کسب و کار اینترنتی دارای یک لوگوی مشخص با نام نشان ملی ثبت (رسانه‌های دیجیتال) میباشد. این لوگو به مدیران وب‌سایت‌هایی اعطا میشود که در آن سامانه ثبت‌نام و احراز هویت شده‌اند. داشتن این لوگو برای کلیه وب‌سایت‌ها الزامی است. هرچند اجبار و الزامی در قراردادن آن در سایت نیست ولی نمایش آن در وب‌سایت، موجب جلب اعتماد بیشتر کاربران میشود.

به‌خاطر بسپارید که تمام وب‌سایت‌ها فارغ از نوع کسب و کار و فعالیت، ملزم به دریافت نماد ساماندهی برای پایگاه اینترنتی خود هستند. نماد و لوگوی ساماندهی به دو شکل موقت و دائم به مدیران وب‌سایت‌ها ارائه میشود.

مدیر وب‌سایت بعد از تکمیل فرم تعهدنامه الکترونیکی، صلاحیت وی برای فعالیت سایت مورد بررسی قرار میگیرد و بعد از تأیید، یک لوگو و نشان موقت با اعتبار سه‌ماهه به وی اعطا میشود. بعد از سه ماه و تأییدیه نهایی وب‌سایت و فعالیت‌های وی، لوگوی موقت به لوگو دائم تغییر مییابد.

گاسی وب