یکی از اختلالات خواب، پرخوابی یا هایپرسومنیا است که هم می تواند شامل اختلال خواب آلودگی در طول روز، EDS باشد و هم به خوابیدن های طولانی شب گفته می شود.
در واقع افرادی که به این اختلال مبتلا هستند، در طول شبانه روز بیشتر از 10 ساعت می خوابند و بعد از بیدار شدن نیز احساس خستگی دارند.
افراد مبتلا به این بیماری در محیط کار یا هنگام رانندگی خواب آلود هستند و همین مساله می تواند باعث بروز مشکلات زیادی در آنها شود.
پرخوابی یا هایپرسومنیا یعنی اینکه فرد در طول روز بیش از اندازه احساس خواب آلودگی کند یا اینکه در شبانه روز بیشتر از 9 ساعت بخوابد. افرادی که با این اختلال زندگی می کنند، در طول روز در مکان های نامناسب و در موقعیت های مختلف مجبور به خوابیدن می شوند.
این افراد ممکن است که در محل کار، هنگام مصرف غذا، مکالمات تلفنی و… خوابشان ببرد. اکثر این افراد خواب طولانی مدت دارند و صبح ها مشکل بیدار شدن از خواب را نیز دارند. برخی از آنها صبح موقع بیدار شدن از خواب طولانی، باز هم احساس گیجی و خواب آلودگی دارند.
افراد مبتلا به این اختلال در طول هفته حدودا 70 ساعت می خوابند و صبح ها به سختی از خواب بیدار می شوند. البته آنها احساس می کنند که تمام شب را بیدار بوده اند.
البته پرخوابی می تواند به دلیل بیماری هایی مانند افسردگی، قطع تنفس در زمان خواب، کم کاری تیروئید و… نیز باشد که اگر هیچ کدام از این موارد نبود، این مشکل یک اختلال روانشناختی است که باید به آن از نگاه روانشناسی پرداخته شود.
از مهم ترین علل بروز این اختلال می توان به موارد زیر اشاره کرد:
استعمال مواد مخدر و الکل
استفاده از داروهای خواب آور یا قطع آنها
استعداد ژنتیکی برای پرخوابی بدون علت محیطی
بیماری هایی مانند: ام اس، افسردگی، آنسفالیت (Encephalitis)، کم کاری تیروئید، صرع، چاقی و…
توجه داشته باشید که پرخوابی می تواند نشانه یک بیماری دیگر باشد. مثلا خواب سنگین می تواند علامتی بر بیماری سندرم کلاین لوین (Kleine-Levin) باشد که این سندرم یک بیماری عصبی است و در مردان بزرگسال دیده می شود.
از مهم ترین علائم این بیماری می توان به موارد زیر اشاره کرد:
خواب آلودگی در طول روز
مشکل در بیدار شدن در صبح ها
احساس گیجی یا سرگردانی در زمان بیداری
افزایش مدت خواب تا 18 – 14 ساعت در شبانه روز
اضطراب، استرس و عصبانیت
کمبود انرژی و انگیزه
بی قراری و تحریک پذیری
افکار یا گفتار تند و آرام
کاهش اشتها و لاغری
تضعیف یا اختلال در حافظه
نیاز به خواب در طول روز
اختلال در عملکرد در خانواده، روابط اجتماعی، شغلی و…
در برخی از مواقع ممکن است که این اختلال به شکل ناگهانی و خود به خودی از بین برود. این مساله یعنی این که پرخوابی گاهی یک اختلال موقتی است و به مرور زمان بهتر می شود.
افرادی که با این اختلال مواجه هستند، ممکن است که دچار مشکل تمرکز شده و در زمان کار کردن، در زمان تماشای تلویزیون یا هنگام رانندگی به خواب بروند. این افراد در معرض خطر بیشتری از جمله تصادفات و حوادث بد محیط کار هستند.
کودکان و نوجوانانی که دارای مشکل پرخوابی هستند، در مدرسه با مشکل روبرو شده و دچار مشکلات رفتاری می شوند.
از دیگر عوارض این بیماری می توان به موارد زیر اشاره کرد:
فشار خون بالا یا مشکلات قلبی
پرخوابی باعث پایین آمدن ناگهانی سطح اکسیژن خون شده و فشار خون را افزایش می دهد. این مساله باعث فشار به سیستم قلبی عروقی شده و در نتیجه افزایش فشار خون را به دنبال دارد.
فشار خون بالا نیز می تواند باعث ابتلای فرد به حمله قلبی، سکته مغزی و ضربان قلب غیرطبیعی مانند فیبریلاسیون دهلیزی شود.
دیابت نوع 2
داشتن مشکلات خواب در افراد، باعث کاهش انسولین و افزایش دیابت نوع 2 در افراد می شود.
سندرم متابولیک
این نوع اختلال شامل فشار خون بالا، سطح کلسترول غیرطبیعی، قند خون بالا و چاقی بوده و بیماری های قلبی را نیز به دنبال دارد.
مشکلات کبدی
افراد مبتلا به این اختلال دچار مشکلات زیادی در عملکرد کبد هستند و در مجاری ادرار این افراد بیشتر از دیگران احتمال بروز زخم وجود دارد.
همسران محروم از خواب
خروپف با صدای بلند یکی از مواردی است که در این افراد بسیار دیده می شود و همین مساله باعث می شود که اطرافیان از خواب یا فعالیت هایی که نیاز به تمرکز دارند، محروم شوند.
عوارض دارو و جراحی
در این افراد نگرانی از داروهای خاص و بیهوشی عمومی وجود دارد. افراد مبتلا به اختلال پرخوابی بعد از عمل جراحی عوارض بیشتری را مشاهده می کنند؛ زیرا این افراد مستعد ابتلا به مشکلات تنفسی هستند؛ به خصوص زمانی که دچار کمردرد باشند این تنگی نفس بیشتر می شود.