شاید در اطراف خود افراد بسیاری را دیده باشید که یک شبه تمام ثروت خود را از دست داده اند و یا به ثروت کلانی رسیده اند. این افراد دلیل این شکست یا موفقیت خود را عملی به نام قمار می دانند.
گرچه در کشور ما قمار یک کار غیرقانونی بوده ولی همچنان افرادی هستند که به صورت مخفیانه به این فعالیت می پردازند. این افراد ممکن است که آنقدر به این فعالیت علاقه مند شوند که نسبت به آن اعتیاد داشته باشند.
اعتیاد به قمار نیز مانند هر اعتیاد دیگری عواقب جبران ناپذیری خواهد داشت و بهتر است که افراد کنترل احساسات و هیجانات خود را در اختیار داشته باشند تا به راحتی تسلیم این فعالیت نشوند.
قمار یا شرط بندی یک نوع فعالیت است که افراد در جریان این فعالیت که ممکن است به صورت یک بازی باشد، برای برد و باخت هزینه مالی تعیین می کنند. از آنجایی که این فعالیت می تواند برای مغز پاداش های بسیاری را فراهم کند، می تواند تبدیل به یک عادت شود.
افرادی که به قمار اعتیاد دارند، حتی با وجود آگاهی از ضررها و آسیب های این کار، باز هم بر رفتار خود کنترلی نداشته و دوباره به سمت این فعالیت می روند.
بسیاری از علائم این اعتیاد با علائم اعتیاد به مواد مخدر مشابه بوده و فرد را چنان وابسته می کند که کنترل رفتار برای فرد سخت می شود. به طور کلی، اعتیاد به قمار یک نوع اعتیاد رفتاری است.
از مهم ترین علائمی که می توان در یک معتاد به قمار مشاهده کرد، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
فرد معتاد به قمار، به قماربازی و پول بیشتر برای رسیدن به هیجانات خود نیاز دارد.
این فرد هنگام تلاش برای متوقف کردن و یا کنترل قماربازی، احساس بی قراری و تحریک پذیری زیادی دارد.
معمولا افرادی که به قمار معتاد هستند، تلاش های بسیار و ناموفقی برای کنترل یا کاهش قماربازی دارند.
این افراد مدام باخت ها را تعقیب می کنند تا بتوانند آن را جبران کنند؛ اما در یک چرخه معیوب گرفتار می شوند.
این افراد افکاری تکرار شونده مانند وسواس های فکری و عملی دارند. به طور مثال در مورد نحوه سرمایه گذاری برای قمارهای بعدی و چگونگی به دست آوردن پول بیشتر همواره دچار وسواس فکری هستند.
افراد معتاد به قمار در زمان هایی که احساس تنش و استرس بیشتری دارند، بیشتر به سمت قماربازی می روند.
این افراد برای پنهان کردن فعالیت های قمار خود، مدام دروغ می گویند.
معمولا روابط عاطفی، مالی و شغلی این افراد به خطر می افتد.
قمار بازان در 3 گروه تقسیم بندی می شوند. این 3 گروه به صورت زیر می باشد:
قمار بازان تفریحی
قمار بازان تفریحی بیشتر به خاطر تفریح دست به این کار می زنند. این افراد بیشتر با دوستان خود قمار می کنند. معمولا در این نوع قمار، فرد پول زیادی از دست نمی دهد و افراد ریسک های بزرگی انجام نمی دهند.
افرادی که قمار تفریحی را انجام می دهند، باخت را می پذیرند و معمولا باخت های خود را تعقیب نمی کنند. همچنین قمار در زندگی خانواده ای یا شغلی آنها دخالتی نخواهد داشت.
قمار بازان حرفه ای
بسیاری از افرادی که قمارباز حرفه ای هستند، در زمانی که جلو هستند، قمار را متوقف می کنند. این افراد تمرکز و دقت فوق العاده ای دارند و ریسک نمی کنند؛ اما ممکن است در طول زمان این افراد نیز با مشکلاتی روبرو شوند.
قمار بازان پاتولوژیک
قماربازان پاتولوژیک شدیدا به قمار معتاد هستند. این افراد در برابر وسوسه های مربوط به قمار، قدرت مقاومت ندارند و معمولا بدون قمار احساس تحریک و تنش زیادی می کنند.
این افراد مشکلات مالی و خانوادگی زیادی را به دلیل باخت های بزرگشان به زندگی خود تحمیل می کنند.
اعتیاد به قمار پیامدها و عوارض مختلفی را به همراه دارد که عبارتند از:
آسیب های روانشناختی
از مهم ترین عوارض اعتیاد به قمار می توان به بروز اختلالات روانی مانند: افسردگی، اضطراب، خود کم بینی، تمایل به خودکشی، اعتیاد به مواد مخدر و الکل اشاره کرد.
آسیب های اجتماعی
آسیب های اجتماعی مجموعه ای از مشکلات هستند که فرد قمار باز با اطرافیان و خانواده خود دارد. این فرد مدام بحث و جدل زیادی با اطرافیان خود دارد. مشکلات ارتباطی، طلاق و یا فاصله گرفتن از خانواده از جمله این آسیب های اجتماعی است.
آسیب های شغلی و یا تحصیلی
افرادی که تمایل زیادی به قمار دارند، در تحصیل دچار ناتوانی شده و یا علاقه ای به کار از خود نشان نمی دهند.
آسیب های جسمی
افراد معتاد به قمار همواره در طول روز درگیر قمار هستند و ذهن درگیر آنها باعث اختلالاتی مانند: کم خوابی، بی خوابی، بدخوابی و انواع بیماری های روان تنی و سایکوسوماتیک می شود.
آسیب های قانونی
انواع مشکلات با مراجع قانونی، بازداشت شدن به دلیل دزدی، درگیری و…
آسیب های مالی
آسیب های مالی این اعتیاد، عبارتند از: از دست رفتن سرمایه یا پس انداز، ورشکستگی، عدم توانایی گذراندن زندگی و…
اعتیاد به قمار ممکن است به دلایل مختلفی در فرد ایجاد شود.
از مهم ترین دلایل اعتیاد به قمار می توان به موارد زیر اشاره کرد:
تمایل برای به دست آوردن پول بیشتر
مشکلات روحی روانی
عوامل اجتماعی مانند تحسین و تاثیر اطرافیان در هنگام برد و کسب پول بیشتر
باخت میلیمتری؛ در باخت میلیمتری شخص در شرایطی می بازد که بسیار به برد نزدیک بوده است. این باخت قوی ترین پاداشی است که مغز دریافت می کند و در اعتیاد فرد به قمار بسیار تاثیرگذار است.
فرد در این حالت فکر می کند که به برد نزدیک بوده است و با کمی تلاش می تواند برنده شود؛ بنابراین انگیزه زیادی برای تکرار قمار دارد و هیجان بیشتری برای برد خواهد داشت.
برای درمان این اعتیاد نیز راه های مختلفی وجود دارد. ازجمله این راه ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
پیدا کردن جایگزینی بهتر
افرادی که تمایل دارند این اعتیاد را در خود از بین ببرند، بهتر است یک کار تفریحی سالم را جایگزین این فعالیت کنند. بدین ترتیب کم کم از قمار دور شده و به سراغ آن نمی روند.
روان درمانی
افرادی معتاد به قمار، بهتر است به مشاور مراجعه کنند. درمانگر با کمک روانکاوی اعتیاد این مشکل را ریشه یابی کرده و روش های مقابله با وسوسه قمار را به فرد آموزش می دهد. بدین ترتیب از بازگشت فرد به قمار پیش گیری می کند.
همچنین درمانگر به فرد کمک خواهد کرد که باورهای صحیح را جایگزین باورهای نادرست کند.
خانواده درمانی
درمان اعتیاد به قمار ممکن است زمان زیادی از فرد بگیرد. شاید مشاور با خانواده درمانی، راه های برخورد صحیح اعضای خانواده را به آنها آموزش دهد. در واقع هرچقدر حمایت های عاطفی و روانی نسبت به فرد معتاد بیشتر باشد، مسیر درمان نیز سریع تر و با موفقیت های بیشتری طی خواهد شد.