سلامت روان به چه معناست؟ آیا تنها نبود اختلالات روانی معنای سلامتی را می دهد؟ سلامت روان یکی از مهمترین عواملی است که در سلامت عمومی فرد نقش مهمی دارد. در بسیاری از موارد، به خطر افتادن سلامت جسمی، به نبود سلامت روانی اشاره دارد.
سازمان بهداشت جهانی، سلامتی را این گونه تعریف می کند:
“سلامتی به معنای سلامت جسمانی، روانی و اجتماعی است، نه صرفا نداشتن بیماری یا ناتوانی”
سلامت روان برای تک تک افراد جامعه از اهمیت ویژه ای برخوردار است این امر به ویژه برای کودکان حساسیت بالایی دارد چرا که هویت آن ها در حال شکل گیری است و سلامت روان برای آن ها پلی به سمت رشد، خلاقیت و شکوفایی است.
کودکان با توجه به این که در حال رشد شخصیت هستند داشتن سلامت روانی برای آن ها بسیار حیاتی است. با ارتقاء سطح سلامت کودک عملکرد او بهبود می یابد و بهتر می تواند با مسائل کنار بیاید. کیفیت زندگی او بالا می رود و در مسیر رشد و شکوفایی قرار می گیرد.
در مورد کودکان مواردی مانند سلامت جسمانی کودک خواب کافی، تغذیه مناسب، بازی و تحرک در سلامت روان کودک بسیار موثر است و نقش پایه ای را ایفا می کند.
خانواده نقش کلیدی در حفظ سلامت فرزندان دارد. یک خانواده خوب با روش های حساب شده می تواند سلامت روان فرزندان را ارتقا دهد و آن ها را به رشد و شکوفایی برساند.
روش های افزایش سلامت روان در کودکان توسط خانواده عبارتند از:
ایجاد احساس امنیت
یک خانواده سالم احساس امنیت را در میان فرزند خود ایجاد می کند. فرزند باید احساس کند که مورد حمایت والدین خود است و نیازهایش به خوبی برآورده می شود.
ایجاد رابطه خوب با فرزند
والدین با ایجاد رابطه ای خوب میان خود و فرزندانشان به آن ها در جلب اعتماد کمک می کنند. گذشته از آن برای ایجاد امنیت روانی در کودک، والدین باید به وعده های خود پایبند باشند؛ از تهدید بپرهیزند و مراقب آن ها باشند.
تقویت روابط سالم با اطرافیان
یک خانواده سالم به کودک امکان ایجاد ارتباط صحیح با اطرافیان را می دهد. داشتن روابط خوب با سایر اعضای خانواده و اقوام برای رشد کودک ضروری است.
در خانواده سالم کودک علاوه بر رابطه خوب با اعضای خانواده با بستگان و دوستان و همسایگان نیز هم ارتباط برقرار می کند. این امر موجب افزایش سلامت روان کودک می شود.
والدین آگاه به کودک این امکان می دهند که با هم سن و سالان خود بازی کند تا علاوه بر رشد شخصیتی و اجتماعی، سلامت روان کودک نیز ارتقا یابد.
آموزش روش های مدیریت استرس به فرزندان
استرس بخش جدایی ناپذیر زندگی است و والدین نمی توانند به طور کامل آن را از فرزندانشان دور کنند اما می توانند با آموزش مدیریت استرس، فرزند خود را از بسیاری آسیب ها مصون بدارند.
آموزش این روش ها در حفظ سلامت کودک نقش دارد چرا که ناتوانی در مدیریت استرس می تواند باعث اختلالات روانی در کودک شود.
شکل گیری و ترویج عادت های سالم
خواب مناسب، رژیم غذایی و تحرک کافی نه تنها باعث سلامت جسمی کودک می شود بلکه حافظ سلامت روان او نیز هست. والدین آگاه عادات سالم را در کودک خود پرورش می دهند تا سلامت جسمی و روحی او را تقویت کنند.
رشد عزت نفس
والدین مطلع در خانواده نسبت به رشد عزت نفس فرزندان خود حساس هستند. عزت نفس یک عامل کلیدی در آرامش روان برای تمام سنین است. این والدین همیشه با راهکار های مناسب به دنبال تقویت عزت نفس فرزند خویش هستند.