رابرت استرنبرگ از دانشمندان برجسته روانشناسی شناختی در سال 1986، نظریه ای به نام مثلث عشق را مطرح کرد که در آن برای عشق واقعی سه مولفه را در نظر گرفت.
این سه مولفه عبارتند از:
صمیمیت و نزدیکی (Intimacy)
شور، شوق و شهوت (Passion)
تصمیم و تعهد (Decision / Commitment)
یک عشق واقعی از ترکیب سه عنصر صمیمیت، شهوت و تعهد تشکیل می شود. هر کدام از این ها در کنار هم عشق را می سازند. گفتنی است که این نظریه هم اکنون به عنوان تعریف عشق واقعی به کار می رود.
بدون صمیمیت، عشق معنایی ندارد. ما انسان ها ممکن است افراد زیادی را دوست داشته باشیم؛ اما هرگز با آنها احساس صمیمیت نکنیم.
صمیمیت به این معنا که دوست داریم در هر کاری با او مشورت کنیم، در کنار او خود واقعی مان هستیم؛ با او صادق هستیم؛ دوست داریم او پیشرفت کند؛ برای او رفاه و موفقیت می خواهیم و به او احترام می گذاریم.
عشقی که در آن دو طرف نسبت به هم کشش جسمی و جنسی داشته باشند، عشقی کامل است!
وقتی کسی می گوید عاشق کسی است، اما نسبت به او کشش جسمی ندارد، در واقع تنها نسبت به او احساس صمیمیت می کند نه عشق. عشقی که جنبه شهوانی نداشته باشد، عشقی پوچ و ناکامل است.
شما زمانی عاشق یک فرد هستید که او را با تمام ویژگی هایش دوست داشته باشید. پذیرش بی قید و شرط به این معنا که او را با اندام لاغر یا چاق یا موهای فرفری؛ هر آن گونه که هست، دوستش داشته باشید.
در مواردی که فرد با یک نگاه نسبت به فردی اشتیاق حس می کند، که ممکن است با عشق اشتباه گرفته شود.
تعهد از راس های مهم مثلث عشق است. تعهد به این معنا است که فرد رابطه خود و طرف مقابل را به رسمیت می شناسد و به آن وفادار می ماند. او از رابطه مراقبت می کند و از مواردی که به آن آسیب می زند اجتناب می کند.
شما وقتی به یک فرد متعهدید، سلامت روان و جسمی او برای شما با اهمیت است و شما از او در مقابل آسیب ها محافظت می کنید.
اگر تعهد شما بالا باشد، حتی اگر فردی زیباتر از همسر خود نیز ببینید، باز هم نسبت به عشق اتان وفادار می مانید؛ به این معنا که همیشه او را می خواهید و روی قول خود هستید.
عشق واقعی حسی دو طرفه است که طرفین نمی خواهند چیزی را مخفی کنند. آنها با همدیگر صادق هستند و در مشکلات به جای پنهان کاری با هم مشورت می کنند.
شما در کنار او خود واقعی اتان هستید و نیازی به نقش بازی کردن نمی بینید. در اصل شما دائما در حال اثبات خود به او نیستید.
برخی افراد به این دلیل فردی را در رابطه نگه می دارند، که امیال آنها را برآورده کند. این افراد برای رسیدن به فرد مقابل، همیشه نقش بازی می کند.
نمی توان گفت این فرد عشق واقعی را تجربه می کند. برای مثال فردی نقش قربانی را در رابطه بازی می کند و از این طریق فردی را در رابطه نگه می دارد. این کاملا بر خلاف عشق واقعی است و ادعای او مبنی بر عشق دروغ است.
در رابطه عشقی واقعی طرفین نسبت به هم احترام می گذارند و به خاطر آن چه که هستند همدیگر را لایق احترام می دانند.
در عشق واقعی شما نسبت به او برتری حس نمی کنید؛ بلکه او را هم شان و برابر با خود می بینید و با او نیز با احترام رفتار می کنید.
شما در گفتار و رفتار خود مراقب سلامت جسمانی و روانی او هستید؛ شما نمی خواهید شادی را از او بگیرید یا به او استرس وارد کنید.
شما وقتی عاشق هستید، معشوقتان را تحت فشار نمی گذارید؛ به او حس بدی نسبت به خودش نمی دهید. در عوض او را تشویق می کنید کارهایی که دوست دارد را انجام دهد؛ کارهایی که به او احساس شادی و آرامش می دهد.
تمرکز شما بر روی نقاط مثبت او است؛ شما خوبی های او را می بینید و بدی های او را می پذیرید. می دانید که او نیز مانند شما یک انسان است و ممکن است ضعف هایی داشته باشد که با گذر زمان این عیب ها می تواند اصلاح شود.
تجربه عشق واقعی شما را مهربان می کند. شما نسبت به معشوق خود رفتار دوستانه و پر از مهر و عطوفتی دارید؛ هرگز نمی خواهید به او صدمه بزنید؛ در مقابل عوامل آسیب زا اساس نگرانی می کنید. همچنین شما بر سر معشوق خود داد نمی زنید؛ ملاحظه او را دارید و صبور هستید.
تعهد در یک رابطه ایجاب می کند که کارهایی برای تقویت رابطه انجام دهید. شما برای بهتر شدن رابطه وقت می گذارید، گفتگو می کنید و می خواهید مشکلات را از سر راه بردارید.
تلاش و فداکاری برای یک رابطه از مهمترین نشانه های عشق واقعی است.
شما در ابتدای رابطه به کسی که دوستش دارید، قول هایی داده اید. شما با عمل به این قول ها اعتماد او را جلب می کنید. اما در صورتی که به این وعده ها عمل نکنید، اعتماد فی ما بین را خدشه دار کرده اید.
یک عاشق واقعی به قول خود عمل می کند و در صورتی که نتوانست آن را عملی کند، به جای معطل کردن، دلیل آن را توضیح می دهد.
شما در قبال خوشحالی او خود را مسئول می دانید. وقتی شاد است، شما نیز خوشحالید. حال او آن قدر برای شما مهم است که برای خوشحال کردن او همه کار می کنید.
وقتی عشق و علاقه او را نسبت به خودتان می بیند؛ حتی اگر از خود نیز ناراضی باشید، با دیدن عشق او نسبت به خود احساس بهتری خواهید داشت.
در عشق واقعی شما با موفقیت معشوقتان بسیار خوشحال می شوید و او را تشویق می کنید. شما هرگز به موقعیت او حسادت نمی کنید؛ بلکه برای موفقیت بیشتر او نیز تلاش می کنید.
در عشق واقعی طرفین در خوشی و غم در بیماری ها و بحران ها کنار هم و مونس و همدم همدیگر باقی می مانند؛ از همدیگر پشتیبانی کرده و همدیگر را همراهی می کنند و راه هایی را پیدا می کنند که به هم کمک کنند.