قرص اورژانسی یک روش اضطراری برای پیشگیری از بارداری است. موارد دیگر پیشگیری ممکن است که با شکست مواجه شوند. همچنین ممکن است که در روش های طبیعی پیش گیری نیز خطاهایی رخ دهد و یا محاسبات زمان تخم گذاری با خطا مواجه شود.
در این هنگام قرص اورژانسی بعد از رابطه جنسی به پیشگیری از بارداری کمک می کند. این قرص حاوی یک هورمون پروژسترون است که از تخمک گذاری در دوره قاعدگی جلوگیری می کند. این قرص با غلیظ کردن و سفت کردن مایع واژینال، از رسیدن اسپرم به تخمک جهت لقاح پیش گیری کرده و لایه رحم را می پوشاند تا مانع لانه گزینی و رشد جنین شود.
اما همه زنان در طول سال تنها مجاز به استفاده از سه الی 4 قرص اورژانسی هستند و مصرف بیش از اندازه این قرص عوارض خطرناکی را به دنبال خواهد داشت.
نکته: ممکن است که قرص اورژانسی برای افرادی که وزن بالای 74 کیلوگرم دارند یا کسانی که داروی دیگری مصرف می کنند، تاثیری نداشته باشد؛ بنابراین خانم هایی که وزن بالایی دارند، بهتر است از روش های دیگر برای پیش گیری از بارداری استفاده کنند.
مکانیزم اثر قرص ضدبارداری از طریق به تاخیر انداختن زمان تخمک گذاری است. اگر تخمک گذاری و حاملگی اتفاق بیوفتد این قرص نمی تواند از آن پیشگیری کند.
همان طور که گفته شد، این قرص برای پیشگیری از بارداری مصرف می شود و در صورتی که لقاح صورت گرفته باشد، این قرص کاملا بی تاثیر است و باید از مصرف آن خودداری کرد. این قرص دارویی برای سقط جنین نیست.
حتی این قرص تاثیر منفی بر روی جنین نخواهد گذاشت و تاثیری در فرایند بارداری ندارد، اما ممکن است عوارض آن در دوره بارداری شدیدتر شود. بنابراین زنان باردار نباید از این قرص استفاده کنند.
اگر پس از رابطه جنسی محافظت نشده قرص اورژانسی نداشتید می توانید به صورت زیر از قرص LD یا HD استفاده کنید.
قرص LD : تعداد 4 قرص ال دی را همزمان پس از رابطه و 4 قرص دیگر را 12 ساعت بعد مصرف کنید.
قرص HD :تعداد 2 قرص اچ دی به صورت همزمان و 12 ساعت بعد 2 قرص دیگر
لوونورژسترول در فاصله 5-3 روز بعد از رابطه و قرص Ellaتا 5 روز پس از رابطه می تواند از بارداری ناخواسته جلوگیری کند
اما این را بدانید که این روش نیز 100 درصد نیست و بهتر است در مواقعی استفاده کنیدکه پارگی کاندوم یا پیشگیری طبیعی نامطمئن اتفاق افتاده باشد.
افرادی که بدون تجویز پزشک و به مقدار زیاد از این قرص ها استفاده می کنند، با عوارض مختلفی روبرو می شوند. حتی اگر با تجویز پزشک این قرص ها مصرف می شوند، فرد باید به نکات زیر توجه داشته باشد.
- مصرف بی رویه این قرص نه تنها شانس بارداری را کاهش نمی دهد؛ بلکه هورمون های بدن زن را به هم ریخته و باعث دگرگونی هایی در خلق و خو و عملکرد جنسی فرد می شود.
- این قرص تاثیری در جلوگیری از انتقال بیماری های مقاربتی مانند ایدز یا کلامیدیا ندارد.
- بهتر است در صورت داشتن هرگونه آلرژی و یا تداخل دارویی، قبل از مصرف این قرص، پزشک را در جریان گذاشت.
- دوز مصرفی دارو همانی است که پزشک تجویز کرده و نباید آن را تغییر دهید.
- اطمینان حاصل شود که این دارو با تمامی داروها و مواد مصرفی سازگار است.
- مصرف مکرر این دارو برای پیش گیری از بارداری، روشی نامطمئن و نامناسب است.
- در زمان شیردهی، در مورد مصرف این قرص ممکن است برای کودک خطرآفرین باشد؛ بنابراین بهتر است در مورد مصرف آن با پزشک مشورت شود.
بسیار پیش آمده است که زنان با وجود استفاده از قرص اورژانسی، باز هم باردار شده اند.
اگر قرص اورژانسی بعد از لقاح و تخمک گذاری استفاده شود، تاثیر چندانی نخواهد داشت. اثرگذاری این قرص زمانی است که چرخه تخمک گذاری شروع نشده باشد.
بررسی ها نشان داده است که قرص اورژانسی بر روی خانم هایی که شاخص توده بدنی آنها بالای 30 باشد، تاثیری نمی گذارد. این قرص ها بر اساس شاخص توده بدنی عموم ساخته شده اند.
بهتر است خانم هایی با شاخص توده بدنی بالا از قرص های ضد پروژستین استفاده کنند. البته این به آن معنی نیست که قرص اورژانسی به هیچ خانم چاقی اثر نمی کند، در هر حال ممکن است خانم های چاق با استفاده از این قرص، باز هم باردار شوند.
برخی از داورها با قرص اورژانسی تداخل داشته و باعث کاهش تاثیرگذاری آن می شوند. از جمله داروهایی که با قرص اورژانسی تداخل دارند، می توان به داروهای ضداضطراب، باربیتورات، کاربامازپین، فلبامات و برخی گیاهان دارویی دیگر اشاره کرد. این داروها می توانند تاثیرات قرص اورژانسی را کاهش داده و عوارض آن را بیشتر کنند.
بسیاری از افراد قرص ضدبارداری و قرص اورژانسی را با هم مصرف می کنند تا قدرت اثربخشی بالاتری داشته باشد؛ اما همین کار نه تنها باعث اثربخشی بیشتر قرص نمی شود؛ بلکه اثرات سوء بسیاری را نیز به دنبال خواهد داشت. این کار باعث اختلال در عملکرد طبیعی رحم می شود.