فرد عقده ای معمولا مهارت های اجتماعی خوبی دارد. او از این مهارت ها برای اداره دیگران استفاده می کند تا بتواند مرکز توجه عموم قرار بگیرد.
معمولا فرد عقده ای رفتارهای زیر را از خود نشان می دهد:
زمانی که مرکز توجه دیگران نباشد، ناراحت می شود.
معمولا لباس های تحریک آمیز پوشیده و یا رفتارهای اغواکننده ای را به نمایش می گذارد.
احساسات فرد عقده ای مدام در حال تغییر است.
بسیار نمایشی رفتار می کند. احساسات و رفتارهای اغراق شده خود را نشان می دهد؛ اما صمیمیتی در رفتار او مشاهده نمی شود.
بسیار به ظاهر خود اهمیت می دهد.
مدام به دنبال این است که از طرف دیگران تایید شود.
زود فریب دیگران را خورده و به راحتی تحت تاثیر دیگران قرار می گیرد.
در مقابل انتقاد و یا عدم تایید بسیار حساس است.
تحمل شکست را ندارد و به راحتی از فعالیت های روزمره خسته می شود. او بیشتر کارها را نیمه رها می کند.
بسیاری از کارهایی که این فرد انجام می دهد، بدون فکر انجام می شوند.
در تصمیم گیری بسیار عجول است.
خودخواه و خودشیفته بوده و به ندرت به دیگران فکر می کند.
در حفظ روابط مشکل دارد و معمولا در برخورد با دیگران، اغلب دروغین به نظر می رسد.
برخی از افراد عقده ای برای جلب توجه دیگران تهدید و یا حتی اقدام به خودکشی می کنند.
این افراد 4 دسته هستند:
دسته اول همیشه در حال شکایت و قضاوت هستند و از هر موقعیت برای این کار استفاده می کنند.
دسته دوم برای کسب توجه بقیه افراد دیگر را تحقیر می کنند
دسته سوم در کارهای دیگران کمکی نمی کنند ولی کارهای سخت خود را به دیگران واگذار می کنند.
دسته چهارم برای رسیدن به اهدافشان به هر وسیله ای متوسل می شوند.
معمولا به افرادی که شخصیت نمایشی دارند، هیستریک نیز گفته می شود. عواملی که بر این اختلال شخصیتی تاثیر می گذارند، برخی ارثی و برخی دیگر اکتسابی هستند. در حالی که ژنتیک می تواند باعث بروز این اختلال شود، اما علل محیطی دیگری نیز وجود دارند که در بروز هیستریک دخالت دارند.
ازجمله این عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
عدم انتقاد یا تنبیه فرد در کودکی
توجهی که والدین در زمان رفتارهای مورد تایید کودک ارائه می دهند.
رفتار و توجه دمدمی مزاجانه و غیرقابل پیش بینی والدین
معمولا زمانی که کودک در مقابل رفتارهای والدین دچار سردرگمی می شود و نمی داند که کدام یک از رفتارش مورد تایید است، دچار اختلال شخصیتی هیستریک می شود و به مرور در طی دوران بلوغ این مشکل توسعه یافته و بزرگتر خواهد شد.
البته عقده ای بودن معمولا در خانم ها بیشتر از آقایان است.
در برخورد با افراد عقده ای، باید زبان ارزشی او را پیدا کنید. یعنی همان چیزی که شخص به او بیشتر از هر چیزی ارزش قائل است. معمولا این زبان ارزشی است که تصمیمات این فرد را تحت تاثیر قرار می دهد.
به عنوان مثال، پول، سواد، قدرت یا هر چیز دیگری ممکن است زبان ارزشی فرد عقده ای باشد. زمانی که بتوانید این زبان ارزشی را پیدا کنید، بهتر او را درک خواهید کرد و بدین ترتیب او آرام شده و ذهن بازتری خواهد داشت.
زمانی که به این فرد لبخند می زنید، ممکن است که فکر کند مورد تمسخر قرار گرفته است. یا شاید فکر کند که او را تایید کرده اید و اجازه می دهید که به رفتار عجیب خود ادامه دهد. بنابراین بهتر است که در مواجه با این افراد لبخند نزنید.
این افراد ممکن است که با رفتارهایشان باعث افزایش استرس و یا عصبانیت شما شوند. بنابراین در مقابل این افراد باید خونسردی خود را حفظ کنید و با آرامش رفتار کنید.
برخی از افراد عقده ای سمی هستند. این افراد با پرخاشگری، منفعل بودن و یا رفتارهای پست دیگر باعث آزار و اذیت دیگران می شوند. بنابراین در برخورد با این افراد باید فاصله خود را با آنها حفظ کنید.
بهتر است زیاد با این افراد روابط دوستانه نداشته باشید و برای خود یک منطقه امن ایجاد کنید.