می دانیم که حضور در اجتماع و برقراری ارتباط با انسان ها، برای سلامت روان و موفقیت کاری انسان ها لازم است. اکنون به سوالات زیر دقت کنید:
حضور در یک مهمانی با افراد غریبه برای شما سخت است؟
دوست دارید در مصاحبه شغلی تاثیرگذار باشید، اما نمی دانید چرا؟
آیا یافتن دوست برای شما دشوار است؟
اگر پاسخ شما به این سوالات مثبت است، نیاز به ارتقاء هوش اجتماعی دارید.
هوش اجتماعی به معنی قدرت کنار آمدن و ارتباط برقرار کردن با دیگران است؛ و لازمه هوش اجتماعی، دارا بودن هوش هیجانی است.
اما هوش اجتماعی چیست؟ و چه اهمیتی دارد؟ تقویت این هوش چه کمکی به شما می کند؟
هوش اجتماعی یا (Social intelligence)، از مهمترین انواع هوش است که با روابط ما ارتباط دارد. این هوش میزان مهارت انسان ها در برقراری ارتباط موثر، حفظ، نگهداری و گسترش در آن را بیان می کند.
هوش اجتماعی یعنی قدرت کنار آمدن با مردم و برقراری ارتباط موثر با آنان است.
با پرورش هوش اجتماعی، می توان در مذاکرات و درگیری ها خوب عمل کرده و نیازهای فرد مقابل را به خوبی فهمید. فردی که هوش اجتماعی بالایی دارد، معمولا از اعتماد به نفس بالایی نیز برخوردار است و از فرصت ها به خوبی استفاده می کند.
توشیو یاماگیشی (Toshio Yamagishi) هوش اجتماعی را به این معنی بیان می کند:
“هوش اجتماعی، توانایی فرد برای درک خود و دیگران و همچنین استفاده از آن فهم، در تعامل با دیگران است.”
اولین بار روانشناسی به نام ادوارد ثورندایک (Edward Lee Thorndik)، این مفهوم را در سال 1920 مطرح کرد؛ سپس در سال 1968 گلیفور (Glifor) این مفهوم را در مدل هوش رفتاری بررسی کرد.
در ادامه این مفهوم تا سال 1983 به دست فراموشی سپرده شد و بی اهمیت خوانده شد. نهایتا در سال 1983، آقای هوارد گاردنر (Howard Gardner)، از این مفهوم استفاده کرد و نظریه های هوش چندگانه، هوش درون فردی و هوش برون فردی را مطرح کرد و این نوع هوش را بسیار مهم دانست.
چند سال بعد، مفهوم امروزی هوش اجتماعی به وسیله دانیل گولمن (Daniel Goleman) و کارل آلبرشت (Karl Albrecht) در سال 2006 مطرح شد. دانیل گولمن در کتاب خود با عنوان “پژوهشی نو در زمینه ارتباطات انسانی در عصر هوش الکترونیک”، هوش اجتماعی را از ضریب هوشی (IQ) و هوش هیجانی (EQ) پراهمیت تر می داند.
هوش اجتماعی، مزایای زیادی دارد که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم.
بهبود کسب و کار
در یک پژوهش، هوش اجتماعی در کنار 33 مهارت دیگر بررسی شد و نتیجه این بود که دارا بودن این هوش، 58 درصد موفقیت شغلی بیشتری برای افراد به همراه خواهد داشت.
این پژوهش ها همچنین نشان داد، 90 درصد افرادی که عملکرد بهتری دارند، هوش اجتماعی بالاتری نسبت به بقیه داشته اند.
درآمد بالاتر
رابطه مستقیمی میان کسب و کار و درآمد بالاتر وجود دارد؛ افرادی که هوش اجتماعی بالایی دارند پول بیشتری بدست می آورند.
طی تحقیقی نشان داده شد که به ازای هر واحد افزایش هوش اجتماعی، 1300 دلار به درآمد فرد اضافه می شود؛ این یافته ها برای تمام مشاغل صادق است و نتوانسته ایم شغلی را پیدا کنیم که هوش اجتماعی در آن دخیل نباشد.
کاهش انواع مشکلات روحی
با سرکوب کردن و ندیده گرفتن احساسات خود، آن ها به صورت نگرانی و استرس تغییر شکل می دهند. هوش اجتماعی با تشخیص این موقعیت ها و مدیریت به موقع، استرس را کاهش داده و باعث سلامتی روان و جسمی در افراد می شود.
افرادی که نمی توانند این نوع استرس را کنترل کنند، احتمال بروز افسردگی، آزار جسمی و فکر به خودکشی در آن ها بیشتر است.
کاهش ابتلا به بیماری
ارتباط زیادی بین هوش اجتماعی و ابتلا به بیماری وجود دارد. استرس، نگرانی و افسردگی، باعث اختلال در عملکرد سیستم دفاعی بدن می شود و احتمال ابتلا به انواع بیماری ها را افزایش می دهد.
پژوهش ها نشان می دهد، رابطه قطعی میان پریشانی احساس و بیماری هایی نظیر سرطان وجود دارد. در یک پژوهش در بازه زمانی بیست و چهار ساله، سطح استرس زنان را آزمایش کردند و در این پژوهش ها، ترس، تنش، نگرانی، مشکلات خواب و احساسات ناشی از کشمکش های حل نشده در زنان بررسی شد.
نتیجه آزمایش نشان داد زنانی که در طول این 24 سال استرس زیادی متحمل شده بودند، دو برابر بقیه به سرطان سینه دچار شدند!
هوش اجتماعی تاثیر زیادی بر روی مسائل مربوط به سلامتی دارد. در یک پژوهش مشخص شد یاد دادن این مهارت به افرادی که دچار بیماری های حاد بودند، باعث شد زمان لازم برای بهبودی کاهش یابد و احتمال مرگ و میر در آنان کم شود. علاوه بر آن احتمال عود این بیماری ها را در بدن این افراد کم کرد.