توهین به چه معناست

توهین به چه معناست و مجازات آن در قانون چیست؟


واژه دشنام ریشه در هذیان دارد که در فرهنگ عمید به معنای تضعیف، تضعیف و تحقیر است. در حقوق جزا به معنای کوچک شمردن شخصی از طریق گفتار یا اعمالی است که باعث بی ادبی و بی ادبی تلقی می شود و در صورت عدم امکان برخورد صحیح با دیگری، انجام این اعمال برای مبارزه با شخص دیگر است. با ما همراه باشید، در این مقاله به شما می گوییم توهین به چه معناست، تفاوت افترا و مجازات چیست.


توهین در فرهنگ اسلامی نیز کار زشتی است. چنان که روایات فراوانی در مورد کراهت این اثر وجود دارد. به عنوان مثال، قرآن کریم در آیه 147 سوره نساء، بد زبانی را نکوهش می کند و در آیه 108 سوره انعام، حتی مردم را از لعن بت ها نهی می کند. روایات فراوانی نیز وجود دارد که نشان می دهد ائمه این رفتار را مذمت کرده اند.


تفاوت بین توهین و افترا


در تشخیص توهین از افترا باید گفت که هدف از توهین انتساب جرم به شخص دیگری نیست، بلکه تحقیر توهین شده است. مانند کسی که دیگری را «کافر»، «جنایتکار»، «مفسد» یا... خطاب کند. اما در افترا، افترا باید صراحتاً جرمی را به قربانی نسبت دهد که شامل اسناد و اخبار جعلی باشد.


مثلاً در توهین، شخصی «سرقت» را به شخص دیگری نسبت می دهد، اما هیچ مدرکی برای گفته خود ندارد. اما در هتک حیثیت فردی دیگری را متهم به «حمل مواد مخدر» می کند و برای اثبات ادعای خود مقداری مواد مخدر را در خودروی خود می گذارد.


شرایط ارتکاب جرم توهین و مجازات آن


برای ارتکاب جرم توهین و متعاقب آن مجازات افراد برای ارتکاب آن، سه رکن یا رکن اساسی جرم باید بررسی شود:


1. رکن قانونی جرم


عنصر قانونی جرم یا به عبارت دیگر اصل قانونی بودن جرم و مجازات به این معناست که قانونگذار باید یک رفتار یا عمل را جرم انگاری کند و برای آن مجازات تعیین کند تا در وهله اول آن عمل جرم تلقی شود. . سپس بقیه ستون ها را در آن یافت. در همین راستا قانونگذار در قانون مجازات اسلامی به صراحت جرم توهین را بیان کرده و مرتکب را مستحق مجازات می داند.


البته به این نکته نیز باید توجه داشت که قذف (اتهام زنا یا لواط) منسوب به قبح و قبح عمل از جمله توهین ها و محدودیت های خاص است که به طور جداگانه توسط قانونگذار و در مواد جداگانه ای برای هتک زن جرم شناخته شده است. ، بین 31 تا 74 ضربه شلاق تجویز می شود.


2. عنصر مادی جرم


عنصر مادی جرم توهین شامل رفتارهای بدنی مانند گفتار، عمل، نوشتن و یا حتی حرکات مختلف دست و چشم است و این اعمال باید عملاً انجام شود تا رکن دوم این جرم محقق شود. البته از آنجایی که رفتارها و اعمال توهین‌آمیز نسبی هستند و ممکن است در فرهنگ‌ها و زمینه‌های مختلف متفاوت باشند، شامل کلمات یا حرکات خاصی نمی‌شوند که دادگاه بتواند به سادگی آنها را مجرم تشخیص دهد یا تبرئه کند.


3. عنصر روانی جرم


عنصر روانی جرم توهین به این موضوع می پردازد که آیا مجرم عمداً و به دلیل آزار و اذیت شخصی به شخصی توهین کرده است یا قصد انجام آن را نداشته و سهواً توهین کرده است. قانونگذار توهین مرتکب را برای تحقق رکن یا رکن سوم جرم کافی می داند و تنها توهین و به کار بردن الفاظ و الفاظ نامناسب نسبت به افراد را جرم می داند. همچنین فرقی نمی کند که قربانی مورد آزار و اذیت قرار گیرد یا به عبارتی قصد آسیب رساندن به قربانی را نداشته باشد. به همین دلیل اگر شخصی به قصد تحقیر به دیگری توهین کند، حتی اگر طرف مقابل آزرده نشود، باز هم جرم توهین مرتکب و قابل مجازات است.


انواع توهین


توهین از نظر حقوقی دو نوع است:


1. توهین ساده


توهین ساده ای که در آن توهین به طرف مقابل با وجود داشتن شخصیت مجرمانه، خاصیت مشدد ندارد; یعنی مجازات سنگینی برای آن در نظر گرفته نشده است. طبق ماده 608 قانون مجازات اسلامی، اهانت به اشخاص در صورتی که شامل حد قذف نباشد، تا 74 ضربه شلاق یا از پنجاه هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی خواهد داشت.


در این نوع توهین برای اینکه ثابت شود شخص مستحق مجازات است یا نه، توهین باید صریح و بر اساس عرف باشد; یعنی کلمه یا فعل مورد استفاده را نمی توان به چیز دیگری تعبیر کرد.


نکته بعدی این است که توهین باید به شخص واقعی و زنده اعمال شود وگرنه استفاده از الفاظ توهین آمیز نسبت به تعداد زیادی از افراد یا متوفی مستلزم مجازات نیست.


برای تحقق توهین، حضور یا علنی بودن آن کافی است و هر دو شرط لازم نیست. در حالی که حضور لزوماً به معنای حضور فیزیکی نیست، اما اگر توهین از طریق پیامک، ایمیل یا، صورت گیرد مستوجب مجازات است و علنی بودن نیز به معنای اجباری نبودن حضور شاهد است. بلکه اگر توهین در مکان عمومی باشد ولو دلیلی نداشته باشد کافی است.


2. توهین شدت گرفت


توهین تشدید شده دارای چندین زیرمجموعه است، اما به طور کلی شامل توهین هایی می شود که در آنها مجازات های سنگین تری برای مجرم تعیین می شود.


توهین به مقدسات اسلام


در ماده 513 قانون مجازات اسلامی آمده است: اگر شخصی به مقدسات اسلام یا یکی از پیامبران بزرگ (ع) یا ائمه اطهار (ع) یا حضرت فاطمه زهرا (س) توهین کند، در صورتی که شامل حکم پیامبر باشد. به پیامبر) اعدام در غیر این صورت به حبس از یک تا پنج سال محکوم می شود. مقدّس در این مقاله به معنای همه آن دسته از افراد و اماکنی است که در دین از قداست خاصی برخوردار بوده و مورد احترام هستند. منظور از «عظمت» تنها پیامبران اولوالعزم نیست، بلکه به همه پیامبران اشاره دارد.


توهین به رهبری فعلی و قبلی


قبل از انقلاب اسلامی، توهین به رئیس حکومت، شاه، بین سه ماه تا سه سال حبس داشت. .


البته در قانون مطبوعات سال 1364 حکم توهین پیش بینی شده بود که در خلاصه آن آمده بود: نشریاتی که به مقام معظم رهبری یا شورای رهبری توهین کنند مجوز آنها لغو و سردبیر و نویسنده مقاله معرفی و توسط دادگاه های صالح مجازات می شود.


در این ماده مجازات مشخصی برای مرتکبین پیش بینی نشده بود اما در نهایت در سال ۱۳۷۵ این خلأ پر شد و ماده ۵۱۴ قانون مجازات توهین به رهبری را شش ماه تا دو سال حبس تعیین کرد.


در این ماده برای حفظ حیثیت شخص اول کشور هر نوع توهینی درج شده است که شامل مقامات پایین نمی شود. البته اگر فرد در حالت روحی نامتعادل (مانند مستی یا هیپنوتیزم یا مانند آن) باشد یا موقعیت طرف مقابل را نداند، این ماده شامل حال وی نمی شود.


توهین به دیگر مقامات حکومت ایران


در ماده 609 قانون مجازات اسلامی آمده است: «هرگاه شخصی در حین انجام وظیفه به رؤسای قوای سه‌گانه، وزرا، نماینده مجلس و به طور کلی مأمور دولت ایران توهین کند به حبس از سه تا شش ماه یا 74 ضربه شلاق محکوم می‌شود. یا پرداخت پنجاه هزار تا یک میلیون ریال نقدی. در توضیح این ماده باید گفت که مثلاً اگر شخصی در مقابل منزل خود به دلیل پرونده قضایی به قاضی توهین کند، فرد توهین کننده مشمول قانون فوق می شود. بدیهی است در صورتی که مجرم، قربانی را نشناسد، این ماده شامل حال وی نخواهد شد و مجنی علیه می تواند به صورت خصوصی از وی شکایت کند.


توهین به مقامات سیاسی خارجی


ماده 517 قانون مجازات اسلامی مقرر می دارد که اگر شخصی به مقام سیاسی خارجی مقیم ایران توهین کند به حبس از یک تا سه ماه محکوم می شود. البته به شرطی که آن کشور در مورد مقامات ایرانی هم همین قانون را داشته باشد. در غیر این صورت توهین به مقامات آن کشور جرم نیست.