۳۰ خرداد -۱۳ دقیقه خواندن

تنگی نفس بعد از ترک سیگار

امروز از سایت هنر زندگی با مقاله تنگی نفس بعد از ترک سیگار همراه شما هستیم. حتما شنیده اید که بعد از ترک سیگار حجم ریه ها افزایش پیدا می‌کند و به مرور فرد به صورت بهتری قادر به نفس کشیدن است اما روی دیگر قضیه این است که ترک سیگار هم مثل هر ماده اعتیاد آور دیگری به همراه خود عوارض کوتاه مدتی به بار می آورد. یکی از این عوارض ایجاد تنگی نفس بعد از ترک سیگار است. این موضوع می تواند در مسیر ترک سیگار اخلال ایجاد کند و باعث ایجاد وسوسه مصرف در طول ترک گردد. در این مقاله می خواهیم چگونگی و چرایی این موضوع را بر طبق جدیدترین تحقیقات به شما نشان دهیم. مشاوره ترک اعتیاد می تواند در این زمینه شما را یاری کند. برای کسب اطلاع بیش تر در زمینه مشاوره ترک اعتیاد کلیک کنید.

منبع: تنگی نفس بعد از ترک سیگار

برای دریافت مشاوره در زمینه تنگی نفس بعد از ترک سیگار می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.

عوارض کوتاه مدت ترک سیگار

طبق مشاهدات تجربی و تحقیقات مشخص شده است که ما هیچگاه دچار مسمومیت با سیگار نمی شویم ولی احتمال ابتلا به اعتیاد سیگار بسیار بالا است. دلیل این امر هم سهولت در دسترسی و شیوه مصرف راحت و همچنین وابستگی روانی به این موضوع است. پس چون اختلال مصرف سیگار وجود دارد و افراد به این ماده اعتیاد پیدا می کنند پس بالطبع بعد از ترک آن دچار عوارض ترک می گردند.

عوارض ترک به آن دسته از علائمی اطلاق می شود که با فاصله کوتاهی بعد از ترک مواد ظاهر می شوند و باعث اذیت فرد می شوند و او را به مصرف دوباره ترغیب می کنند. خوشبختانه سیگار عوارض ترک شدیدی ندارد. مهم ترین عوارض ترک سیگار شامل تنگی نفس، خستگی، سرفه، گلودرد و خلط است.

در مطالعه ای که به تعیین اثرات مداخلات ترک سیگار بر بیماران ریوی مزمن می پرداخت، مشخص شد که ترک سیگار بر سرفه مزمن، خلط شدید گلو و تنگی نفس فعالیتی تاثیر دارد. تنگی نفس فعالیتی به معنای ایجاد تنگی نفس بعد از فعالیت زیاد و شدید اطلاق می شود. بعد از ترک سیگار این نوع از تنگی نفس به مرور از بین می رود. در تحقیق دیگری توسط لیندن همین یافته ها دوباره تکرار شد. به طور کلی از نظر لیندن سرفه مکرر، خلط، خس خس سینه و تنگی نفس از عوارض کوتاه مدت ترک سیگار هستند. از این یافته ها می توان برای آگاهی از مداخلات ترک سیگار به منظور ایجاد رویکردی مناسب تر به خصوص برای بیماران مبتلا به بیماری های تنفسی مانند اختلال ریوی مزمن استفاده کرد.

رابطه تنگی نفس و ترک سیگار

شیوع تنگی نفس بعد از ترک سیگار ارتباط مستقیمی با طول مدت مصرف سیگار قبل از ترک دارد. به این ترتیب که در یک تحقیق که توسط لاورنس انجام گرفته است، رابطه بین مدت زمان مصرف و شیوع تنگی نفس مورد بررسی قرار گرفت. در افرادی که کمتر از 5 روز سیگار مصرف کرده بودند شیوع تنگی نفس 42%، در افرادی که بین 5 تا 10 روز سیگار مصرف کرده بودند، بعد از ترک شیوع تنگی نفس 47% و به همین ترتیب بود که در این مقاله زمان کافی برای پرداختن کامل به آن وجود ندارد.

در تحقیق دیگری مواردی که بیشتر از همه تنگی نفس بعد از ترک را پیش بینی می کرد شامل افزایش تعداد روزهای مصرف سیگار، سیگار کشیدن به صورت مداوم و نه گاهگاهی و تاثیر عوامل محیطی از قبیل در معرض دود تنباکو قرار گرفتن عنوان شده است.

مدت زمان عوارض ترک

موضوع دیگر تعیین مدت زمان این علائم بعد از شروع ترک است. خوشبختانه تحقیقات نشان داده است که سرفه و گلودرد نهایتا تا یک ماه پس از ترک کاملا از بین می رود و از آن بهتر این که طبق نتایج تحقیق دیگری تنگی نفس در اکثر مواقع تا 5 روز بعد از ترک از بین می رود. برای اطلاع بیش تر از عوارض سیگار کشیدن کلیک کنید.

دلایل تنگی نفس

دشواری در تنفس که به عنوان تنگی نفس و نفس نفس زدن نیز شناخته می شود توسط مکانیسم های متنوع مربوط به مشکلات مختلف در بدن ایجاد می شود. افراد ممکن است در طول زندگی دوره های نادر تنگی نفس را به عنوان بخشی از فعالیت های زیاد مانند یک فعالیت طاقت فرسا یا در شرایط محیطی مانند ارتفاع زیاد و دمای بسیار گرم یا سرد تجربه کنند. اگر افراد در غیر از این شرایط شدید و طبیعی دچار تنگی نفس شوند معمولا نشانه ای از یک مشکل پزشکی است.

اگر تنگی نفس طولانی و مدوام باشد احتمالا مربوط به یک بیماری پزشکی است. اگر شدت آن ناگهانی و شدید باشد، حتی اگر مدت آن کوتاه باشد هم ممکن است نیازمند ارزیابی پزشکی باشد. اما لازم است بدانیم که تنگی نفس می تواند در بعضی از اختلالات روانی هم مشاهده شود و نشان دهنده مشکل پزشکی نباشد. به عنوان مثال در اختلال وحشتزدگی نیز تنگی نفس وجود دارد. در اختلالات خواب هم امکان وجود تنگی نفس وجود دارد که اصطلاحا به آن وقفه تنفسی گفته می شود. در ادامه سعی می کنیم موارد مربوط به مشکلات پزشکی و اختلالات روانی را با هم مرور کنیم.

1. تنگی نفس بعد از ترک سیگار | مواردی که نشان دهنده مشکل پزشکی است

تنگی نفس در حالت استراحت، تنگی نفس همراه با فعالیت یا ورزش، تنگی نفس هنگام خوابیدن، تنگی نفس در اثر قرار گرفتن در معرض مواد حساسیت زا یا تحریک کننده، تنگی نفس همراه با درد قفسه سینه، همراه با درد یا ناراحتی یک یا هر دو بازو، درد فک یا درد در گردن، تنگی نفس همراه با تورم در مچ پا و پا، تنگی نفس همراه با افزایش میزان مصرف مایعات، همراه با کاهش وزن ناخواسته یا از دست دادن اشتها، همراه با خستگی غیرمعمول، همراه با تعریق، تب، صداهای خس خس یا سوت مانند همراه با تنفس، سرفه مداوم و مزمن و تغییر شکل نوک انگشتان.

2. مواردی که نشان دهنده اختلال روانی است

حمله وحشتزدگی: در اختلال وحشتزدگی ما علائم بدنی نرمال و طبیعی خود را سوء تعبیر می کنیم. به این معنا که افراد در طول حمله دارای علائمی از قبیل تعریق، تنگی نفس، افزایش فشارخون، سرگیجه و… می شوند اما دلیل این علائم مشکلات پزشکی نیست بلکه این افراد نسبت به تغییرات میزان اکسیژن بدن بسیار حساس هستند و کوچک ترین کمبود اکسیژن را به عنوان احتمال مرگ بر اثر تنگی قفس در نظر می گیرند. برای اطلاع بیش تر از حملات پانیک کلیک کنید.

وقفه تنفسی در خواب: بعضی افراد معمولا در مراحل خواب عمیق دچار حمله تنفسی و سختی در نفس کشیدن می شوند. معمولا وقفه تنفسی در طول کابوس ها شروع می شود و به دلیل اینکه در این مرحله از خواب انقباض ماهیچه ها و عضلات کاهش می یابد، فرد نمی تواند خود را از خواب بیدار کند. اگر این اتفاق مکررا صورت بگیرد می تواند باعث مرگ سلول های مغزی و ضعف حافظه و… گردد. برای اطلاع بیش تر از وقفه تنفسی کلیک کنید.

دلیل تنگی نفس بعد از ترک سیگار

تحقیقات نشان داده است که سلول های مخاط تنفسی دارای چیزی شبیه مو به نام تاژک هستند اما بعد از مصرف طولانی مدت سیگار این سلول ها به سلول های ساده تبدیل می شوند. هنگام ترک مصرف سیگار این سلول های ساده دوباره باید به سلول های دارای تاژک تبدیل شوند. در طول مدتی که این سلول ها در حال تغییر شکل هستند، میزان حجم هوای ورودی و خروجی ریه مدام در حال تغییر است و سازگاری با این موضوع موجب ایجاد تنگی نفس موقتی می شود. برای کسب اطلاع بیش تر در زمینه علت تنگی نفس کلیک کنید.

اثرات طولانی مدت ترک سیگار بر علائم تنفسی و عملکرد ریه

تا اینجا در مورد عوارض ترک سیگار به صورت مختصر نتایج جدیدترین تحقیقات را با هم مرور کردیم. حالا به سراغ جدیدترین تحقیقاتی می رویم که اثرات طولانی مدت ترک سیگار بر علائم تنفسی را بررسی کرده اند. در تحقیقی که توسط سونیا انجام گرفت تاثیر قطع مصرف سیگار و همچنین اصلاح عادت سیگار کشیدن بر علائم تنفسی و عملکرد ریه مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق میزان تغییر در طول زمان نیز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیق حاکی از آن است که ظرفیت دم و بازدم و حجم ریه در 6 و 12 ماه بعد از ترک به مقدار زیادی بهبود پیدا کرد.

همچنین در کسانی که سیگار را کاملا ترک کرده بودند علائم تنفسی کاهش چشمگیری داشت و در کسانی که حداقل 25% از مصرف سیگار خود را کاهش داده بودند میزان علائم تنفسی کاهش داشت اما در افرادی که میزان مصرف سیگار خود را به میزان قابل توجهی تغییر نداده بودند، در میزان علائم تنفسی تغییری وجود نداشت.

در تحقیق دیگری که در سال 2019 منتشر شده است، اثرات قطع مصرف سیگار به وسیله جایگزینی آن با سیگارهای الکترونیکی بر بهبود طولانی مدت عملکرد ریه یا علائم تنفسی بررسی شد. سیگارهای الکترونیکی امروزه جایگزین قوی و موثری برای ترک سیگار به حساب می آیند و آسیب های بسیار کمتری از سیگار تولید می کنند، هر چند که از عوارض بلند مدت آن اطلاع دقیقی در دست نیست. سیگارهای الکترونیکی به صورت برقی باعث تولید نیکوتین و طعم دهنده ها می شوند اما مضرات آن به مراتب کمتر از سیگار است. در ادامه محققان سعی کرده اند تاثیر ترک سیگار بر علائم تنفسی و عملکرد ریه ها را به وسیله دو نوع آزمون مختلف اندازه گیری کنند.

الف) آزمون اسپیرومتریک

در آزمون اسپیرومتریک چند مولفه مورد سنجش قرار می گیرد: 1) حجم هوایی که بعد از یک نفس عمیق می توان با شدت هر چه بیشتر و با حداکثر توان از ریه ها خارج کرد. 2) حداکثر حجم هوایی که می توان در ثانیه اول پس از نفس کشیدن عمیق از ریه ها خارج کرد. 3) نسبت میزان هوایی که بعد از یک نفس عمیق می توان از ریه ها خارج کرد تقسیم بر حجم هوایی که می توان در ثانیه اول پس از نفس عمیق از ریه ها خارج کرد که به صورت درصد بیان می شود.

ب) آزمون FEF (جریان بازدم اجباری)

مدت زمانی که طول می کشد تا شما مجبور شوید نفس خود را به صورت اجباری و غیر ارادی از ریه ها خارج کنید. همان طور که مشاهده می کنید در آزمون اسپیرومتریک حجم کلی ریه ها و در آزمون FEF میزان تحمل فرد در مقابل نبود اکسیژن و نفس کشیدن در شرایط سخت اندازه گیری می شود. در این تحقیق نوع مصرف نیز به سه دسته تقسیم شده است: 1) افرادی که سیگار را ترک کرده اند 2) افرادی که مصرف سیگار خود را کاهش داده اند 3) افرادی که در ترک سیگار به صورت کامل شکست خورده اند.

نتایج نشان داد افرادی که مصرف سیگار را به صورت کامل ترک کرده اند در آزمون FEF به طرز چشمگیری پیشرفت کرده اند اما ترک سیگار بر آزمون اسپیرومتریک تاثیری نداشت. در این مقاله نیز به تاثیر ترک و کاهش مصرف بر شیوع بالای سرفه و خلط و تنگی نفس اشاره شده است اما مشابه با تحقیقات قبلی گزارش می دهد که این علائم خیلی زود برطرف می شود. به صورت کلی نتیجه تحقیق این بود که ترک سیگار باعث بهبود مسیرهای تنفسی می شود اما سازوکار آن به خوبی مشخص نیست زیرا باعث بهبود بعضی از مسیرهای تنفسی می شود اما بر بعضی دیگر تاثیری ندارد.

یک فرضیه در مورد این یافته ها این است که احتمالا مصرف سیگار، تنگی نفس ناشی از فعالیت را که در آن به دم و بازدم مداوم و خودکار نیاز است را تحت تاثیر قرار می دهد اما به صورت کلی حجم هوایی که می تواند وارد ریه ها شود کاهش پیدا نمی کند.

نگاهی به درمان های روان شناختی ترک سیگار

برای کمک به افراد در ترک سیگار از روش های مختلفی استفاده می شود اما دو مورد که در همه مواد اعتیادی مشابه است را در این جا ذکر می کنیم.

1. تنگی نفس بعد از ترک سیگار | مصاحبه انگیزشی

اکثر افرادی که برای ترک سیگار مراجعه می‌کنند معمولا انگیزه کافی برای این کار را در خود ندارند. اثرات مصرف سیگار به صورت بلند مدت باعث ایجاد مشکلات فراوان در فرد می‌شود اما چون این عوارض در بلند مدت ایجاد می‌شود به همین دلیل افراد توجه زیادی به آن‌ها ندارند. مهم‌ترین کار در این زمینه این است که با استفاده از تکنیک‌های مختلف مصاحبه انگیزشی به افراد نشان دهیم که مصرف سیگار مضرات زیادی دارد و در صورت ترک مسلما زندگی پیشرفت چشمگیری خواهد داشت. برای این کار در ابتدا باید تعیین کنیم که فرد در کدام مرحله از تغییر قرار دارد. بعضی از افراد هیچ مشکلی با مصرف سیگار ندارند اما دسته بعد برای ترک مصرف مطمئن نیستند.

در مرحله بعد افراد برای ترک خودشان را آماده می‌کنند و در نهایت برای ترک اقداماتی را انجام می‌دهند. اگر اقدامات موفقیت آمیز بود سپس شیوه نگه داری ترک مصرف موضوع مهمی خواهد بود. برای اینکه فرد را به مرحله آمادگی برای ترک برسانیم سعی می‌کنیم با استفاده از تکنیک‌هایی او را از مضرات مصرف سیگار مطلع کنیم.

یا مثلا استفاده از تکنیک تحلیل هزینه-سود که با استفاده از جدول مراجع را به سمت ارزشیابی مزایا و مضرات مصرف سیگار سوق می دهد استفاده می کنیم. از فرد بخواهید خود را از قبل از مصرف مواد و درحال حاضر تصور کرده و مشخص کند مصرف سیگار چه تغییراتی را در سبک زندگی او ایجاد کرده است. بعد از اینکه فرد متوجه مضرات سیگار شد و برای ترک آماده شد او را برای مقابله با وسوسه مصرف آشنا می کنیم. برای اطلاع از غلبه بر وسوسه بعد از ترک کلیک کنید.

2. آموزش درباره وسوسه یا ولع مصرف

فردی را تصور کنید که مدام برای ترک سیگار تصمیم می گیرد و هر بار دچار شکست می شود. متاسفانه سیگار وابستگی روانی شدیدی را در افراد ایجاد می کند و به همین دلیل آموزش درباره وسوسه مصرف می تواند خیلی به این افراد کمک کند. ابتدا باید منطق مواجهه با وسوسه را به بیمار آموزش دهیم. در هنگام وسوسه مصرف، علائم جسمی و هیجانی و شناختی با همدیگر وارد عمل می شوند و موجب شکست فرد در مقابل وسوسه مصرف می شوند. به عنوان مثال فرد بعد از ترک دچار تنگی نفس می شود و در ادامه دچار اضطراب می گردد و نهایتا این اعمال موجب می شود که او فکر کند مصرف بهترین کار است و این چرخه معیوب مدام تکرار می شود.

در این مواقع باید به افراد نشان دهیم که وسوسه مصرف جزء انکار ناپذیر فرآیند ترک است و به او اطمینان دهیم که این وسوسه ها دائمی نیست و اگر به آن ها توجه نکند خیلی زود از بین می روند. همان طور که تنگی نفس بعد از ترک خیلی زود از بین می رود. راهبردهایی که برای جلوگیری از مصرف استفاده می شود نیز دارای دامنه گسترده‌ای است. مثلا می‌توان به افراد آموخت که مصرف سیگار خود را به تاخیر بیندازند و بعد از اینکه وسوسه مصرف کاهش پیدا کرد دوباره تصمیم گیری کنند که آیا می‌خواهند سیگار را ترک کنند یا نه؟

تنگی نفس بعد از ترک سیگار | سخن آخر

تنگی نفس می تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود اما تنگی نفس ایجاد شده بر اثر ترک سیگار مشکل پزشکی خاصی ایجاد نمی کند. تنها اثر منفی این رویداد به وسوسه دوباره مصرف مواد مربوط است. این موضوع می تواند باعث شود که افراد دائما در ترک مصرف سیگار با مشکل مواجه شوند. متخصصین اعتیاد در این زمینه می توانند به شما کمک کنند تا با استفاده از روش های متنوعی که به صورت مختصر در بالا توصیف شد شما را در طول ترک کمک کنند. متخصصان حامی می توانند در این زمینه شما را یاری نمایند. برای کسب اطلاع بیش تر در زمینه مشاوره تلفنی کلیک کنید.

منبع: تنگی نفس بعد از ترک سیگار

مداد

تنگی نفس بعد از ترک سیگار