۲ تیر -۱۱ دقیقه خواندن

روانشناسی بالینی چیست؟

آیا می دانید روانشناسی بالینی چیست؟ تقریبا در دوران کودکی اکثر افرا به دلایل متعدد موانعی در منحنی رشد به‌ سوی بلوغ عاطفی وجود داشته است. اگر در دوران کودکی رفتار والدین توأم با مهربانی بوده و با حساسیت و از روی عشق از فرزندان مراقبت کرده باشند، باز هم نمی توان دوران کودکی بدون آسیب عمیق روانی را یپری کرد. چیزی که می‌توان آن را آسیب آغازین نام نهاد. بنابراین می توانیم به این نتیجه برسیم که همه افراذ نیاز به روان درمانی و روانشناسی دارند. اما هنوز در مراجعه به مشاوره و روانشناسی کوتاهی هایی صورت می‌گیرد. با توجه به اینکه در حوزه سلامت روان، بسیاری از شاخه ‌ها به ‌وجود آمدند که هر کدام مربوط به موضوع خاصی از سلامت روان می‌شوند، در این مقاله به شاخه‌‌ای از علوم روان و روان شناسی یعنی روانشناسی بالینی و اینکه روانشناسی بالینی چیست می پردازیم.

منبع: روانشناسی بالینی چیست؟

برای دریافت مشاوره در زمینه روانشناسی بالینی چیست؟ می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.

روانشناسی بالینی چیست

شاخه ای از علوم گسترده مربوط به سلامت روان است که به بررسی ناهنجاری های کلامی و رفتاری می پردازد و این ناهنجاری ها منجر به ایجاد ناراحتی های بالینی و اختلالاتی در فرد می شود. تعریف انجمن روانشناسی آمریکا از روانشناسی بالینی به این صورت است: هنر و فنی که با مسائل سازگاری انسان‌ها سر و کار دارد.

روانشناسی بالینی چیست | تعریف ربر (1991)

ربر روانشناسی را به این صورت تعریف می کند: روانشناسی بالینی حوزه‌ای از روانشناسی است که با رفتارهای ناسازگار و غیر عادی آدمی سر و کار دارد.

تعریف جی. اچ. رسنیک (1991

رشته روانشناسی بالینی شامل تحقیق در مورد اصول، روش‌ها و رویه‌ها و تدریس این اصول و ارائه خدماتی در این رابطه است که امکان شناخت، پیش بینی و تسکین ناسازگاری ها، معلولیت‌ها و ناراحتی‌های عقلی، هیجانی، زیست شناختی، روان‌شناختی، اجتماعی و رفتاری را فراهم می‌آورند و در مورد طیف گسترده ای از مراجعان کاربرد دارند. در بالا سه تعریف نظری از روانشناسی بالینی را ذکر کردیم. که با توجه به این سه تعریف در می یابیم که روانشناسی بالینی را اول باید در دانشگاه ها و کارآموزی ها آموزش دید و نسبت به اختلال ها و ناراحتی های بالینی، آشنایی و آگاهی کامل از اختلال ها را به دست آورد.

سپس فرد روانشناس باید به کار درمان مشغول شود که بیش تر افراد مشغول به کار مدرک ارشد یا دکتر روانشناسی بالینی را دارند و روان‌شناسی بالینی خود دارای چند رشته تخصصی است که از آن میان می‌توان به سلامت روانی کودکان، سلامت روانی بزرگسالان، اختلالات هیجانی، سوء مصرف دارو، ناتوانی‌های یادگیری و روان‌شناسی سلامت اشاره کرد. بیشتر مشکلات روانی که در حوزه روانشناسان بالینی مورد تحقیق و درمان قرار خواهند گرفت مشکلاتی در ناسازگاری ها، و معلولیت ها و ناراحتی های بالینی (عقلانی، هیجانی، زیست شناختی، روان شناختی، اجتماعی و رفتاری) هستند و خلاقیت وابتکار، دوستدار کمک به دیگران و علاقه به مطالعه مطالب روانشناسی، پیش شرط های وارد شدن به این حرفه هستند.

تاریخچه روانشناسی بالینی

داستان آغاز روانشناسی بالینی به قرن نوزدهم برمی‌گردد. تا قبل از سال 1838 همه افراد که دارای مشکلات روانی بودند را دیوانه می دانستند. البته اولین جرقه‌ها توسط پزشک فرانسوی فیلیپ پینل که آن حجم از رفتارهای غیر انسانی را نتوانست قبول کند و به تغییر شیوه رفتار با بیماران روانی پرداخت و خود ریاست آسایشگاهی در شهرهای سالپتریر و بیختر برعهده گرفت. درسال 1838، اسکیرول(Esquirol) بین سایکوز و عقب ماندگی ذهنی فرق گذاشت؛ یکی به دلیل بیماری روانی که شخص دارد گنجایش هوشی را ازدست می دهد و دیگری در گنجایش اولیه پیشرفت و تکاملی حاصل نمی شود. در واقع بین عقب ماندگی درجاتی را مشخص کرد و بهترین راه برای تشخیص سطح عقب ماندگی را تکلم در نظر گرفت.

هرچه شخص باهوش تر باشد، قدرت حرف زدن و تکلم بهتری خواهد داشت و برعکس. و این که افراد عقب مانده قادر به یادگیری نیستند اما ایتارد (Itard) سعی کرد کودک 12 ساله ای که از خود صداهای وحشتناکی در می آورد و چهار دست و پا راه می رفت را درمان کند. او معتقد بود که به علت تربیت صحیحی که نداشته به چنین کارهایی رو می آورد. او بعد از 5 سال موفق شد که تربیت کودک را به سویی سوق دهد که بتواند از خود مواظبت کند. طولی نکشید که سگین شاگرد ایتارد در سال 1848 به آمریکا رفت و مراجع صلاحیت دار را با عقاید خود آشنا کرد و این باعث به وجود آمدن آموزشگاه های مختلف برای کمک به درمان عقب ماندگی ذهنی شد.

تاریخچه روانشناسی بالینی

در سال 1859، کتاب داروین با عنوان “منشا انواع ” چاپ شد و کمک بسیاری به علوم وراثت و بیولوژیکی کرد. در سال 1869 متأثر از کشفیات داروین، گالتن در مورد ارثی بودن بلوغ تحقیق کرد و کتاب “بلوغ ارثی” را چاپ کرد و در سال 1882 لابراتوار را در لندن که مشخصات جسمی و روانی افراد را جمع آوری و اندازه می گرفتند را تاسیس کرد. و در سال 1892 مقیاس روانی را اولین بار مک کین کتل به کار برد که برای سنجش عقب ماندگی ذهنی استفاده می شود. وآغاز حرفه روانشناسی را در سال 1892 می دانند. اما آغاز روانشناسی بالینی را در سال 1896 ، توسط لاتیز ویتمر(witmer) می دانند.

چهار اصل روانشناسی بالینی

ارزیابی و تشخیص: ارزشیابی تشخیصی یک اصل است که باید از قبل از مشخص شدن روش درمان مشخص شود

مشورت : روانشناسی یک رشته ای است با هزاران رشته تخصصی، برای درمان باید تیمی متشکل از متخصصین با رشته های تخصصی مختلف در مورد آن موضوع باهم به بحث و مشاوره بپردازند.

امور اجرایی : هیچ کاری بدون مطالعه و تحقیق صورت نگیرد.

پیشگیری : پیشگیری از بروز مشکلات و ناراحتی هایی که ممکن است در آینده به وجود بیاید و سریع تر درمان صورت گیرد.

مقایسه روانشناسی بالینی با دیگر مشاغل بهداشت روان

روانشناسی بالینی با دیگر مشاغل بهداشت روان تفاوت هایی دارد که برخی از آن ها به شرح زیر هستند:

1. روانپزشکی و روانشناسی بالینی

در ظاهر به نظر می رسد که کار روانپزشک و روانشناسی بالینی یکی است اما اینطور نیست. شخص برای وارد شدن به حرفه روانپزشکی باید رشته پزشکی را خوانده و بعد از گذراندن دوره پزشکی عمومی، دوره تخصصی خود در رشته روانپزشکی را بگذراند و کار آن بیش ترین تمرکز بر روی بیماری ها واختلالات شخص است و با توجه به بیماری که در سطح جسم او نمایان می شود دارو تجویز می کند.

اما روانشناسی بالینی برای وارد شدن به این رشته، باید در دوران دبیرستان رشته علوم انسانی خوانده و بعد با قبولی در دانشگاه رشته روانشناسی بخواند و پس از گرفتن مدرک ارشد یا دکتری حق زدن مطب یا کار مشاوره در مراکز مشاوره‌ای را به دست آورد. رشته روانشناسی بالینی به درمان مراجعان تاکید دارد و برای درمان نیز از روان درمانی ها (شناخت درمانی، رفتار درمانی، طرحواره درمانی، بازی درمانی، روانکاوی و.) استفاده می کنند. و اینکه روانشناسان بالینی حق تجویز دارو را ندارند.

2. روانشناسی بالینی چیست | روانشناسی بالینی و مشاوره

یکی از تفاوت ها، به تعداد ترم و واحد دانشگاهی برمی گردد و در نحوه کار، مشاور به مشکلات روانی سطحی تر می پردازد اما روانشناسی بالینی به مشکلات حادتر روانی می پردازد.

3. روانشناسی بالینی و کار درمانی

کار درمان ها افرادی متخصص هستند که با خلاقیت خود، در جهت بهبودی اوضاع افراد دارای معلولیت جسمی، شناختی یا عاطفی کمک می کنند. این افراد بیش تر در کنار روانشناسان بالینی در کلینیک های کنترل درد و کلینیک های خدمات رشد کودک فعایت می کنند.

4. روانشناسی بالینی و مددکاری اجتماعی

مددکاری اجتماعی در نظر دارد که ریشه تمام مشکلات انسان نه تنها به خاطر عوامل فردی و اجتماعی آن ها بلکه می تواند عوامل و زمینه های اجتماعی شان باشد. از این رو، کار مددکار اجتماعی تغییر حالات روحی و تغییر عوامل و موقعیت های اجتماعی فرد است. اما روانشناسان بالینی نقشی در توسعه منابع اجتماعی ندارند.

فعالیت روانشناس بالینی به چه صورت های است؟

فعالیت های روانشناسی بالینی بسیار گسترده است که برخی از آن ها به شرح زیر هستند:

1. فردی

مشاوره فردی زمانی است که با حضور مشاور و مراجع در جلسه درمان به اوضاع و احوال و ناراحتی های بالینی مراجع که در هر زمینه ای می تواند باشد پرداخته شده و این مسائل مورد بررسی قرار می گیرند.

2. روانشناسی بالینی چیست | گروهی

بسیاری افراد هستند که مشکلات مشابهی دارند. روانشناس بالینی می تواند با آگاه شدن از این مشکلات و قبول مراجعان، یک گروه تشکیل داده و مشاوره را با گروه دنبال کنند. برای اطلاع بیش تر در زمینه گروه درمانی کلیک کنید.

3. خانواده درمانی

مشاوره خانواده زمانی صورت می گیرد که برای حل مشکل تغییر نگرش و رفتار ، به حضور همه اعضای خانواده نیاز باشد. برای شناخت بیش تر در زمینه خانواده درمانی کلیک کنید.

4. شناخت درمانی

در این روش به فرد کمک می کنند که از افکار و احساسات منفی خود آگاهی پیدا کند و سعی بر کنترل آن ها بگیرد. پس از شناسایی و کنترل این افکار و احساسات، شروع به تغییر این افکار و احساسات می کنند. در نهایت رفتار اصلاح شده و احساسات مثبت جایگزین آن‌ ها می‌شود.

5. طرحواره درمانی

به طور کلی طرحواره درمانی به صورت ریشه‌ ای و عمقی به حل مشکلات و درمان اختلالات می‌ پردازد. طرح واره ها کهن الگوهایی هستند که در کودکی شکل می‌گیرند. برای کسب اطلاع بیش تر در زمینه طرحواره درمانی کلیک کنید.

6. مواجهه درمانی

مواجهه درمانی یکی از فنون روانشناسی در درمان انواع ترس، فوبیا و وسواس است. برای مثال فردی که از گربه می‌ترسد، ابتدا با تصویر سازی ذهنی او را آماده رو به رو شدن با گربه می کنند. سپس عکس‌ های گربه را به اون نشان می‌ دهند و در مرحله بعد عروسک گربه را می‌ آورند و این کار تا لمس گربه واقعی ادامه می‌یابد. مشاور با تکنیک هایی که انجام می دهد رفته رفته ترس را از بین می‌برد. برای کسب اطلاع از درمان فوبیا کلیک کنید.

7. روانشناسی بالینی چیست | بازی درمانی

برای درمان اختلالات رفتاری کودکان، بهترین روش استفاده از روش بازی درمانی و قصه درمانی است. زیرا کودکان به دلیل سن کم شان، گفتگو درمانی تاثیر کم تری بر روی آن ها می گذارد و باید با روش هایی که متناسب با سن آن هاست، درمان صورت بگیرد. برای کسب اطلاع در زمینه بازی درمانی کلیک کنید.

8. روان درمانی به صورت تلفنی و آنلاین

در هر زمانی که فرد به هر دلیلی نتواند در جلسات حضوری مشاوره حاضر شود، می تواند از مشاوره تلفنی و آنلاین کمک بگیرد که مزیت های زیادی مانند، صرفه جویی در وقت، انرژی و هزینه را دارد. برای کسب اطلاعات در زمینه مشاوره تلفنی فردی کلیک کنید.

روانشناسی بالینی چیست | وظایف روانشناس بالینی

روانشناسان بالینی برای تشخیص اختلالات روانشناختی از روش های مختلف روان درمانی با توجه به رویکرد های نظری که در درمان بعضی از اختلالات به کار می گیرند، استفاده می کنند. از جمله این روش‌ ها بررسی تاریخچه فردی، مشاهده رفتار فرد بیمار، مصاحبه های بالینی و آزمون‌های روانی است. برخی از دیگر وظایف روانشناس بالینی به شرح زیر می باشد:

_درمان اختلالات روانشناختی از جمله افسردگی، اضطراب، وسواس و فوبیا، ناسازگاری، عقب ماندگی ذهنی، اعتیاد به مواد مخدر و الکل، تعارضات زناشویی و مشکلات جنسی

_ارائه شهادت در تنظیمات قانونی

_تدریس، اغلب در سطح دانشگاه

_انجام تحقیقات

_ایجاد و اجرای برنامه هایی برای درمان و پیشگیری از مشکلات اجتماعی

بعضی از روانشناسان بالینی ممکن است روی یکی از این رشته ها تمرکز کنند یا چندین مورد از این خدمات را ارائه دهند. به عنوان مثال فردی ممکن است به طور مستقیم با بیمارانی که به دلیل اختلالات روانشناختی در بیمارستان بستری شده اند کار کند، در حالی که یک مطب خصوصی درمانی نیز دارد که خدمات سرپایی کوتاه مدت و بلند مدت را به کسانی که برای مقابله با پریشانی روانشناختی نیاز به کمک دارند، ارائه می دهد.

حیطه‌های شغلی روانشناسی بالینی

روانشناسان بالینی می‌ توانند در مراکز مشاوره و کلینیک‌ ها، مراکز مشاوره کودکان، بیمارستان‌ های روانی، دادگاه‌ های کودکان یا سازمان‌های نظارت بر بزهکاران، درمانگاه‌ های بهداشت روانی، مدارس، نهادهای مرتبط با روان‌پزشکی، زندان ها، دانشگاه‌ها، پرورشگاه‌ها، کودکستان‌ها، کلینیک‌های درمان اعتیاد،کارخانه‌ها و انواع دیگر موسسات مشغول به کار شوند. همچنین روانشناسان بالینی یا روانشناسان کودک می‌توانند با کسب مجوزهای مربوطه اقدام به تاسیس مهدکودک و سرای سالمندان کنند.

سخن آخر

روانشناسی بالینی رشته ای از روانشناسی است که به بررسی اختلالات روانی و درمان آن ها با دید عمیق تر و ریشه دارتری می پردازد. شکل ارائه خدمات مشاوره ای به صورت حضوری، آنلاین (صوتی یا تصویری) و تلفنی می باشد. برای کمک گرفتن از بهترین روانشناسان بالینی می توانید از روانشناسان مرکز روانشناسی حامی هنر زندگی تماس بگیرد. برای کسب اطلاعات بیش تر در زمینه مشاوره تلفنی کلیک کنید.

منبع: روانشناسی بالینی چیست؟

مداد

روانشناسی بالینی چیست؟