حسابداری تعهدی و مزایای آن در یک نگاه


اگر به این موضوع دقت کرده باشید که حسابداری انواع مختلفی دارد، احتمالا به این نکته که مدیریت مالی از بخش‌های مهم و اساسی در سیستم حسابداری هر سازمان محسوب می‌شود هم پی برده‌اید؛ به همین دلیل باید اذعان کنیم که بازار کار نرم افزار حسابداری بسیار بزرگ و پر رونق از چیزی که فکر می‌کنیم شده است.

ﺍﺻﻼﺡ ﻧﻈﺎﻡ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺳﺎزی ﺍﻗﺘﺼﺎﺩی، ﺍﻟﺰﺍﻣﺎﺕ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‌ﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﺍﺻﻼﺡ ﻧﻈﺎﻡ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﺭﻳﺰی ﺍز ﻭﺿﻌﻴﺖ فعلی ﺑﻪ ﻧﻈﺎﻡ عملیاتی ﻭ ﻗﻴﻤﺖ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﺪﻩ، ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﺎﺭ ﺟﺪﻳﺪی ﺭﺍ ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﺍﺻﻼﺡ ﻧﻈﺎﻡ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ مالی ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩه ﻛﻪ ﺍﻳﻦ موضوع ﺑﻪ ﻧﻮﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻣاﻣﻮﺭﻳﺖ‌ﻫﺎ ﻭ ﺗﻜﺎﻟﻴﻒ ﺟﺪﻳﺪی (ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺩﺭ زﻣﻴﻨﻪ ﺍﺟﺮﺍ ﻭ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﺮ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﻣﺮﺳﻮﻡ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ) ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻭﻇﺎﻳﻒ ﻭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺍﺕ ﻭزﺍﺭﺕ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩی ﻭ ﺩﺍﺭﺍیی ﺩﺭ ﺣﻮزﻩ ﺍﺟﺮﺍ ﻭ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﺮ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﺍﻓﺰﻭﺩه است. نقطه ﻋﻄﻒ ﭼﻨﯿﻦ اﺻﻼﺣﺎﺗﯽ در ﺣﺴﺎﺑﺪاری ﺑﺨﺶ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ از ﻣﺒﻨﺎی ﻧﻘﺪی ﺑﻪ ﻣﺒﻨﺎی ﺗﻌﻬﺪی اﺳﺖ. ﯾﻌﻨﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ از ﯾﮏ ﻧﻈﺎم ﺣﺴﺎﺑﺪاری ﮐﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻔﯿﺪ ﮐﻤﺘﺮی اراﺋﻪ ﻣﯽ‌ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﻈﺎﻣﯽ دﯾﮕﺮ ﮐﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻔﯿﺪ بیشتری را ﻋﺮﺿﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ.

حسابداری بر مبنای تعهدی چیست؟

در مبنای تعهدی (Accrual Basis) درآمد در زمان انجام خدمات یا فروش کالا و هزینه‌ نیز در زمان دریافت کالا یا خدمات و ایجاد تعهد در حساب‌ها در نظر گرفته می‌شوند.

صورتحساب عملکرد بر مبنای تعهدی، موفقیت شرکت را در عملیات خود نشان می‌دهد به همین دلیل سود و زیان خالص در این مبنا، در نتیجه ترکیب درآمدهای کسب شده (صرف نظر از وجوه نقد دریافتی) و هزینه‌های تحمیل شده در طی دوره مالی (صرف نظر از وجوه نقد پرداختی) است.

حسابداری تعهدی، اطلاعاتی در مورد دارائی‌ها و بدهی‌های یک سازمان و تغییرات آن فراهم می‌آورد که با حسابداری دریافت و پرداخت وجه نقد به هیچ وجه قابل تامین نیست.

این روش تعداد بی‌شماری از دارائی‌ها، بدهی‌ها، معاملات و دیگر رویدادهای مؤثر بر آن‌ها را مورد شناسایی قرار می‌دهد. نتیجه کار حسابداری تعهدی امکان‌پذیر ساختن «سنجش عملکرد سازمان‌ها، بنگاه‌ها و مؤسسات تجاری است» که این کار را با شناسایی و اندازه‌گیری آثار مالی عملیات، معاملات و رویدادها در دوره تحقق آن‌ها به انجام می‌رساند.

هدف سیستم حسابداری تعهدی

هدف اصلی استقرار سیستم حسابداری تعهدی شفاف‌سازی حساب‌ها و ارائه گزارش‌های مالی جامع از طریق:

محاسبه بهای تمام شده خدمات و مدیریت بر هزینه‌ها

تهیه صورت‌های مالی تجمیعی و تلفیقی کل و گزارش‌های عملکرد دوره‌ای

مزایای مبنای تعهدی

دستیابی سریع به اطلاعات جامع، کامل و دقیق از وضع موجود سازمان

امکان تشخیص لزوم خرج کرد، براساس اطلاعات صحیح از منابع و نیازها

مشخص شدن میزان درآمدهای وصول نشده هر دوره مالی و امکان برنامه‌ریزی برای وصول آنها

دسترسی به اطلاعات دقیق‌تر و کامل‌تر از درآمدها و هزینه‌های هر دوره (اعم از نقدی و غیر نقدی)

امکان ایجاد ارتباط بین هزینه‌ها و عملکرد آن‌ها و در نتیجه ایجاد زمینه برای ورود به بحث بودجه عملیاتی

امکان تعیین نقطه سر به سر درآمد و هزینه در هر دوره، با مقایسه درآمدها و هزینه‌های هر دوره و نتایج حاصل از تهاتر آن‌ها

امکان محاسبه و ثبت استهلاکات به عنوان هزینه‌های دوره

دسترسی به اطلاعات لازم جهت برنامه‌ریزی و اعمال کنترل‌های مدیریتی

امکان تعیین قیمت تمام شده هر پروژه با استفاده از اطلاعات سیستم حسابداری

امکان سنجش دقیقتر تناسب واحدهای پشتیبانی با واحدهای عملیاتی و تعیین تناسب لازم بین آن‌ها و همچنین ارزیابی سنواتی آنها

امکان سنجش مسئولیت پذیری مسئولین و مدیران سازمان‌ها و ارزیابی عملکرد ایشان در پایان هر دوره و در سطوح مختلف سازمانی

اطلاع از میزان و ارزش موجودی‌ها و دارایی‌های در اختیار سازمان به وسیله ثبت و ضبط موجودی‌های کالا و دارایی‌های ثابت مانند اموال، ماشین آلات و تجهیزات در سیستم حسابداری

امکان ارزیابی و انعکاس کلیه دارائی‌های تحصیل شده اعم از خرید یا واگذاری بابت سایر حقوق سازمان، براساس مبانی مربوطه

امکان مقایسه وضع موجود با وضع مطلوب و تناسب آن با ماموریت‌های سازمان از نظر منابع، دارایی‌ها و خدمات ارائه شده

اطلاعات و گزارش‌های مالی صحیح‌تر و دقیق‌تری را جهت برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری و دیگر عملیات اجرایی در اختیار مدیران قرار می‌دهد

در مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت، تعیین درآمدها و هزینه‌های واقعی متعلق به دوره مالی و بکارگیری نتیجه صحیح فعالیت‌های مالی و وضع مالی واقعی در پایان سال، تنها با به کارگیری مبنای تعهدی امکان پذیر است.

شرکت حساب رایان با نزدیک به دو دهه فعالیت در حوزه تولید نرم افزارهای مالی واداری، نرم افزارهای تحت وب با رویکرد دولتی و حوزه بخش عمومی را ارایه می‌دهد که با استفاده از مشاوره و تجربه متخصصین با سابقه و همچنین تیم تحلیل و برنامه نویسی توانمند جهت ارائه گزارشات ویژه دیوان محاسبات و سازمان امور اقتصاد و دارایی ساخته شده‌اند.