بخشیدن مهریه

بخشیدن مهریه، دارای هیچ منع قانونی برای زن نیست، زیرا زن به محض وقوع عقد نکاح، مالک مهریه می شود و می تواند هرگونه تصرفی، مانند بخشش آن به زوج انجام دهد. اما اقدام به بذل مهریه، دارای شرایط و مدارک ویژه ای است. به عنوان مثال، اگر بخشش مهریه به صورت کتبی انجام گیرد، باید در دفترخانه و با تنظیم سند رسمی یا عادی باشد.

یکی از مسائل مهمی که پیرامون عقد نکاح مطرح می شود، بحث مهریه می باشد. برخی از زنان، پس از عقد ازدواج، به هر دلیلی تمایل پیدا می کنند که مهریه خود را بخشیده یا به اصطلاح حقوقی، مهریه شان را بذل کنند. براساس ماده 1082 قانون مدنی،"به مجرد عقد، زن مالک مهر می شود و می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد، در آن بنماید." بذل مهریه، از مواردی است که هیچ گونه منع قانونی برای زن، در قانون پیش بینی نشده است.

فارغ از این که بذل مهریه، در دین اسلام و فرهنگ ایرانی، امری پسندیده است ، اما ممکن است که این موضوع، زنان را با چالش هایی مثل مراحل و مدارک مورد نیاز برای بخشیدن آن مواجه کند. به همین دلیل، بهتر است که بخشش مهریه، با اطلاع کامل از جزئیات حقوقی مربوط به آن انجام شود .

بنابراین، در این مقاله، قصد داریم در ابتدا به این سوال پاسخ دهیم که بخشیدن مهریه چیست؛ سپس، مراحل بخشیدن مهریه در دفترخانه و مدارک آن مطابق با قانون را بررسی کنیم.

بخشیدن مهریه چیست

یکی از موضوعاتی که در ارتباط با مهریه ممکن است به وجود آید، بخشیدن مهریه است . از آن رو که زن، به موجب ماده 1082 قانون مدنی، به محض خواندن خطبه عقد، مالک مهریه می شود ، می تواند هرگونه تصرفی که بخواهد در آن انجام دهد . هرگاه خانمی با استفاده از سند عادی یا رسمی ، تمام یا بخشی از مهریه خود را به همسرش ببخشد، به این عمل، بذل یا بخشش مهریه می گویند .

محتوای سند تنظیم شده برای بخشیدن مهریه، ممکن است متفاوت باشد، که این موضوع، بر آثار بخشیدن آن نیز اثر گذار بوده و در واقع، در امکان رجوع از بخشیدن مهریه، موثر است. به این صورت که گاهی زن، به موجب سند یا نوشته ای اقرار می کند، که مهریه اش را از مرد گرفته است. در این حالت، بعد از تنظیم اقرار نامه، زن نمی تواند اعادیی کند، زیرا در نظام حقوقی کشور ما، اقرار بعد از انکار مسموع نیست.

یا این که زوجه به موجب سندی، ذمه مرد را بری می کند که در این صورت، مرد نسبت به زن در خصوص مهریه، هیچ دینی ندارد. در این حالت نیز، امکان رجوع برای زن وجود ندارد. حالت دیگر این است، که زن مهریه خود را به مرد هبه یا هدیه می کند که در این حالت، سند تنظیم شده، تابع شرایط عقد هبه بوده و با شرایطی، قابل رجوع می باشد. هرکدام از این روش ها با هم متفاوت بوده و آثار متفاوتی را هم به جای می گذارند .

حتما بخوانید: بخشیدن بخشی از مهریه

مدارک بخشیدن مهریه

برای طی کردن مراحل بخشیدن مهریه ، نیازی به مراجعه به دادگاه نیست. چرا که بذل مهریه، اگر به صورت کتبی انجام گیرد، می تواند به موجب تنظیم سند عادی یا سند رسمی صورت بگیرد. در بخشش مهریه از طریق سند عادی، زن از طریق دست نوشته ای بر روی کاغذ یا برگه ای، مهریه خود را به مرد ببخشد و یا این که از طریق مراجعه به دفترخانه اسناد رسمی ، سند رسمی مبنی بر بذل مهریه به نفع مرد را تنظیم کند.

زن برای بخشش مهریه در دفترخانه، لزوما باید رضایت کامل داشته باشد. علاوه بر این، او باید دارای اهلیت باشد، یعنی صغیر نباشد و به سن 18 سال تمام رسیده باشد و از لحاظ عقلی و معیشت مالی، در سلامت کامل باشد. مدارک بخشیدن مهریه به طور اختصاصی، شامل چند مورد است:

عقد نامه یا سند ازدواج 

شناسنامه و کارت ملی زن و شوهر

نکته: مدارک زوج، در صورتی نیاز است که بخشیدن مهریه، همراه با دریافت حق طلاق یا دریافت مالی باشد.

امضا پدر دختر 

نکته : زن، حق هرگونه تصرفی در مهریه خود دارد، اما برخی دفترخانه ها، اذن پدر را الزامی می دانند.

 بیشتر بخوانید: بخشیدن مهریه در عقد موقت

مراحل بخشیدن مهریه

بخشیدن مهریه برای زن، هیچ گونه منع قانونی به همراه ندارد، زیرا او مالک مهر بوده و می تواند هرگونه دخل و تصرفی در آن بکند. اگر بخشیدن مهریه به صورت کتبی صورت بگیرد، باید مهریه طی تنظیم یک سند عادی یا رسمی، به همسر بخشیده شود و برای انجام آن، باید یک سری مراحل، طی بشود تا بخشش آن رسمی و مطابق قانون باشد و بعدا برای دو طرف قابل پیگیری بوده و سندیت داشته باشد.

زن باید با داشتن مدارک ( شناسنامه، کارت ملی، سند ازدواج) به دفترخانه اسناد رسمی مراجعه کند و اگر قرار است طی بخشیدن مهریه، مالی را به همسرش انتقال دهد و یا حق طلاق را دریافت کند، حضور مرد، در این شرایط، اجباری است.

در دفتر خانه، سند تنظیم شده می تواند، دارای چندیدن محتوا باشد که شامل هبه، اقرار، ابرا ذمه همسر و غیره است. اگر قصد بر اقرار باشد، باید یک اقرارنامه رسمی تنظیم بشود.

بعد از بخشیدن مهریه، نامه ای از طرف دفترخانه به دفتر ازدواج و طلاقی که عقد نکاح در آنجا منعقد شده، فرستاده می شود، تا در بخش ملاحظات، موضوع بخشیدن مهریه ذکر بشود.

هیچ نص قانونی، در خصوص اذن پدر، در رابطه با بخشیدن مهریه وجود ندارد. اما برخی دفاتر اسناد رسمی، بنا بر دلایلی، مانند اجبار زوجه توسط زوج برای بخشیدن مهریه، تنظیم سند را منوط به رضایت پدر می دانند.

بخشیدن مهریه به صورت شفاهی در قانون منع نشده است و اثبات آن می تواند با حضور شاهدان و امضای آنها انجام گیرد. 

در ادامه بخوانید: مراحل بخشیدن مهریه

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص بخشیدن مهریه ، در کانال تلگرام حقوق خانواده دینا عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاور حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاور حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون بخشیدن مهریه پاسخ دهند . 

سوالات متداول

1- بخشیدن مهریه چیست؟

زن به موجب عقد نکاح مالک مهریه است و می تواند آن را به موجب سند رسمی یا عادی به همسر خود بذل کند که این موضوع در متن مقاله به صورت کامل توضیح داده شده است.

2- مدارک مورد نیاز بخشیدن مهریه چیست؟

مدارک مورد نیاز برای بخشیدن مهریه عقدنامه و مدارک شناسایی زن مانند شناسنامه و کارت ملی او است که در متن مقاله به صورت کامل توضیح داده شده است.

3- مراحل بخشیدن مهریه چیست؟

بخشیدن مهریه باید در دفترخانه و با تنظیم سند عادی یا رسمی صورت بگیرد که گاهی مواقع امضا پدر دختر نیز الزامی است که این مراحل در متن مقاله به صورت کامل توضیح داده شده است.

منبع : بخشیدن مهریه