در قانون دریافت گواهی آزمایش بارداری برای ثبت طلاق پیش بینی شده است تا بر اساس آن وضعیت بارداری یا عدم بارداری زن مشخص شود . نحوه دریافت گواهی آزمایش عدم بارداری با مراجعه به پزشک قانونی یا آزمایشگاه ها می باشد ولی در مواردی همچون طلاق زن یائسه یا دختران باکره الزامی نیست . مدت اعتبار تست بارداری در طلاق سه ماه است .
زمانی که زن و مردی قصد دارند از هم جدا شوند ، ابتدا باید در دادگاه دادخواست طلاق بدهند و زمانی که دادگاه حکم یا اجازه طلاق را صادر کرد ، به دفاتر ازدواج و طلاق مراجعه و اقدام به ثبت طلاق در محضر نمایند . یکی از شرایط مهمی که در قانون حمایت خانواده برای ثبت طلاق در محضر پیش بینی شده است ، نتیجه تست بارداری یا گواهی آزمایش عدم بارداری زن برای طلاق است .
به عبارت دیگر ، ثبت طلاق در دفترخانه بدون ارائه گواهی آزمایش عدم بارداری امکان پذیر نمی باشد و به همین دلیل پرداختن به این موضوع که تست بارداری در طلاق چیست و در چه مواردی باید برای ثبت طلاق ، تست عدم بارداری داد و همچنین نحوه دریافت گواهی آزمایش عدم بارداری چگونه است ، موضوعات مهمی است که در این مقاله قصد داریم به بررسی آن بپردازیم .
برای پاسخ دادن به سوالات فوق به ترتیب این مطالب را توضیح می دهیم که منظور از تست بارداری در طلاق چیست ، نحوه دریافت تست بارداری در طلاق چگونه است ، لزوم انجام تست بارداری در طلاق توافقی ، تست بارداری در طلاق زن یائسه ، تست بارداری در طلاق دختر باکره و مدت اعتبار تست بارداری در طلاق چقدر است .
منظور از تست بارداری در طلاق چیست
در موازین شرعی و قانون مدنی شرایط صحت صیغه طلاق ذکر شده است . در هیچ یک از متون قانونی و موازین فقهی باردار نبودن یا عدم بارداری زن برای صحیح بودن طلاق شرط نشده است و تنها طلاق در مدت عادت ماهیانه یا نفاس پس از زایمان است که طلاق را با مانع مواجه می سازد . بنابراین علیرغم اینکه در قانون مدنی باردار بودن زوجه مانعی برای طلاق محسوب نمی شود ، در قانون حمایت خانواده شرط ثبت طلاق ، ارائه گواهی عدم بارداری یا نتیجه تست و آزمایش بارداری زوجه است .
بر اساس ماده 31 قانون حمایت خانواده " ارائه گواهی پزشک ذی صلاح در مورد وجود جنین یا عدم آن ، برای ثبت طلاق الزامی است ؛ مگر اینکه زوجین بر وجود جنین اتفاق نظر داشته باشند " . با توجه به این ماده ، می توان شرایط و موارد تست یا آزمایش عدم بارداری زوجه را به شرح زیر بیان نمود :
1گواهی آزمایش عدم بارداری زن صرفا شرط ثبت طلاق می باشد و ارتباطی با صحت صیغه طلاق واقع شده ندارد ؛ چرا که بارداری زن مانعی برای طلاق نیست .
2گواهی آزمایش بارداری زن که در آن قید شده که زوجه باردار است و حامله می باشد ، مانع طلاق نخواهد شد ؛ چرا که منظور از تست عدم بارداری این است که اگر احیانا زن حامله یا باردار است ، تکلیف فرزند ناشی از ازدواج مشخص شود و حقوق قانونی وی از جمله نفقه فرزند و تکلیف حضانت وی قبل از طلاق والدین معلوم شود .
3گواهی عدم بارداری زن مشخص کننده نگه داشتن عده طلاق توسط زنان می باشد ؛ به این معنا که اگر زنی حامله یا باردار باشد ، باید عده طلاق تا پایان وضع حمل وی نگه داشته شود.
4گواهی عدم بارداری زن برای ثبت طلاق در محضرخانه مورد نیاز می باشد ؛ با این حال در مواردی مشاهده شده است که دادگاه های خانواده برای صدور حکم طلاق یا گواهی عدم سازش ، گواهی آزمایش عدم بارداری زن را نیز مطالبه می کنند .
5در صورتی که زن و شوهر با هم در خصوص باردار بودن زوجه توافق داشته باشند ، دیگر نیازی به انجام تست بارداری برای طلاق نخواهد بود و زوجین می توانند حتی با وجود بارداری زن ، اقدام به ثبت طلاق در دفترخانه نمایند ؛ منوط به تعیین تکلیف فرزند پس از وضع حمل زن .
حتما بخوانید: طلاق زن حامله و باردار
نحوه دریافت تست بارداری در طلاق
در قسمت قبل به بررسی این موضوع که منظور از تست بارداری در طلاق چیست پرداخته و گفتیم که در صورتی که در این آزمایش قید شده باشد که زن باردار است ، باز هم خللی برای طلاق ایجاد نمی کند و صرف دریافت این تست بارداری برای ثبت طلاق الزامی است ؛ نه حامله بودن یا نبودن زوجه . بنابراین هیچ گونه نگرانی بابت دریافت تست بارداری برای طلاق وجود نخواهد داشت . اما گاهی این سوال نیز مطرح می شود که نحوه دریافت تست بارداری در طلاق به چه صورت است ؟
پاسخ به این سوال به شرایط مختلفی بستگی دارد . با این توضیح که گاهی اوقات دادگاه خانواده برای اینکه حکم طلاق را صادر کند ، زوجه را با ارائه معرفی نامه به آزمایشگاه های تشخیصی معتمد ارجاع می دهد تا با مشخص شدن نتیجه آزمایش بارداری ، حکم طلاق صادر کند .
در مقابل این امکان نیز وجود دارد که دادگاه حکم طلاق را صادر کند ولی ثبت آن را موکول به مشاهده نتیجه یا گواهی آزمایش عدم بارداری زن توسط دفترخانه نماید . در چنین شرایطی این دفترخانه طلاق است که باید با ملاحظه تست عدم بارداری ، اقدام به ثبت طلاق نماید .
بر این اساس نحوه دریافت تست بارداری در طلاق ممکن است که با مراجعه به پزشکی قانونی ، آزمایشگاه های دولتی و یا حتی آزمایشگاه های خصوصی و مطب ها انجام شود که این موضوع تا حدود زیادی بستگی به روال کار دادگاه و دفترخانه های ثبت طلاق دارد .
بیشتر بخوانید: طلاق در زمان عادت ماهیانه
تست بارداری در طلاق توافقی
در قسمت های قبل موارد و نحوه دریافت گواهی تست عدم بارداری زوجه توضیح داده شد . یکی از موارد مهمی که اصولا زن برای ثبت طلاق باید تست عدم بارداری را اخذ نماید ، طلاق توافقی است . در واقع یکی از مهم ترین مدارک لازم برای ثبت طلاق توافقی در دفترخانه این است که زوجین آزمایش عدم بارداری را به محضردار ارائه نمایند .
البته لزوم ارائه تست بارداری در طلاق توافقی به این معنا نیست که در سایر انواع طلاق اعم از طلاق از طرف زن و طلاق از طرف مرد نیازی به ارائه نتیجه آزمایش عدم بارداری نخواهد بود . پس به طور کلی هر نوع طلاقی اعم از توافقی ، از طرف زن یا از طرف شوهر نیازمند ارائه گواهی عدم بارداری می باشد و بدون ارائه آن اصولا ثبت طلاق امکان پذیر نیست .
بیشتر بخوانید: مدارک لازم برای ثبت طلاق در محضر
تست بارداری در طلاق زن یائسه
بر اساس قانون حمایت خانواده اصولا در هر موردی که زن و مردی قصد طلاق داشته باشند ارائه گواهی عدم بارداری الزامی است و از این لحاظ تفاوتی بین انواع طلاق ندارد . اما در برخی موارد ممکن است که نیازی به ارائه این گواهی به دلیل عدم امکان بارداری زن وجود نداشته باشد و آن زمانی است که زن یائسه طلاق بگیرد .
بنابراین انجام آزمایش بارداری در طلاق زن یائسه به دلیل منتفی بودن امکان بارداری و بائن بودن نوع طلاق ، الزامی نمی باشد و دفترخانه بدون انجام این آزمایش می تواند طلاق را ثبت کند . البته یائسه شدن خانم ها بستگی به سن آنها و وضعیت جسمانی آنها ( معمولا برای خانم های بالاتر از 50 سال ) دارد و باید یائسه بودن خانم ها ابتدا توسط دادگاه به اثبات رسیده باشد .
بیشتر بخوانید: طلاق بائن چیست
تست بارداری در طلاق دختر باکره
در کنار عدم لزوم تست بارداری برای طلاق خانم های یائسه ، یکی دیگر از مواردی که دریافت گواهی و نتیجه آزمایش و تست عدم بارداری برای آنها الزامی نیست ، خانم هایی می باشند که دوشیزه یا باکره هستند و در حین مدت عقد یا ازدواج رابطه زناشویی برقرار نکرده اند . لذا به جهت اینکه امکان بارداری در خانم های دوشیزه یا باکره وجود نداشته، انجام تست بارداری و ارائه گواهی آزمایش عدم بارداری برای طلاق ایشان الزامی نخواهد بود .
لازم به ذکر است که اگر زن برای طلاق اعلام کند که باکره است ، به دستور دادگاه باید آزمایش باکره بودن انجام دهد و اگر پزشک قانونی سلامت بکارت ایشان را تایید کند ، دیگر نیازی به انجام تست عدم بارداری نخواهد بود . اما اگر باکره بودن دختر اثبات نشود و از مراجعه به پزشک قانونی خودداری نمایند یا نتیجه آزمایش پزشک قانونی ، مبنی بر عدم بکارت یا دوشیزگی باشد باید آزمایش عدم بارداری انجام شود .
بر اساس نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه به شماره 1096/96/7 مورخ 1396/05/15 ، " ماده 31 قانون حمایت خانواده که ارائه گواهی پزشک ذی صلاح را در مورد وجود یا عدم وجود جنین برای ثبت طلاق الزامی می داند ، ناظر به زمانی است که امکان آن باشد . بنابراین در صورتی که زوجه یائسه یا غیر مدخوله باشد و این امر بر دادگاه محرز گردد ، مرجع مذکور می‌تواند با قطع بر عدم وجود جنین ، زوجه را از معرفی به پزشکی قانونی برای انجام تست بارداری معاف نماید .
بیشتر بخوانید: طلاق بائن غیر مدخوله چیست
مدت اعتبار تست بارداری در طلاق
مطلب دیگری که در مورد دریافت گواهی عدم بارداری برای ثبت طلاق وجود دارد ، مدت زمان اعتبار تست بارداری در طلاق می باشد . با این توضیح که اصولا مدت زمان اعتبار گواهی عدم باداری محدود بوده و صرفا به مدت سه ماه بعد از صدور گواهی یا نتیجه آزمایش با استناد به آن می توان برای ثبت طلاق در محضر اقدام نمود و در صورت سپری شدن مدت ، باید مجددا اقدام به انجام آزمایش عدم بارداری نمود .
بنابراین با توجه به محدود بودن زمان و مدت اعتبار تست عدم بارداری بهتر است در زمانی اقدام به انجام آزمایش باداری نمود که تمامی تشریفات مربوط به طلاق انجام شده باشد و در مواردی که دادگاه برای صدور حکم طلاق مشاهده گواهی عدم بارداری را الزامی ندانسته و مشاهده آن را به دفاتر طلاق ارجاع می دهد ، پس از صدور گواهی عدم امکان سازش یا حکم طلاق توسط دادگاه تست بارداری را انجام داد .
در ادامه بخوانید: عده طلاق زن باردار
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص تست بارداری در طلاق در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون تست بارداری در طلاق پاسخ دهند .
سوالات متداول
1- منظور از تست عدم بارداری در طلاق چیست و در چه مواردی باید آزمایش عدم بارداری انجام داد ؟
تست عدم بارداری فقط به این منظور است که آیا زن حین طلاق باردار بوده است یا خیر و اصولا خللی در فرایند طلاق ایجاد نمی کند و اصولا در همه انواع طلاق از جمله طلاق توافقی و طلاق از طرف زن و طلاق از طرف مرد الزامی است به جز در صورتی که زن یائسه بوده و یا دختر باکره باشد که برای دریافت اطلاعات بیشتر در این خصوص می توانید مقاله را مطاعه نمایید .
2- نحوه دریافت گواهی تست عدم بارداری زن به چه صورت است ؟
در صورتی که دادگاه برای صدور حکم طلاق گواهی عدم بارداری را الزامی بداند زن را به پزشکی قانونی یا آزمایشگاه ارجاع می دهد و در غیر این صورت ملاحظه تست بارداری در طلاق باید توسط دفترخانه ثبت طلاق انجام شود و این آزمایش می تواند در آزمایشگاه های دولتی یا خصوصی انجام شده باشد که جزییات این مطلب در مقاله ذکر شده است .
3- مدت زمان اعتبار تست عدم بارداری در طلاق چقدر است ؟
مدت اعتبار تست بارداری سه ماه از تاریخ صدور گواهی عدم بارداری می باشد و در صورتی که در این مهلت سه ماهه طلاق در دفترخانه به ثبت نرسد باید مجددا آزمایش عدم بارداری را تکرار نمود که برای دریافت اطلاعات بیشتر در این خصوص می توانید مقاله را مطالعه نمایید .
منبع : تست بارداری در طلاق