برای تعیین میزان دیه ضربه به سر موارد مختلفی در قانون در نظر گرفته شده است و اگر ضربه به سر منجر به شکستگی سر شده باشد ، پزشکی قانونی پس از بررسی آسیب وارد شده ، نظریه خود را صادر می کند . به طور کلی اگر ضربه به سر منجر به شکستگی در حد هاشمه تشخیص داده شود ، میزان دیه ده درصد دیه کامل است ؛ لذا دیه آسیب به سر و دیه شکستگی سر در سال 1400 حدود 48 میلیون خواهد شد .
سر و مغز انسان از جمله مهم ترین و حساس ترین اعضای بدن افراد محسوب می شوند ؛ اما در برخی موارد ممکن است ضربات و آسیب هایی به سر فرد وارد شده باشد و مثل همه اعضای بدن ، در صورتی که کسی به سر دیگری ضربه زده و یا سر دیگری را بشکند ، باید حسب مورد دیه مربوط به آن را پرداخت کند . معمولا شکستگی و ضربه به سر در پی ایجاد نزاع و یا تصادفات رانندگی ایجاد می شود که در این صورت ، پس از شکایت می توان اقدام به مطالبه دیه شکستگی یا دیه ضربه به سر نمود .
در همین خصوص این سوال ممکن است مطرح شود که میزان دیه ضربه به سر چقدر است و اگر ضربه به سر به صورتی باشد که سر دچار شکستگی شود ، چه میزان دیه برای آن تعیین خواهد شد ؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که میزان و مبلغ دیه شکستگی سر در هر سال با سال قبل تفاوت دارد و به همین دلیل ، در این مقاله قصد داریم به بررسی این موضوع بپردازیم که دیه شکستگی سر در سال 1400 چقدر است و میزان دیه ضربه به سر در سال ۱۴۰۰ چقدر تعیین می شود .
به همین منظور ابتدا میزان دیه شکستگی سر بر اساس قانون مجازات اسلامی را مطرح نموده و سپس مبلغ و میزان دیه شکستگی سر در سال 1400 را محاسبه و توضیح خواهیم داد و در ادامه نیز نحوه تعیین دیه شکستگی سر را بررسی خواهیم نمود .
میزان دیه شکستگی سر
بر اساس قانون مجازات اسلامی ، دیه مالی است که به دلیل ارتکاب جنایت عمدی بر نفس ، اعضای بدن یا منافع اعضا در مواردی که قصاص ندارد ، مقرر می شود و در قانون مجازات اسلامی دیه برخی از اعضای بدن به صورت کامل مشخص شده است که بسته به عضو بدن و آسیب وارد شده به آن ، تفاوت می کند . شکستگی سر نیز مانند شکستگی سایر اعضای بدن ممکن است مشمول پرداخت دیه قرار گیرد .
اما برای اطلاع از میزان دیه شکستگی سر در سال ۱۴۰۰ ، باید ماده 709 قانون مجازات اسلامی را بررسی نمود که بر اساس این ماده ، میزان دیه انواع آسیب هایی که به سر و صورت وارد می شود ، تعیین شده است که از آسیب های حداقلی مثل خراش تا آسیب های جدی تری مثل شکستگی سر و جابجا شدن استخوان و مواردی از این قبیل را در بر می گیرد . بر اساس این ماده ، دیه انواع آسیب های وارده به سر می تواند شامل موارد زیر باشد :
حارصه : خراش پوست بدون آنکه خون جاری شود ، یک صدم دیه کامل .
دامیه : جراحتی که اندکی وارد گوشت شود و همراه با جریان کم یا زیاد خون باشد ، دو صدم دیه کامل .
متلاحمه : جراحتی که موجب بریدگی عمیق گوشت شود لکن به پوست نازک روی استخوان نرسد ، سه صدم دیه کامل .
سمحاق : جراحتی که به پوست نازک روی استخوان برسد ، چهار صدم دیه کامل .
موضحه : جراحتی که پوست نازک روی استخوان را کنار بزند و استخوان را آشکار کند ، پنج صدم دیه کامل .
هاشمه : جنایتی که موجب شکستگی استخوان شود گرچه جراحتی را تولید نکند ، ده صدم دیه کامل .
مُنَقَّله : جنایتی که درمان آن جز با جابه جا کردن استخوان میسر نباشد ، پانزده صدم دیه کامل .
مامومه : جراحتی که به کیسه مغز برسد ، یک سوم دیه کامل .
دامغه : صدمه یا جراحتی که کیسه مغز را پاره کند که علاوه بر دیه مامومه ، موجب ارش پاره شدن کیسه مغز نیز می باشد .
لذا آسیب ها و جراحات وارد شده به سر می تواند انواع مختلفی داشته باشد ؛ اما یکی از مهم ترین مصادیق آسیب و ضربه وارده به سر ، شکستگی می باشد که تحت عنوان « هاشمه » نامگذاری می شود و به جنایتی گفته می شود که موجب شکستگی استخوان شود ؛ حتی اگر جراحت یا زخمی ایجاد نشده باشد . :
بنابراین ، در صورتی که شکستگی سر اتفاق افتاده باشد ، بر اساس این ماده میزان دیه معادل ده صدم دیه کامل برای شکستگی سر در نظر گرفته می شود که در قسمت بعد میزان و مبلغ دیه شکستگی سر در سال 1400 را توضیح خواهیم داد .
البته علاوه بر دیه شکستگی سر ، گاهی ضربه ای که به سر وارد می شود ، به صورتی است که منجر به شکستگی استخوان سر نمی شود ؛ بلکه آسیب های دیگری در سر فرد ایجاد می شود . در این صورت ، برای تعیین میزان دیه ضربه به سر ، باید پزشکی قانونی نظریه خود را ارائه نماید و اگر ضربه به سر به صورتی باشد که مشمول یکی از عناوین فوق باشد ، به همان میزان به فرد دیه تعلق می گیرد ولی اگر ضربه به سر به نحوی نباشد که برای آن دیه در قانون تعیین شده باشد ، ارش تعلق می گیرد .
حتما بخوانید: مسئول پرداخت دیه کیست
دیه شکستگی سر در سال 1400
همانطور که در قسمت قبل توضیح داده شد ، دیه شکستگی سر معمولا تحت عنوان هاشمه نامگذاری می شود که تشخیص و تعیین میزان دیه شکستگی سر و اینکه کدامیک از مصادیق ذکر شده در ماده 709 قانون مجازات اسلامی است ، به عهده پزشکی قانونی و قاضی دادگاه است . اما در صورتی که پزشکی قانونی شکستگی سر را به عنوان هاشمه تعیین نمود ، باید دیه ای معادل دیه مشخص شده در قانون به فرد تعلق گیرد ؛ دیه شکستگی ستون فقرات نیز همین حکم را دارد .
بر اساس ماده 709 ، میزان دیه شکستگی سر یا هاشمه ، ده درصد دیه کامل انسان است ؛ بنابراین برای محاسبه میزان دیه شکستگی سر ، باید این ده درصد را ضرب در نرخ دیه کامل انسان در همان سال نمود و مبلغ نهایی دیه را تعیین کرد . دیه کامل انسان ، هر سال توسط رئیس قوه قضاییه مشخص می شود و بر اساس بخشنامه های رئیس قوه قضاییه ، میزان دیه کامل انسان در سال 1400 ، مبلغ دیه در ماه های عادی یا غیر حرام 480 میلیون تومان و در ماه های حرام 640 میلیون تومان می باشد .
بنابراین ، دیه شکستگی سر در سال 1400 ، معادل 48 میلیون تومان در ماه های غیر حرام بوده و در ماه های حرام نیز که اصطلاحات تغلیظ دیه صورت می گیرد و دیه بیشتری تعیین می شود ، دیه شکستگی سر حدودا 64 میلیون تومان خواهد بود که ماه های حرام عبارتند از رجب ، ذی حجه ، ذی قعده و ماه محرم . لذا میزان و مبلغ دیه شکستگی سر در سال ۱۴۰۰ ، بسته به اینکه در ماه حرام اتفاق افتاده باشد یا خیر ، متفاوت است .
میزان دیه ضربه به سر نیز مشمول همین حکم است ؛ یعنی اگر طبق نظریه پزشکی قانونی و رای دادگاه درصد و میزان دیه ای برای سر مشخص شود ، ضرب در نرخ دیه کامل انسان در سال ۱۴۰۰ می شود تا مبلغ نهایی آن مشخص شود و ارش آسیب به سر و ضربه به سر که در قانون تعریف نشده است نیز به همین صورت ، توسط دادگاه تعیین می شود که در قسمت بعد در خصوص آن توضیح می دهیم .
بیشتر بخوانید: دیه اعضای بدن و نحوه تعیین آن
تعیین دیه شکستگی سر
به طور کلی ، دیه ای که به شکستگی سر تعلق می گیرد ، ده درصد دیه کامل است و سایر ضربات وارد شده به سر نیز حسب مورد و بسته به اینکه آسیب ها به چه صورت باشند ، مشمول پرداخت دیه و یا ارش قرار می گیرند . اما سوالی که مطرح می شود آن است که نحوه تعیین دیه شکستگی سر به چه صورت است و برای تعیین میزان دیه شکستگی سر در سال 1400 چه اقداماتی باید انجام داد ؟
به طور کلی ، تعیین دیه به عهده پزشکی قانونی است و در قانون ، صرفا میزان دیه و انواع دیه مشخص شده است ؛ اما اینکه آسیب و ضربه وارد شده به فرد مشمول کدامیک از این عناوین است ، به عهده پزشکی قانونی است و اوست که باید با معاینه افراد ، آسیب و ضربات وارده را با قانون تطبیق دهد و مثلا در صورتی که سر فردی در جرم ضرب و جرح شکسته شده باشد ، باید ابتدا پزشکی قانونی نظر دهد که آیا شکستگی سر در حد هاشمه است یا خیر .
پس از اینکه پزشکی قانونی نظریه خود را در خصوص دیه صادر نمود ، قاضی دادگاه نیز با ملاحظه نظریه پزشکی قانونی اقدام به تعیین میزان و مبلغ دیه شکستگی سر در سال ۱۴۰۰ نموده و بر حسب اینکه میزان دیه آن سال در ماه های حرام و عادی چقدر تعیین شده باشد ، مبلغ و میزان نهایی دیه شکستگی سر را مورد حکم قرار داده و شخص عهده دار پرداخت دیه یا متهم را محکوم به پرداخت مبلغ دیه می نماید .
همانطور که گفتیم ، اگر شکستگی سر در حد هاشمه باشد ، دیه شکستگی و ضربه به سر 48 میلیون تومان خواهد بود . اما اگر پزشکی قانونی برای ضربه به سر ارش تعیین نمود ، ممکن است میزان و مبلغ متفاوتی به وی تعلق گیرد .
در ادامه بخوانید: دیه شکستگی گردن
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص دیه شکستگی سر در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون دیه شکستگی سر پاسخ دهند .
سوالات متداول
1- میزان دیه ضربه به سر در سال ۱۴۰۰ چقدر است ؟
بسته به اینکه ضربه به سر چه آسیبی را در سر فرد ایجاد کرده باشد ممکن است مبلغ و میزان دیه متفاوت باشد که تعیین آن اصولا به عهده پزشکی قانونی و دادگاه است که برای دریافت اطلاعات بیشتر در این خصوص می توانید به متن مقاله مراجعه نمایید .
2- میزان دیه شکستگی سر چقدر است ؟
در صورتی که پزشکی قانونی شکستگی سر را در حد هاشمه تشخیص بدهد دیه ای که به شکستگی سر تعلق می گیرد ده درصد دیه کامل انسان در همان سال است که جزییات کامل در این خصوص در متن مقاله ارائه شده است .
3- مبلغ دیه شکستگی سر در سال 1400 چقدر است ؟
دیه کامل انسان در سال 1400 معادل 480 میلیون است و با احتساب ده درصد دیه شکستگی سر مبلغی معادل 48 میلیون تومان برای شکستگی سر دیه تعیین می شود که برای اطلاع از نحوه محاسبه و تعیین آن می توانید مقاله را مطالعه نمایید .
منبع : دیه شکستگی سر