رازداری یک حسن اخلاقی است که در مقابل برملا کردن اسرار دیگران قرار دارد . فاش کردن راز دیگران می تواند به هر طریقی صورت بگیرد که در هر حال امری قبیح و ناپسند است . حساسیت این عمل در برخی از مشاغل به مراتب بیش از سایر امور است و احترام به آن از مناسک شغلی است تا حدی که قانون برای عدم رعایت آن تنبیه در نظر گرفته است . در علم پزشکی اعتماد بیمار به پزشک یکی از موضوعات مهم است ؛ اعتماد بین بیمار و پزشک حتی بر روی روند درمان نیز تاثیر می گذارد . از این رو در قانون برای افشای اسرار بیمار و نوع بیماری مجازات تعیین شده است . به همین دلیل ما در این مقاله به بررسی جرم افشا کردن اسرار بیمار ، مجازات افشا کردن اسرار بیمار و مصادیق اسرار بیمار می پردازیم .
جرم افشا کردن اسرار بیمار
بر اساس ماده 4 آیین نامه انتظامی رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه ای شاغلین حرفه های پزشکی و وابسته در سازمان : " شاغلین حرفه های پزشکی و وابسته حق افشای اسرار و نوع بیماری بیمار ، مگر به موجب قانون مصوب مجلس شورای اسلامی را ندارند " . بنابراین طبق این ماده افشای اسرار بیمار یک عمل مجرمانه محسوب می شود و اگر پزشک یا سایر افراد وابسته به این حرفه مانند پرستاران اقدام به فاش کردن راز بیمار کنند ، مجرم محسوب می شوند .
مجازات افشا کردن اسرار بیمار
در قانون مجازات اسلامی نیز مجازات جرم آشکار کردن راز بیمار مشخص شده است . طبق ماده 648 این قانون : " اطباء و جراحان و ماماها و داروفروشان و کلیه کسانی که به مناسبت شغل یا حرفه خود محرم اسرار می‌شوند هر گاه در غیر از موارد قانونی ، اسرار مردم را افشا کنند به سه ماه و یک روز تا یک سال حبس و یا به یک میلیون و پانصد هزار تا شش میلیون ریال جزای نقدی محکوم می‌شوند " . بنابراین می بینیم که طبق این ماده مجازات جرم افشا کردن اسرار بیماران مشخص شده است . جرم افشا نمودن اسرار بیمار و نوع آن در زمره جرائم تعزیری است از این رو مجازات آن نیز مجازات تعزیری خواهد بود و می تواند در صورت داشتن شرایط لازم مشمول تخفیف در مجازات شود .
البته علاوه بر مجازاتی که قانون مجازات اسلامی برای افشا کنندگان اسرار بیمار در نظر گرفته است ، این عمل یک تخلف انتظامی هم محسوب می شود که سازمان نظام پزشکی کشور به آن رسیدگی می کند . این تنبیهات از قرار زیر است :
الف ) تذکر یا توبیخ شفاهی در حضور هیات مدیره نظام پزشکی محل
ب ) اخطار یا توبیخ کتبی با درج در پرونده نظام پزشکی محل
ج ) در صورت تکرار توبیخ کتبی با درج در پرونده نظام پزشکی و نشریه نظام پزشکی محل یا الصاق رای در تابلو اعلانات نظام پزشکی محل یا محرومیت از اشتغال به حرفه های پزشکی و وابسته از سه ماه تا یک سال در محل ارتکاب تخلف
مصادیق اسرار بیمار
مصادیق اسرار بیمار که فاش کردن آن دارای مجازات است را می توان در موارد زیر دانست که البته حصری نیستند و می توانند در موارد مختلف متفاوت باشند :
1- نام بیمار
2- شرح بیماری
3- شرح درمان
4- نام پزشک معالج
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص مجازات افشا کردن اسرار بیمار در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون مجازات افشا کردن اسرار بیمار پاسخ دهند .
منبع : مجازات افشا کردن اسرار بیمار