مدارک لازم برای ازدواج دوم زن ، علاوه بر گواهی فوت یا طلاق نامه و سایر مدارک هویتی ، شامل رضایت پدر ( در صورت دوشیزه بودن زوجه ) می باشد . مدارک لازم برای ازدواج دوم مرد نیز ، علاوه بر طلاق نامه یا گواهی فوت همسر ، می تواند در مواردی ، شامل اجازه همسر اول یا حکم دادگاه باشد که این موارد ، در قالب نکات مربوط به مدارک لازم برای ازدواج دوم زن و مرد ، بیان شده است .
عقد نکاح یا ازدواج ، بر اساس قانون ، می بایست طبق تشریفات خاصی صورت گیرد که عبارت است از خواندن صیغه عقد نکاح ( چه دائم و چه موقت ) . البته امروزه ، صرف خواندن صیغه عقد نکاح توسط طرفین ، کافی نیست ؛ بلکه باید این عقد ، در دفترخانه یا محضر نیز به ثبت برسد و از همین رو ، برای آقایانی که بدون ثبت در دفترخانه ، اقدام به ازدواج می کنند ، مجازات هایی نیز پیش بینی شده است .
اما برای اینکه بتوان ازدواج را در محضر ثبت نمود ، نیاز است که زوجین ، از قبل ، مدارکی را فراهم نموده و آن را به دفترخانه ارائه نمایند تا محضر دار ، ازدواج آنان را ثبت کرده و سند ازدواج برای آنها صادر شود . لذا گاهی این سوال مطرح می شود که مدارک لازم برای ازدواج دوم زن و مرد چیست و علاوه بر مدارک ذکر شده ، در ازدواج مجدد زن و مرد ، چه نکات حقوقی باید مد نظر قرار گیرد ؟
به همین مناسبت ، در ادامه این مقاله قصد داریم، به بررسی مدارک لازم برای ازدواج دوم زن و همچنین ، مدارک لازم برای ازدواج دوم مرد پرداخته و سپس ، نکات مربوط به مدارک لازم برای ازدواج دوم زن و مرد را توضیح دهیم.
مدارک لازم برای ازدواج دوم زن
برخی مواقع ، ممکن است زن و مردی ، در ازدواج اول خود با ناکامی مواجه شده باشند و پس از اینکه با طی کردن تشریفات قانونی ، از همسر خود طلاق گرفتند ، قصد ازدواج مجدد یا ازدواج دوم داشته باشند . سوالی که ممکن است مطرح شود ، آن است که مدارک لازم برای ازدواج دوم زن چیست و در صورتی که زن ، قصد داشته باشد مجددا ازدواج کند ، برای ثبت ازدواج دوم در محضر ، چه مدارکی را باید فراهم نماید ؟
قبل از اینکه به این سوال پاسخ دهیم ، باید به یک نکته اشاره نماییم و آن هم اینکه ، اصولا زنان ، بعد از طلاق از همسر قبلی خود و یا فوت کردن همسر اول ، می بایست مدت زمانی را به عنوان عده طلاق یا عده وفات شوهر نگه دارند و سپس ، با مرد دیگری ازدواج کنند . البته ، خانم هایی که دوشیزه هستند ، نیازی به نگه داشتن عده طلاق ندارند . مدت زمان عده وفات شوهر ، 4 ماه و ده روز است و مدت زمان عده طلاق ، معمولا سه طُهر است که جزییات مربوط به آن را می توانید در مقاله عده طلاق رجعی ملاحظه نمایید .
البته ، اگر طلاق قبلی زن ، از نوع طلاق رجعی باشد ، از آن جهت که زن ، در طول مدت عده طلاق رجعی ، در حکم زوجه است ، شوهر سابق ، موظف است به لحاظ قانونی ، نفقه وی را بپردازد و همچنین ، این حق را دارد که در طول مدت عده ، به همسر خود رجوع نماید . به همین دلیل ، حتی خواستگاری از زن در طول مدت عده طلاق رجعی ، امکان پذیر نیست .
در هر حال ، پس از سپری شدن عده ، زن می تواند مجددا ازدواج کند ؛ چه از نوع دائم و چه از نوع موقت . به همین منظور ، لازم است که مدارک لازم برای ازدواج دوم زن را مورد بررسی قرار داد ؛ چرا که با مدارک لازم برای ازدواج اول زن ، تفاوت هایی دارد .
یکی از مهم ترین مدارک لازم برای ازدواج مجدد ، طلاق نامه است و بدون ارائه نمودن آن ، نمی توان مجددا ازدواج کرد . از روی برگه طلاق نامه ، سپری شدن مدت عده طلاق نیز قابل تشخیص است . البته در صورتی که همسر قبلی زن فوت کرده باشد ، ارائه نمودن گواهی فوت وی ، به عنوان مدرک ، الزامی است .
علاوه بر این ، یکی دیگر از مدارک لازم برای ازدواج دختران ، اجازه پدر یا جد پدری ایشان است . اما در صورتی که زن ، در ازدواج قبلی خود ، رابطه زناشویی داشته است ، نیازی به کسب اجازه پدر یا جد پدری خود نخواهد داشت . اما گاهی ، در ازدواج اول ، زن ، با همسر خود رابطه زناشویی برقرار نکرده است و با فوت یا طلاق ، از همسر خود جدا می شود . در این صورت ، از آن جهت که زوجه هنوز باکره یا دوشیزه است ، می بایست پدر ، به صورت حضوری در محضر ، رضایت یا اجازه داده و یا اینکه به دختر خود، وکالت برای ازدواج داده باشد .
همچنین ، ارائه نمودن مدارک هویتی ، از قبیل شناسنامه و کارت ملی ، به همراه فتوکپی های آن ، از دیگر مدارک لازم برای ازدواج دوم زنان می باشد . ارائه برگه آزمایش های پیش از ازدواج نیز ، به عنوان یکی از مدارک لازم برای ازدواج مجدد ، ضرورت دارد .
حتما بخوانید: اجازه پدر در ازدواج دوم دختر
مدارک لازم برای ازدواج دوم مرد
بر اساس قانون حمایت خانواده ، یکی از مهم ترین تکالیفی که هنگام عقد ازدواج ، به عهده مردان قرار می گیرد، ثبت ازدواج دائم و موقت ، در محضر است و به همین دلیل است که برای عدم ثبت ازدواج در محضر توسط مردان ، ضمانت اجرا نیز پیش بینی شده است . اما سوال این است که اگر مردی بخواهد برای بار دوم ، به صورت مجدد ، ازدواج کند ، باید چه مدارکی را ارائه نماید و چه نکاتی را مد نظر قرار دهد ؟
پاسخ به این سوال را می توان در دو فرض بیان کرد . گاهی ازدواج دوم ، پس از طلاق یا فوت همسر اول است ؛ اما گاهی ازدواج دوم مرد ، در حالتی است که به لحاظ قانونی ، با زن دیگری ، پیوند زوجیت دارد که در هر یک از این حالات ، مدارک لازم ، ممکن است متفاوت باشند . در فرض اول ، ارائه گواهی فوت یا برگه طلاق نامه ، یکی از مدارک لازم برای ثبت کردن ازدواج در محضر است .
اما در حالت دوم ، باید گفت که بر اساس قانون حمایت خانواده ، مردان نمی توانند بدون اجازه و رضایت همسر خود ، اقدام به ازدواج مجدد نمایند . البته ، گاهی ، به دلیل عدم ایفای وظایف زناشویی از سوی زن ، دادگاه به جای زن ، این اجازه را به مرد می دهد که برای مرتبه دوم، ازدواج نماید . بنابراین ، مردان برای ازدواج دوم خود ، با داشتن همسر اول ، یا باید رضایت ازدواج دوم را از همسر خود گرفته باشند و یا اینکه دادگاه ، اجازه ازدواج مجدد را به مرد داده باشد .
لازم به ذکر است که اگر مردی ، بدون رضایت همسر خود یا اجازه دادگاه ، اقدام به ازدواج دوم نموده باشد ، همسر اول وی ، می تواند به استناد شروط ضمن عقد نکاح ، تقاضای طلاق نماید و کلیه حقوق قانونی خود از جمله مهریه را نیز مطالبه نماید .
از دیگر مدارک لازم برای ازدواج دوم مردان ، شناسنامه و کارت ملی آنها ، به همراه جوابیه آزمایش های قبل از ازدواج است که می تواند بر حسب مورد ، شامل آزمایش اعتیاد ، آزمایش بیماری های مقاربتی ، آزمایش خون و غیره شود . علاوه بر مدارک ذکر شده ، باید هزینه های ثبت ازدواج در محضر نیز پرداخت شود که برای اطلاع از جزییات مبلغ آن ، می توانید مقاله زیر را مطالعه نمایید .
بیشتر بخوانید: تعرفه ثبت ازدواج و طلاق
نکات مربوط به مدارک لازم برای ازدواج دوم زن و مرد
در قسمت های قبل ، به برخی از مهم ترین نکات مربوط به مدارک لازم برای ثبت ازدواج دوم زن و مرد ، پرداخته شد و همانطور که ذکر گردید ، مدارک لازم برای عقد نکاح مجدد ، با مدارک لازم برای ازدواج اول ، کم و بیش متفاوت است . اما در خصوص این مدارک ، چند نکته حایز اهمیت است :
نخست اینکه ، به لحاظ شرعی ، ثبت ازدواج دوم مردان ، حتی بدون رضایت همسر اول ، یا گرفتن حکم دادگاه ، اشکال و ایرادی ندارد . با این حال ، از آن جهت که به لحاظ قانونی ، دفترخانه های ثبت ازدواج ، بدون ارائه مدارکی همچون حکم دادگاه یا رضایت نامه زوجه اول ، نمی توانند ازدواج دوم مرد را ثبت کنند ، در صورت خودداری از ارائه این مدارک و عدم ثبت ازدواج دوم، ممکن است مردان ، با مجازات عدم ثبت ازدواج دائم مواجه شوند .
دوم اینکه ، برای ثبت ازدواج ، می بایست شهودی نیز به دفترخانه معرفی شوند . این شهود ، شامل سه نفر مرد عاقل و بالغ و عادل هستند که معمولا ، از میان خویشاوندان و بستگان زن و مرد ، معرفی می شوند ؛ اما گاهی ، در ازدواج دوم ، این تعداد شهود ، حضور ندارند . در چنین شرایطی ، دفترخانه ، می تواند به زن و مرد ، شهودی را معرفی نماید . در خصوص ثبت الکترونیکی ازدواج نیز ، این حکم جاری است .
سوم اینکه ، علاوه بر توجه به نکات مذکور ، باید توجه داشت که پرداخت هزینه های مربوط به ثبت ازدواج دوم در محضر ، اصولا با مرد است ؛ مگر اینکه بین طرفین ، توافق دیگری وجود داشته باشد و به عنوان مثال ، زن و مرد ، توافق کرده باشند که به صورت مشترک ، هزینه های مربوط به ثبت ازدواج را متقبل شوند .
در ادامه بخوانید: مدارک لازم برای ثبت ازدواج دائم و موقت
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص مدارک لازم برای ازدواج دوم زن و مرد در کانال تلگرام حقوق خانواده عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون مدارک لازم برای ازدواج دوم زن و مرد پاسخ دهند .
سوالات متداول
1- مدارک لازم برای ازدواج مجدد زن چیست ؟
طلاق نامه یا گواهی فوت ازدواج اول زن به علاوه رضایت پدر در صورت دوشیزه بودن برای ثبت ازدواج دوم زن الزامی است که برای دریافت اطلاعات بیشتر در این خصوص می توانید مقاله را مطالعه نمایید .
2- مدارک لازم برای ازدواج مجدد مرد چیست ؟
اگر همسر اول فوت کرده یا از وی طلاق گرفته باشد ارائه طلاق نامه یا گواهی فوت کافی است و در غیر این صورت رضایت اول یا حکم دادگاه برای ازدواج دوم مرد ضرورت دارد که شرح آن در مقاله آمده است .
3- نکات قانونی مربوط به ازدواج مجدد زن و مرد چیست ؟
علاوه بر تهیه مدارک ذکر شده باید اموری همچون انجام آزمایش های پیش از ازدواج و معرفی شهود و پرداخت هزینه های ثبت ازدواج نیز انجام شود که برخی از جزییات آن در متن مقاله ذکر شده است .