مراحل شکایت در کلانتری ، به این صورت است که افراد ، ابتدا به کلانتری مراجعه و شکایت خود را ثبت می کنند ؛ لذا شکایت در کلانتری ، شرایط بخصوصی ندارد . اقدامات پس از شکایت در کلانتری ، شامل مراجعه به دادسرایی که ماموران کلانتری ، گزارش را به آنجا فرستاده اند و نیز ، ثبت نام در سامانه ثنا برای پیگیری شکایت است . کلانتری ها ، حق گرفتن سند از متهم ندارند .
به موجب قانون اساسی ، همه افراد ، حق دارند به دادگاه های صلاحیت دار ، دسترسی داشته باشند تا بتوانند دعاوی حقوقی و کیفری خود را از طریق مراجعه به این دادگاه ها ، پیگیری نمایند . مراجع کیفری ، مختص رسیدگی به جرایم و مجازات ها هستند و اشخاصی که قصد دارند از طریق این دادگاه ها ، شکایت های خود را پیگیری نمایند ، می بایست با روش های خاصی ، اقدام به طرح شکواییه کیفری نمایند .
در حال حاضر ، شاکیان ، می توانند از سه روش برای ثبت شکایت های خود استفاده نمایند که در روش اول ، می بایست به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه و شکواییه تنظیم کرد . در روش دوم ، دادسرا ، وظیفه ثبت شکایات شهروندان را دارد و در سومین روش ، افراد برای ثبت شکایت خود ، می توانند به کلانتری ها مراجعه نمایند . هرچند در حال حاضر ، تاکید بر ثبت شکایت از طریق دفتر خدمات قضایی است ، با این حال ، شرایط ثبت شکایت در کلانتری نیز به موجب قانون ، وجود دارد .
به همین مناسبت ، در این مقاله ، قصد داریم به بررسی این موضوع بپردازیم که آیا شکایت کردن در کلانتری امکان پذیر است یا خیر و در صورتی که پاسخ به این سوال مثبت است ، مراحل آن چیست . در ادامه ، اقدامات پس از شکایت در کلانتری را مورد بررسی قرار داده و به این سوال نیز پاسخ می دهیم که آیا در صورت شکایت کردن ، مامورین حق اخذ تامین یا گرفتن سند را دارند ؟
مراحل شکایت در کلانتری
رسیدگی به جرایم و مجازات ها ، در دادسرا و دادگاه های کیفری صورت می گیرد . به این معنا که در عمده موارد ، پس از شکایت کردن ، رسیدگی مقدماتی به جرم مذکور ، توسط مقامات دادسرا همچون دادیار و بازپرس ، انجام گرفته و در شرایطی که شکایت ثبت شده ، مقرون به ادله و مستندات قانع کننده باشد ، شکواییه ، برای تکمیل رسیدگی و صدور حکم ، به دادگاه کیفری ارجاع می شود تا قاضی ، حکم صادر نماید .
اما گاهی ، برخی از افراد ، برای شکایت کردن از جرایمی که در معرض آن قرار گرفته اند ، اطلاعات لازم را نداشته و این سوال را مطرح می کنند که چگونه می توان از مرتکبان جرایم ، شکایت کرد . در پاسخ به این سوال ، باید گفت که اصولا شاکیان ، می توانند از سه روش مختلف ، اقدام به طرح شکایت از جرم رخ داده نمایند .
در اولین روش ، شاکی ، به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه می کند و با همراه داشتن مدارک لازم ، همچون شناسنامه و کارت ملی و نیز ، مدارکی که ثابت کننده موضوع شکایت هستند ، مراحل شکایت را انجام داده و پس از طرح شکایت ، اقدام به پیگیری موضوع شکایت خود می نماید .
در دومین روش ، شاکی ، به دادسرا مراجعه کرده و از این طریق ، شکایت می کند . در حال حاضر ، با توجه به فراگیر شدن استفاده از سامانه ثنا برای شکایت کردن ، معمولا شکایت از طریق دادسرا انجام نمی شود ؛ مگر در شهرهایی که کوچک هستند و شهروندان ، به سامانه ثنا دسترسی ندارند .
در سومین روش ، شاکی ، برای طرح شکایت خود ، به کلانتری مراجعه می نماید . در این خصوص ، باید گفت که ماموران کلانتری ، یکی از مهم ترین ضابطان دادگستری هستند که وظیفه حفظ نظم و امنیت جامعه را به عهده دارند . به همین دلیل ، بخشی از مراحل و فرایند رسیدگی به جرایم ، با کمک این ماموران به عمل می آید . لذا می توان گفت که یکی از مراحل شکایت ، از طریق کلانتری می باشد .
اما سوالی که مطرح می شود ، این است که شرایط و مراحل شکایت در کلانتری به چه صورت است ؟ در پاسخ به این سوال ، باید گفت که مراحل شکایت در کلانتری و اقدامات لازم پس از شکایت در کلانتری ، در ماده 37 قانون آیین دادرسی کیفری ذکر شده است . بر اساس این ماده ، ضابطان قضایی ، از جمله ماموران کلانتری ، موظفند که شکایت های کتبی و یا حتی شکایت شفاهی را ، در همه زمان ها ، قبول کنند و این موضوع ، منوط به وجود شرایط خاصی نیست .
بر اساس این ماده ، مراحل شکایت در کلانتری ، به این صورت است که افراد ، با مراجعه به کلانتری ها ، شکایت خود را به صورت کتبی یا شفاهی ، ارائه می نمایند ؛ در شرایطی که شکایت در کلانتری ، به صورت شفاهی انجام شده باشد ، باید بر روی برگه صورتمجلس نوشته شده و شاکی ، ذیل آن را امضا نماید ، اما در شرایطی که شاکی ، نتواند ذیل شکواییه را امضا کرده یا اصلا سواد نداشته باشد ، مراتب در صورتمجلس نوشته شده و انطباق آن با شکایت ، تایید می شود .
حتما بخوانید: شکواییه یا شکایت نامه چیست و نحوه تنظیم آن
اقدامات پس از شکایت در کلانتری
در قسمت قبل ، به بررسی این موضوع پرداخته شد که شرایط شکایت در کلانتری چیست و برای انجام مراحل شکایت در کلانتری ، چه اقداماتی باید انجام داد . همانطور که گفته شد ، مراحل ثبت شکایت در کلانتری ، به این صورت است که شاکی یا بزه دیده ، با مراجعه به یکی از کلانتری ها ، شکایت خود را به شکل کتبی یا شفاهی ، به ثبت می رساند . هرچند در حال حاضر ، معمولا ثبت شکواییه ، از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به عمل می آید ، بر اساس قانون ، مقامات کلانتری ، موظف به پذیرش شکایت افراد هستند .
با این حال ، بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری ، ماموران کلانتری ، صرفا وظیفه ثبت شکایت را به عهده داشته و مکلف هستند پس از دریافت شکایت ، پرونده را نزد دادستان که رئیس دادسرا می باشد ، ارسال نمایند ، تا تحقیقات مقدماتی در خصوص جرم صورت گیرد . بنابراین ، لازم است که شاکی ، پس از طرح شکایت خود در کلانتری ، برخی از مراحل و اقدامات را نیز طی نماید که در این قسمت ، به بررسی آن خواهیم پرداخت .
در حال حاضر ، پس از اینکه شاکی به کلانتری ، رجوع و مراحل شکایت در کلانتری را انجام داد ، ماموران کلانتری ، وی را راهنمایی می کنند که به یکی از شعب دادسرا ، مراجعه نموده و شکایت خود را ثبت نماید . در این شرایط ، شاکی ، می تواند به صورتجلسه یا گزارشی که ماموران کلانتری ، در خصوص شکایت وی ثبت کرده اند ، استناد کند و همانطور که می دانیم ، گزارش ضابطان دادگستری ، ارزش و اعتبار بالایی داشته و می تواند در اثبات دعاوی کیفری ، کمک کننده باشد .
یکی دیگر از اقدامات پس از ثبت شکایت در کلانتری ، مربوط به دریافت خسارت های وارده به شاکی می باشد . بر اساس ماده 38 قانون آیین دادرسی کیفری ، ضابطان قضایی ، از جمله ماموران کلانتری ها ، موظف اند که شاکی را از حق درخواست جبران خسارت و یا خدمات مربوط به مشاوره های قضایی و معاضدت های حقوقی ، مطلع نمایند .
بنابراین ، در شرایطی که پس از انجام مراحل شکایت در کلانتری ، شاکی بخواهد ضرر و زیان ناشی از شکایت را مطالبه نماید یا اینکه از معاضدت های قضایی ، برای طی مراحل شکایت استفاده کند ، می بایست اطلاعات لازم را به وی بدهند . البته ، بر اساس ماده 39 قانون مذکور ، ضابطان قضایی ، مکلفند که اظهارات شاکی در مورد ضرر و زیان هایی که وی وارد شده است را ، در گزارش خود به مراجع قضایی ، به ثبت برسانند .
لازم به ذکر است که پس از مطرح شدن شکایت در دادسرا ، لازم است خود شاکی ، برای پیگیری شکایت ، اقدامات دیگری نیز انجام دهد ؛ از جمله اینکه باید به سایت ثنا مراجعه نموده و حساب کاربری شخصی در این سامانه ایجاد کرده و سپس ، مراحل مربوط به احراز هویت خود را انجام دهد .
این اقدام ، از آن جهت پر اهمیت است که ارتباط میان شاکی و مراجع رسیدگی کننده به شکایت ، از طریق همین سامانه انجام می شود و کلیه ابلاغیه های مربوط به زمان تعیین شده برای رسیدگی ، اقدامات و مراحل انجام شده توسط دادسرا و دادگاه کیفری و همچنین ، رای صادره از طرف دادگاه ، از طریق همین سامانه ، به اطلاع شاکی خواهد رسید .
بیشتر بخوانید: برای شکایت به کجا مراجعه کنم
آیا در صورت شکایت در کلانتری مامورین کلانتری حق اخذ تامین (گرفتن سند) را دارند
در قسمت های قبل ، به بررسی مراحل شکایت در کلانتری پرداخته و اقدامات پس از شکایت در کلانتری ، شامل مراجعه به دادسرا و طرح شکواییه و همچنین ، ایجاد حساب کاربری در سامانه ثنا را مورد بررسی قرار دادیم . اما گاهی ، این سوال نیز مطرح می شود که آیا در صورت شکایت در کلانتری ، مامورین کلانتری حق اخذ تامین یا گرفتن سند از شخص متهم را دارند ؟
پاسخ به این سوال ، در ماده 41 قانون آیین دادرسی کیفری ، ذکر گردیده است . بر اساس این ماده ، ضابطان دادگستری یا ماموران کلانتری ها ، پس از طی مراحل شکایت در کلانتری ، حق اخذ تامین یا گرفتن سند از متهم را ندارند و مقامات قضایی نیز ، نمی توانند گرفتن تامین را به ایشان واگذار نمایند . به عبارت دیگر ، از آن رو که مقامات کلانتری ، حق رسیدگی و صدور دادنامه کیفری در مورد شکایات را ندارند ، حق گرفتن سند یا تامین را نیز نخواهند داشت .
بنابراین ، در شرایطی که از شخصی در کلانتری شکایت شده و او ، متهم به جرم ، تشخیص داده شود و به همین دلیل ، گرفتن تامین از وی ضرورت داشته باشد ، تنها در شرایطی می توان از وی سند یا تامین درخواست کرد که مقامات قضایی ، بر اساس مقررات قانونی ، اقدام به این امر نمایند و ماموران کلانتری ، چنین اختیاری نخواهند داشت . با این حال ، در شرایط خاص ، اگر جرم مشهود واقع شده باشد و امارات و قرائن قوی ، در خصوص ارتکاب جرم توسط متهم وجود داشته باشد ، می توانند وی را بازداشت نمایند .
در ادامه بخوانید: ثبت اینترنتی شکایت
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص مراحل شکایت در کلانتری در کانال تلگرام آیین دادرسی و ادله اثبات دعوا عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون مراحل شکایت در کلانتری پاسخ دهند .
سوالات متداول
1- شرایط شکایت در کلانتری چیست ؟
بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری ضابطان دادگستری مکلف هستند که در همه وقت شکایت های کتبی یا شفاهی شاکیان را قبول نموده و آن را صورتجلسه و به دادسرا تحویل نمایند که شرح این موضوع در متن مقاله ذکر شده است .
2- مراحل شکایت در کلانتری چیست ؟
افراد می توانند به کلانتری مراجعه و شکایت کتبی یا شفاهی خود را ارائه نمایند و پس از آن گزارش شکایت به دادسرا ارجاع داده می شود که می توان با مراجعه به دادسرا شکایت را پیگیری کرد و جزئیات این موضوع در متن مقاله بررسی شده است .
3- آیا ماموران کلانتری حق گرفتن سند را دارند ؟
خیر بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری ضابطان دادگستری از جمله مقامات کلانتری حق اخذ تامین یا گرفتن سند از متهم را ندارند و صرفا مراجع قضایی می توانند با رعایت قانون این امر را انجام دهند که برای آشنایی با این موضوع می توانید مقاله را ملاحظه نمایید .
منبع : مراحل شکایت در کلانتری