رهبری، رئیس کشور و عالی ترین مقام رسمی در کشور ما است. در پاسخ به این سوال که وظایف رهبر چیست می توان گفت، نظارت بر اجرای صحیح سیاست های کلی نظام، اعمال فرماندهی بر کل نیروهای مسلح ، نصب و عزل و قبول استعفای برخی از مقامات سیاسی، حل اختلاف میان قوای سه گانه و تنظیم روابط آنها، امضا نمودن حکم ریاست جمهوری و عزی وی از مهم ترین وظایف رهبری در قانون اساسی می باشد.
رهبری، والاترین مقام در قوه مجریه و عالی ترین مقام رسمی در کشور ما می باشد. مطابق اصل شصتم قانون اساسی: « اعمال قوه مجریه جز در اموری که در این قانون مستقیم بر عهده رهبری گذارده شده، از طریق رئیس جمهور و وزراء است. » انتخاب رهبر در کشور ما از وظایف خبرگان منتخب مردم می باشد که با رای دو سوم خبرگان و برای مدت نامحدود انجام می گیرد.
جایگاه بالای مقام رهبری در نظام حاکمیتی جمهوری اسلامی ایران سبب شده است تا وظایف و مسئولیت های مهمی بر عهده ایشان قرار گیرد . در قانون اساسی وظایف و اختیاراتی برای رهبری پیش بینی شده است که به نوعی نشانگر عالی ترین مقام اجرایی کشور می باشد . به همین دلیل ممکن است این سوال مطرح شود که وظایف رهبر چیست؟
به همین دلیل، در این مقاله، به بررسی وظایف و اختیارات رهبری در قانون اساسی می پردازیم . با این توضیح که ابتدا جایگاه رهبری در قانون اساسی را مورد بررسی قرار داده و سپس وظایف رهبری در قانون اساسی را شرح می دهیم .
جایگاه رهبری در قانون اساسی
رهبری، رئیس کشور و عالی ترین مقام رسمی در کشور ما می باشد. مطابق اصل شصتم قانون اساسی: « اعمال قوه مجریه جز در اموری که در این قانون مستقیم بر عهده رهبری گذارده شده، از طریق رئیس جمهور و وزراء است. » بنابراین می توان گفت رهبری والاترین مقام در قوه مجریه و در کل نظام جمهوری اسلامی ایران می باشد .
به موجب اصل یک صد و هفتم قانون اساسی، به جز بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران ، امام خمینی که با رای اکثریت قاطع مردم به عنوان مقام رهبری انتخاب و پذیرفته شدند، تعیین رهبر در سایر موارد از وظایف خبرگان منتخب مردم می باشد که با رای دو سوم خبرگان و برای مدت نامحدود انتخاب می شود.
مطابق اصل صد و یازدهم قانون اساسی، چنانچه رهبری از انجام وظایف خود ناتوان شود یا یکی از ویژگی های لازم برای رهبری را از دست دهد، با رای مجلس خبرگان، قابل برکناری می باشد.
اصل صد و نهم قانون اساسی، بیان کننده شرایط و صفات رهبر بوده که بر اساس آن، این شرایط و صفات عبارتند از:، صلاحیت علمی لازم برای فتوا دادن در موضوعات فقهی، عدالت و تقوا، تدبیر، شجاعت، مدیریت و قدرت کافی برای رهبری و بینش صحیح سیاسی و اجتماعی.
حتما بخوانید : مجلس خبرگان رهبری چیست و وظایف آن
وظایف رهبری در قانون اساسی
اصل یکصد و دهم قانون اساسی به توضیح وظایف رهبری در نظام سیاسی جمهوری اسلامس اایران پرداخته است. مطابق این اصل، وظایف رهبری عبارتند از :
۱مشخص نمودن سیاست های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران بعد از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام .
۲نظارت بر اجرای صحیح سیاست های کلی نظام .
۳صدور فرمان همه پرسی .
۴اعمال فرماندهی بر کل نیروهای مسلح .
۵اعلام نمودن جنگ و صلح و بسیج نیروها .
۶نصب و عزل و قبول استعفای برخی از مقامات سیاسی، شامل :
فقهای شورای نگهبان
رئیس مقام قوه قضائیه
رئیس سازمان صدا و سیما
رئیس ستاد مشترک
فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
فرماندهان عالی نیروهای نظامی و انتظامی
۷حل اختلاف میان قوای سه گانه وتنظیم روابط آنها
۸حل آن بخش از معضلات نظام جمهوری اسلامی ایران که به روش عادی قابل حل نبوده از طریق مجمع تشخیص مصلحت نظام .
۹امضا نمودن حکم ریاست جمهوری پس از تعیین شدن رئیس جمهور منتخب مردم
۱۰عزل نمودن رئیس جمهور، بعد از صدور حکم از سوی دیوان عالی کشور مبنی بر تخلف وی از وظایف قانونی , یا صدور رای توسط مجلس شورای اسلامی مبنی بر عدم کفایت وی بر اساس اصل هشتاد و نهم .
۱۱عفو نمودن یا تخفیف دادن مجازات محکومین در حدود موازین اسلامی با رئیس قوه قضائیه
در ادامه بخوانید : قوای سه گانه ایران
سوالات متداول
1- وظایف رهبری در قانون اساسی چیست؟
نصب و عزل و قبول استعفای برخی از مقامات سیاسی حل اختلاف میان قوای سه گانه وتنظیم روابط آنها امضا نمودن حکم ریاست جمهوری و عزی وی از مهم ترین وظایف رهبری در قانون اساسی می باشد و برای اطلاع از جزییات متن مقاله را مطالعه نمایید.
2- جایگاه رهبری در ساختار نظام سیاسی ایران چیست؟
رهبری رئیس کشور و عالی ترین مقام رسمی در کشور ما بوده و مطابق اصل شصتم قانون اساسی رهبری والاترین مقام در قوه مجریه و در کل نظام جمهوری اسلامی ایران می باشد و برای اطلاع از جزییات متن مقاله را مطالعه نمایید.
3- شرایط و صفات رهبر در قانون اساسی شامل چه مواردی است؟
صلاحیت علمی لازم برای فتوا دادن در موضوعات فقهی عدالت و تقوا تدبیر شجاعت مدیریت و قدرت کافی برای رهبری و بینش صحیح سیاسی و اجتماعی از شرایط و صفات رهبر در قانون اساسی بوده که در متن مقاله به طور کامل توضیح داده شده است.
منبع : وظایف و اختیارات رهبر چیست