جرایم غیرقابل گذشت، جرایمی هستند که دارای جنبه عمومی بوده و شروع به تعقیب، رسیدگی، ادامه رسیدگی به جرم و اجرای مجازات آن، منحصر به شکایت شاکی خصوصی نیست. گذشت شاکی، در جرایم غیر قابل گذشت و بعد از صدور حکم قطعی، صرفا نسبت به جنبه خصوصی جرم، امکان پذیر است. کاهش میزان مجازات، تاثیر گذشت شاکی در جرایم غیر قابل گذشت می باشد و از همین رو، به آن، جهات تخفیف نیز می گویند.
زمانی که جرمی محقق می گردد، شاکی یا زیان دیده از جرم می تواند، جهت احقاق حق خود و رساندن مرتکب جرم، به سزای عملش، اقدام به ثبت شکوائیه نماید. در واقع، افراد زیان دیده، از این طریق، از مراجع قضایی ذی صلاح، تقاضای رسیدگی به جرم اتفاق افتاده و صدور حکم مجازات مقتضی، برای فرد مرتکب را دارند.
در پاره ای از موارد، پس از ثبت شکایت و در طی مراحل رسیدگی، طرفین دعوا، با یکدیگر به توافق می رسند و به همین سبب، شاکی، تصمیم به گذشت و صرف نظر از شکایت خود می گیرد. اما، با توجه به نوع جرم ارتکابی و قابل گذشت یا غیر قابل گذشت بودن آن، گذشت شاکی، تاثیر متفاوتی بر فرایند رسیدگی و اجرای مجازات خواهد داشت.
از این رو، در این مقاله، قصد داریم به تعریف جرایم غیر قابل گذشت بپردازیم و گذشت شاکی در جرایم غیر قابل گذشت و گذشت شاکی بعد از صدور حکم قطعی را بررسی کرده و بگوییم که تاثیر آن، در این دسته از جرایم، چگونه خواهد بود. چنانچه، پیرامون این موضوع، سوالاتی دارید، با ما همراه باشید.
تعریف جرایم غیر قابل گذشت
برای پاسخ به این پرسش که تاثیر گذشت شاکی بعد از صدور حکم قطعی و در جرایم غیر قابل گذشت چیست؟ ابتدا باید، به تعریف جرایم غیر قابل گذشت، بپردازیم و ببینیم که جرایم غیر قابل گذشت، چه جرایمی هستند. قانون مجازات اسلامی، اقدام به دسته بندی جرایم، به جرایم قابل گذشت و جرایم غیر قابل گذشت نموده است و بر همین اساس، گذشت شاکی نیز تاثیر متفاوتی بر شروع به تعقیب، ادامه تعقیب، رسیدگی و اجرای مجازات جرم خواهد داشت.
بر اساس قانون مجازات اسلامی، جرایم غیر قابل گذشت، آن دسته از جرایمی بوده که دارای جنبه عمومی هستند و بر نظم عمومی تاثیر گذارند و دادستان، به عنوان مدعی العموم نیز قادر به شکایت و پیگیری آن ها می باشد. به بیان دیگر، جرایم غیرقابل گذشت، جرایمی هستند که شروع به تعقیب، رسیدگی، ادامه رسیدگی به جرم و اجرای مجازات آن، منحصر به شکایت شاکی خصوصی نیست. از نمونه جرایم غیر قابل گذشت، می توان به قتل یا قاچاق مواد مخدر اشاره کرد.
پس از بررسی این موضوع که جرایم غیر قابل گذشت، چه جرایمی هستند، در ادامه، قصد داریم، به بررسی گذشت شاکی در جرایم غیر قابل گذشت و گذشت شاکی بعد از صدور حکم قطعی بپردازیم و بگوییم که تاثیر گذشت شاکی در جرایم غیر قابل گذشت، چیست.
حتما بخوانید: جنبه عمومی جرم یا جرم غیر قابل گذشت
گذشت شاکی در جرایم غیر قابل گذشت
در قسمت قبل، توضیح دادیم که جرایم غیر قابل گذشت، چه جرایمی هستند و گفتیم که به جهت داشتن جنبه عمومی، تعقیب، شروع به رسیدگی و اجرای مجازات آن ها، منوط به شکایت شاکی خصوصی نمی باشد. پس از توضیح در این باره که جرایم غیر قابل گذشت چیست، در این قسمت، قصد داریم، مساله گذشت شاکی در جرایم غیر قابل گذشت و گذشت شاکی بعد از صدور حکم قطعی را بررسی کنیم.
بر اساس قانون، اصل بر غیر قابل گذشت بودن جرائم می باشد، مگر در موارد مورد استثنا قانون گذار. این امر، یکی از حقوقی است که برای شاکی، در نظر گرفته شده و در هر مرحله از دادرسی که بخواهد، می تواند اقدام به آن نماید. گذشت، در جرایم قابل گذشت، بسته به اینکه در چه مرحله ای صورت گرفته باشد، می تواند، سبب صدور قرار موقوفی تعقیب و موقوفی اجرای مجازات شود، اما، در جرایم غیر قابل گذشت، این تاثیر، متفاوت است و صرفا، از جهات تخفیف مجازات، لحاظ خواهد شد.
بر اساس قانون مجازات اسلامی، گذشت شاکی، باید منجز بوده و اگر گذشت، به صورت مشروط و معلق، صورت گیرد، در صورتی می توان به آن، ترتیب اثر داد که مورد شرط شده یا معلق به، یعنی آنچه گذشت بر آن معلق گشته، محقق شده باشد. لازم به تذکر است که امکان بازگشت از گذشت، وجود ندارد و رجوع از گذشت، در محکمه پذیرفته نخواهد شد.
پس از بررسی موضوع گذشت شاکی در جرایم غیر قابل گذشت، در ادامه، به توضیح تاثیر گذشت شاکی در جرایم غیر قابل گذشت خواهیم پرداخت.
بیشتر بخوانید: جرم قابل گذشت، شرایط و نحوه اعمال
تاثیر گذشت شاکی در جرایم غیر قابل گذشت
در قسمت قبل، در خصوص گذشت شاکی در جرایم غیر قابل گذشت و گذشت شاکی بعد از صدور حکم قطعی، توضیح دادیم و گفتیم که گذشت شاکی در جرایم قابل گذشت، سبب صدور قرار موقوفی تعقیب یا موقوفی اجرا خواهد شد. پس از بررسی اجمالی گذشت شاکی در جرایم غیر قابل گذشت، در این قسمت، قصد داریم، در خصوص تاثیر گذشت شاکی در جرایم غیر قابل گذشت صحبت کنیم.
همانگونه که گفتیم، جرایم غیر قابل گذشت، جرایمی هستند که جنبه عمومی داشته و بر نظم عمومی، تاثیر می گذارند. از همین رو، تاثیر گذشت شاکی در جرایم غیر قابل گذشت و گذشت شاکی بعد از صدور حکم قطعی در این جرایم، صرفا، ایجاد تخفیف، در میزان مجازات جرم ارتکابی بوده و تاثیری بر شروع تعقیب، ادامه آن، رسیدگی به جرم و اجرای مجازات جرم، نخواهد داشت.
در ادامه بخوانید: فهرست جرایم قابل گذشت
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص گذشت شاکی در جرایم غیر قابل گذشت در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون گذشت شاکی در جرایم غیر قابل گذشت پاسخ دهند.
سوالات متداول
1- جرایم غیر قابل گذشت چه جرایمی هستند؟
جرایم غیر قابل گذشت جرایمی هستند که جنبه عمومی داشته و شکایت شاکی خصوصی و گذشت وی در شروع ادامه تعقیب رسیدگی به جرم و اجرای مجازات تاثیری ندارد که جزئیات آن در متن مقاله ارائه شده است.
2- تاثیر گذشت شاکی در پیگیری جرایم غیر قابل گذشت چیست؟
گذشت شاکی در پیگیری جرایم غیر قابل گذشت تاثیری نخواهد داشت که جزئیات آن در متن مقاله ارائه شده است.
3- تاثیر گذشت شاکی در مجازات جرایم غیر قابل گذشت چیست؟
تاثیر گذشت شاکی در مجازات جرایم غیر قابل گذشت صرفا کاهش میزان مجازات جرم غیر قابل گذشت بوده اما سبب سقوط مجازات به طور کامل نمی شود که جزئیات آن در متن مقاله ارائه شده است.
منبع : گذشت در جرایم غیر قابل گذشت