مطالعه درسی گرچه به ظاهر امری ساده به نظر می رسد، اما اگر بخواهید مطالعه درسی برای فرزندان شما ثمربخش باشد، باید به شیوه درست و صحیح، مطالعه منابع را انجام دهند. مطالعه دروس در ابتدایی، اصول و شیوه های خاص خود را دارد که اگر دانش آموزان این اصول را رعایت کنند می توانند به خوبی و راحتی مطالعات خود را انجام دهند.
همه ما می دانیم که یکی از معضلات دانش آموزان ابتدایی، مطالعه دروس تدریس شده به جهت ایجاد آمادگی برای امتحانات می باشد. اما راهکاری که بتواند در صدد رفع این معظل برآید چیست؟ مطالعه علی رغم اینکه بسیار ساده به نظر می رسد، عملی است که اصول و قواعد خاصی را دنبال می کند.
برخی از والدین به‌طور مداوم به فرزندان خود می گویند درس بخوانید، مطالعه کنید. اما هرگز نمی گویند چگونه مطالعه کنید و روش های صحیح مطالعه چیست؟ به دلیل اهمیت این موضوع برای دانش آموزان اول تا ششم ابتدایی، در ادامه این مقاله اصول و شیوه های مطالعه صحیح را به تفصیل توضیح داده ایم.
روش های کلی مطالعه در ابتدایی
به طور کلی چند ویژگی و راه و روش صحیح مطالعه برای دانش آموزان وجود دارد که به واسطه آنها می توان به طور صحیح مطالعه کرد به صورتی که مطالب کاملا در ذهن جای گیرند و به گونه ای نباشند که به محض گذشت چند ساعت تمامی مطالب از خاطر فرد برود. از این رو در بخش زیر، انواع روش های مطالعه صحیح را برای شما آورده ایم.
تند خوانی
تند خوانی باعث توجه و تمرکز بیش تر و فهمیدن مطالب و در نتیجه باعث یادگیری بهتر می شود. از ویژگی های فکر و ذهن ما آن است که هزاران کلمه را در دقیقه از خود عبور دهد، ولی اگر سرعت مطالعه ما پایین باشد، ذهن وقت اضافی می آورد و ناچار به این شاخه و آن شاخه می پرد و در نتیجه، حواس پرتی ایجاد می شود. اما مطالعه سریع و یا تند خوانی، فرصت جولان دادن به ذهن نمی دهد و سبب برقراری تمرکز حواس، هنگام مطالعه می شود.
عبارت‌خوانی
عبارت خوانی یعنی خواندن عبارات و جملات به جای خواندن کلمات. عبارت خوانی به نوع دیگری به تمرکز حواس کمک می کند. از این طریق خواننده باید با سرعتی که نزدیک به سرعت اندیشیدن اوست، مطالب را بخواند.
اگر سرعت آنقدر کم باشد که ذهن از حالت فعال بودن باز بماند، احساس دل زدگی ایجاد می شود و چیزهای دیگری ذهن فرد را مشغول می کند و از روند مطالعه خارج می شود. بنابراین اگر سرعت خواندن با سرعت اندیشیدن هماهنگ باشد، باعث افزایش تمرکز حواس می شود.
خواندن اجمالی
روش خواندن اجمالی، مبتنی است بر یک نمونه گیری سریع از نکات اساسی و صرف نظر کردن از جزییات، که در این روش خواننده مطالب را سازمان بندی می کند، آن گاه هدف از مطالعه خود را مشخص نمده و مقدار زمان مطالعه و میزان دشواری کتاب را تخمین می زند و سپس از طریق سوال کردن، کنجکاوی، علاقه، دقت و تمرکز حواس فرد، افزایش می یابد.
خواندن تجسسی
منظور از روش تجسسی، طرح انواع سوالات جزیی و کلی و مطالعه عمیق و اثربخش در جهت دست یافتن به پاسخ این سوالات است. کسی که دنبال چیزی می گردد، به احتمال بیشتری آن چیز را پیدا می کند، بنابراین هدف از خواندن تجسسی، افزایش دامنه تمرکز و درک عمیق تر معانی است.
به همین دلیل خواندن تجسسی تمرکز حواس و علاقه فرد را افزایش می دهد و به او کمک می کند تا مطالب دشوارتر را تجزیه و تحلیل نموده و آن ها را بهتر بفهمد. فهمیدن مطالب، موجب تحکیم آن ها در حافظه می شود. پس خواندن تجسسی، برای غلبه بر تنبلی، حالت کسلی و پرت شدن حواس، از طریق تحریک حس کنجکاوی و شرکت فعالانه در مطالعه به کار می رود.
والدین محترمی که قصد ثبت نام فرزندان خود در آزمون مدارس تیزهوشان را دارند، می توانند به لینک زیر مراجعه نمایند.
بیشتر بخوانید: برای قبولی در تیزهوشان باید چند درصد بزنیم
مراحل مطالعه در ابتدایی
مطالعه صحیح از مراحل مختلفی تشکیل شده که تمامی این مراحل در کنار یکدیگر می توانند ثمربخش باشند و نتیجه مطلوب را حاصل نمایند. مطالعه شامل سه مرحله می شود که در زیر به صورت مفصل آن را ارائه داده ایم.
مرحله اول: یادگیری
اولین مرحله از مطالعه، یادگیری است که می توان گفت بهترین اصل است، زیرا تا زمانی که درست و مفهومی مطلبی را نیاموزید، نمی توانید سوالات را به درستی پاسخ دهید. پس باید از تمام ابزارهای موجود برای یادگیری استفاده کنیم. ابزاهای یادگیری جزوه و کتاب های درسی می باشند. دانش آموز ابتدایی باید به دقت درس را در کلاس از معلم خود بیاموزد، سپس در همان روز مبحث تدریس شده را از جزوه مطالعه کرده و مثال ها را مجددا حل نماید.
بعد از خواندن جزوه، نوبت به مطالعه کتاب درسی می رسد که باید خط به خط آن را بخوانید و تمام مثال ها و سوالات داخل کتاب را پاسخ دهید. پس اول با دقت و مفهومی یاد بگیرید و سپس فرمول ها، نکات و ... را حفظ کنید. در ادامه مرحله یادگیری لازم است به تعدادی سوال به صورت آموزشی از مبحثی که مطالعه کردید، پاسخ دهید.
پس از پاسخ دادن به سوالات، نوبت به خلاصه نویسی می رسد. مباحثی را که مطالعه کرده اید را خلاصه نویسی کنید. سعی کنید در خلاصه نویسی، تمام مطالب و نکات مهم را یادداشت کنید. با پایان خلاصه نویسی مبحث مطالعه شده، مرحله اول مطالعه که یادگیری می باشد، به پایان رسیده می رسد.
مرحله دوم: تمرین
اکنون که درس را خوب یاد گرفته و خلاصه نویسی کرده اید، برای تثبیت و تسلط مطالب و نکات درسی و نیز بالا رفتن سرعت در پاسخ دهی به سوال ها، تعدادی از سوالات امتحانی از مبحث مورد مطالعه پاسخ دهید. سوالهایی که نتوانستید پاسخ دهید یا پاسخ نادرست به آنها داده اید را علامت گذاری کنید زیرا در آنها ضعف دارید و باید آنها را برطرف کنید.
چون حجم مباحث درسی و تنوع آنها زیاد است، نباید تعداد سوالات تمرینی به قدری زیاد باشد که از مباحث دیگر عقب بمانید. باید سوالات را به دقت و متناسب با حجم مبحث مطالعه شده انتخاب کنید. اگر مبحثی را به طور کامل نخوانده اید، به پاسخ دادن به سوالات آن مبحث نپردازید.
مرحله سوم: مرور
از آنجایی که حجم مطالب درسی زیاد است، ممکن است برخی از مطالبی که قبلا مطالعه کرده اید، فراموش کنید. در این صورت باید در فواصل معین، مطالب را مرور و دوره کنید. در این مرحله از مطالعه می توانید هم از جزوه و هم از خلاصه نویسی ها استفاده کنید.
پس از خواندن جزوه و خلاصه نویسی ها و یادآوری نکات، بهتر است به سراغ سوالات علامت گذاری شده بروید و آنهایی را که قبلا اشکال داشتید، مجددا پاسخ دهید و اگر زمان داشتید تعدادی سوال جدید از همان بحث را پاسخ دهید. هر اندازه که بتوانید تعداد دفعات مرور خود را افزایش دهید، آماده تر شده و حضور ذهن بالاتری برای حل سوالات پیدا خواهید کرد.
والدین محترمی که برای مطالعه و حل تمرین فرزندان پایه ششم خود نیاز به نمونه سوالات درسی این پایه دارند، می توانند به لینک زیر مراجعه نمایند.
در ادامه بخوانید: نمونه سوالات ششم ابتدایی
برای اطلاع از آخرین اخبار مربوط به مقطع ابتدایی مدارس، عضو کانال تلگرام مدارس هیوا شده و یا صفحه اینستاگرام مدارس هیوا را دنبال نمایید. همچنین در صورت وجود هرگونه سوال دراین باره می توانید با مشاورین ما در مرکز مشاوره تحصیلی هیوا تماس حاصل فرمایید.
سوالات متداول
1- ✔ مطالعه مطالب درسی برای دانش آموزان ابتدایی شیوه خاصی دارد؟
✔ بله، مطالعه مطالب درسی ابتدایی اگر بر اساس اصول نباشد نتیجه بخش نخواهد بود به همین دلیل در مقاله به تقصیل شیوه های مطالعه توضیح داده شده است.
2- ✔ شیوه های مطالعه با یکدیگر متفاوت اند؟
✔ بله شیوه های مطالعه با توجه به شرایط متفاوت اند که در متن مقاله آورده شده است.
3- ✔ مراحل مطالعه چگونه است؟
✔ مطالعه طی سه مرحله باید انجام شود که به طور کامل در متن مقاله آورده شده است.