صافکاری به مجموعه ای از فعالیت هایی گفته می شود که یک تعمیرکار ماشین برای ترمیم و تعویض قطعات انجام می دهد. اتومبیل ها ممکن است به هر دلیلی که عمده ترین آن تصادفات است دچار آسیب های جزئی و کلی بدنه شوند .همانگونه که گفته شد بدنه اتومبیل ساخته شده از چند لایه فلز است که پس از حرارت دهی در دمای بالا به شکل اتومبیل در آمده اند. این بدنه های فلزی به گونه ایست که افراد معمولی قادر به رفع خراش ها ، فرورفتگی ها ، قرشدگی ها و حتی آسیب های رنگی بدنه نیستند و لازم است به یک صافکار با تجربه و ماهر مراجعه گردد . صافکاری انواع متفاوتی دارد که مهمترین آنها صافکاری بدون رنگ و صافکاری با رنگ می باشد . پس از انتخاب نوع صافکاری ، صافکار با استفاده از ابزارهای مخصوص مانند چکش و دستگاه مکنده ، قرشدگی ، فروفتگی و یا برآمدگی ایجاد شده در بدنه اتومبیل را از بین می برد تا بدنه به حالت اولش باز گردد. برخی از صدمات تنها با انجام همین مرحله ترمیم می شود و صافکار پس از رفع پستی و بلندی ایجاد شده در بدنه به سراغ پولیش کاری می رود و با ایجاد یکدستی در بدنه کار صافکار تمام می شود.
ابزارهای صافکاری خودرو
ابزارهای صافکاری خودرو یکی از ملزومات مهم جهت ترمیم بدنه اتومبیل است. با این ابزارها می توان بخش های ناهموار بدنه را به حالت اصلی برگرداند و مرمت کرد. صافکاری باکیفیت علاوه بر ابزارآلات مناسب نیاز به مهارت فرد تعمیرکار نیز بستگی دارد. اگر وسایل و تجهیزات باکیفیت در اختیار صافکار بوده اما وی فاقد مهارت های لازم باشد صافکاری به درستی شکل نمی گیرد. بنابراین باید هر دو عامل یعنی ابزارهای صافکاری خودرو و مهارت تعمیرکار در کنار یکدیگر قرار گیرند تا فرایند صافکاری به خوبی انجام شود. وسایل صافکاری ماشین به دو گروه بدون رنگ و با رنگ تقسیم می شوند که هر کدام به منظور خاصی مورد استفاده قرار می گیرد.
ابزارهای صافکاری بی رنگ خودرو
ابزارهای بدون رنگ صافکاری اتومبیل عبارتند از:
• میله های صافکاری بخش هایی از بدنه خودرو نظیر: کاپوت، ستون، صندوق عقب، درب ها و سقف را ترمیم می کنند که البته کار کردن با آنها مهارت خاصی نیاز دارد.
• مشتی و قالب تنه برای برطرف کردن برآمدگی و فررفتگی ها مورد استفاده قرار می گیرند.
• تگرگ کش چسبی جهت برطرف کردن فرو رفتگی ها البته توسط صافکار ماهر به کار برده می شود.
• ابزار چوبی با روکش های فولاد و آلومینیوم جزو وسایل جدید است.
• هاتباکس نیز تعمیر قطعات خودرو را بدون باز شدن انجام می دهد.
• دستگاه مغناطیسی از دستگاه های تگرگ کشی هستند و توسط امواج گردابی الکتریکی ترمیم می کنند.
ابزارهای صافکاری خودرو با رنگ
ابزارهای متعددی برای صافکاری بارنگ مورد استفاده قرار می گیرند که عبارتند از: سمباده، دستگاه جوش، خشک کن رنگ موضعی، شاسی کش، پمپ رنگ، وسایل بتونه کار و پولیش. هر کدام از این ابزارهای صافکاری خودرو برای هدفی خاص مورد استفاده قرار می گیرند. با کمک این وسایل اغلب آسیب های شدید و عمقی بدنه ترمیم می شود و بدنه ماشین به حالت اولیه خود باز می گردد.
صافکاری نقاشی ماشین
همانطور که گفتیم بدنه ماشین از چند لایه فلز تشکیل شده است که ممکن است هرکدام از لایه ها با توجه به نوع ماشین دارای جنس متفاوتی باشند به همین دلیل هنگام ضربه خوردن به بدنه ماشین باید بدون هیچ عملیاتی آن را به دست متخصص این کار سپرد. در جریان تصادفات امکان آسیب رسیدن به این ورقه‌های فلز است هر چه شدت ضربات وارد بیشتر باشد به همان میزان احتمال ایجاد فرو رفتگی و قر شدگی در بدنه خودرو بیشتر می‌شود. صدمات وارده به بدنه تنها به تورفتگی یا ایجاد خط و خش نمی‌انجامد گاهی در اثر ضربات بدنه دچار پارگی یا رنگ ریختگی می‌شود که لازم است صافکاری بدون رنگ علاوه بر ترمیم پستی و بلندی‌های ایجاد شده در جهت رنگ کردن یا حتی تعویض قطعه آسیب دیده برآید.
صافکاری بدون رنگ یا PDR
در صافکاری pdr، هدف صافکار صاف کردن سطح فرو رفته یا برآمده در بدنه خودرو است.که این کار با استفاده از چکش کاری و استفاده از دستگاه پمپ باد یا همان دستگاه مکش انجام می‌شود. انجام این عملیات‌ها موج‌هایی را در رنگ بدنه به وجود می‌آورد که یک صافکار حرفه ای قادر است این موج‌ها را از بین ببرد. اما در صافکاری با رنگ صافکار لازم است که با ایجاد بستری از رنگ و پولیش بر روی بدنه خودرو، آسیب‌های وارده را ترمیم نماید. در این حالت صافکار باید با استفاده از رنگ بستر و پولیش قسمت آسیب دیده را کاملا صافکاری نماید تا بدنه مانند روز اولش شود.
صافکاری بدون رنگ کاپوت چگونه انجام می شود؟
در تصادفات رانندگی پس از مراجعه به مجموعه صافکاری برای درست کردن نقاط آسیب دیده،پس از بررسی شخص صافکار بسته به شدت ضربه تصمیم می‌گیرد که قطعه تعویض، صافکاری و یا صافکاری و رنگ شود. به همین دلیل در صنعت صافکاری بدنه خودرو، دو روش کلی صافکاری بدون رنگ کاپوت و صافکاری با رنگ کاپوت وجود دارد که بسته به مهارت و صلاح‌دید صافکار یکی از این دو روش انتخاب می‌شود.
به عنوان مثال اگر ضربه وارد‌شده در حدی نباشد که به ورق و رنگ آسیب برسد (فقط در حد فرو رفتگی بدنه باشد) خودرو اصطلاحا با تقه گریسی صاف می‌شود. برای صافکاری بی‌رنگ یک بخش از خودرو روش‌های مختلفی وجود دارد که مرسوم‌ترین و قدیمی‌ترین آن، چرب‌کردن بدنه با استفاده از گریس و در نهایت صاف کردن ورق با بهره‌گیری از ابزار‌آلاتی است.
هرچند که این روزها کمتر صافکاری از این روش برای ترمیم بدنه بهره می‌گیرد اما این اصطلاح چیزی است که در بین مردم مرسوم است. صافکاری بدون رنگ کاپوت روش‌های مختلفی از جمله همان صافکاری تقه گریسی مشهور، حرارتی و با استفاده از نور خورشید دارد که در هر یک از این روش‌ها، تنها هنر صافکار است که میزان تمیزی کار را مشخص می‌کند.
انواع صافکاری
انتخاب این روش به میزان آسیب به بدنه خودرو بستگی دارد. بدیهی است هر چقدر آسیب به بدنه خودرو بیشتر باشد، این کار باید با دقت و تجهیزات بیشتری انجام شود. به همین دلیل، برای تعیین انواع صافکاری باید به شدت و میزان آسیب به خودرو توجه شود. انواع صافکاری خودرو به اقداماتی گفته می شود که در خصوص ترمیم و سالم سازی ظاهر بدنه است. اتومبیل با اقدامات مذکور از نظر ظاهری در حد مطلوبی قرار می گیرد. صافکاری ماشین اغلب در دو مرحله چکش کاری و رنگ آمیزی توسط ابزارآلات مخصوص انجام می شود. آسیب هایی که خودرو در تصادفات دچار می شود مثل تورفتگی ها، برآمدگی ها و همچنین خط و خش های ریز و درشت، توسط مهارت صافکار و وسایل باکیفیت برطرف می شود.
انواع صافکاری خودرو برای آسیب های سطحی و عمقی انجام می شود. جهت آسیب ها و صدمات عمقی بدنه باید علاوه بر چکش کاری از رنگ آمیزی نیز جهت ترمیم استفاده کرد. اما صدماتی که سطحی هستند اغلب با مهارت صافکار ترمیم شده و نیازی به رنگ آمیزی نیست. بنابراین می توان انواع صافکاری خودرو را برای میزان آسیب ها در دو نوع صافکاری بدون رنگ و با رنگ در نظر گرفت.
معرفی سایر انواع صافکاری ماشین
صافکاری علاوه بر با رنگ و بدون رنگ انواع دیگری نیز دارد که عبارتند از:
• ترمیم بدنه با لیزر یکی دیگر از انواع صافکاری خودرو است. در این نوع از اشعه لیزر جهت مرمت استفاده می شود.
• استفاده از دستگاه های وکیوم یکی دیگر از روش های ترمیم بدنه ماشین است. در این روش نیازی به رنگ نیست و ترمیم توسط نیروی خلأ انجام می شود.
• صافکاری با میله یا pdr یکی از شیوه های نوین ترمیم بدنه ماشین به شمار می رود. در این روش نیز صافکاری بدون رنگ انجام می شود.
• یکی دیگر از روش های جدید در خصوص انواع صافکاری بدنه با استفاده از چسب حرارتی صورت می گیرد. در این روش چسب تزریق می شود و سپس با اعمال نیرو تورفتگی ترمیم می شود.
• به وجود آوردن میدان مغناطیسی نیز می تواند موجب برطرف شدن برآمدگی های بدنه اتومبیل شود. در صافکاری با دستگاه مغناطیسی بدون کوچکترین ضربه ای بدنه به حالت اولیه باز می گردد.
صافکاری اجزای بدنه خودرو
صافکاری اجزای بدنه خودرو فعالیتی مفید جهت برطرف کردن آسیب های ناشی از تصادفات روی بدنه اتومبیل است. اگر این فعالیت توسط صافکار ماهر انجام شود، ظاهر ماشین حالت اولیه خود را به دست آورده و افت قیمت آن کاهش می یابد. صافکاری برای آسیب های سطحی و عمقی بدنه با انجام فعالیت چکش کاری صورت می گیرد. در آسیب های سطحی اغلب از رنگ برای ترمیم بدنه استفاده نمی شود ولی معمولا آسیب ها و صدمات عمقی بدنه خودرو بدون رنگ امکان پذیر نیست.
یک صافکار ماهر باید تلاش کند تا مرمت و ترمیم بدنه را بدون رنگ انجام دهد تا اتومبیل افت قیمت کمتری داشته باشد. صافکاری اجزای بدنه خودرو علاوه بر مهارت صافکار به وسایل و ابزار باکیفیت نیازمند است. ابزاآلات مختلفی برای هموار کردن فرورفتگی و برآمدگی های بدنه مورد استفاده قرار می گیرد که در دو نوع با رنگ و بدون رنگ تقسیم بندی می شوند.
برخی از ابزارهای با رنگ صافکاری عبارتند از: شاسی کش، دستگاه جوش، سمباده، وسایل بتونه کاری و پولیش. ابزارهایی مثل: تگرگ کش چسبی، میله های صافکاری، مشتی و قالب تنه، ابزار چوبی، هاتباکس برای صافکاری بدون رنگ مورد استفاده قرار می گیرند. برخی از این وسایل برای بخش های گوناگون بدنه به کار می روند. به عنوان مثال میله های صافکاری برای ترمیم سقف، کاپوت، درب ها، صندوق عقب، ستون و بدنه ماشین به کار می روند.