اخذ کسری خدمت یکی از مهم ترین قوانین نظام وظیفه است. که طرفداران زیادی دارد. بدلیل طولانی بودن دوره خدمت سربازی سازمان نظام وظیفه با بررسی های پیاپی به این نتیجه رسید برای کمتر شدن مشکلات قانون کسری خدمت را تصویب کند. کسری خدمت یکی از مواردی است که سازمان نظام وظیفه برای تسهیل دوره سربازی قرار داده است.
به عنوان مثال فردی که صاحب همسر و فرزند است، دو سال خدمت در زندگی فرد اختلال ایجاد میکند ؛ چون سرپرستی و وظیفه امرار معاش خانواده را برعهده دارد. به همین دلیل است که مشمول دریافت کسری خدمت میشود.
کسری های سربازی مانند معافیت ها انواع مختلفی دارد. مانند کسری متاهلین ، کسری ایثارگران، کسری بسیج، کسری سربازان بنیاد نخبگان و ... که به تناسب وضعیت و شرایط مشمولان مفرر شده است.
افراد باید توجه کنند که سازمان نظام وظیفه برای دریافت هر کسری شرایطس را تعین کرده است. شرایط دریافت کسری خدمت هر ساله توسط سازمان وظیفه اعلام می شود. افرادی که تمامی شرایط اعلام شده را داشته باشند، مشمول این طرح می شوند و می توانند مدت زمان سربازی خود را کمتر کنند.
اما باید به این نکته اشاره کنیم که این شرایط برحسب نوع کسری که مورد نظر مشمول است، متفاوت است. آن دسته از شرایط دریافت کسری خدمت که برای تمام انواع کسری ها وجود دارد. یکی از اصلی ترین شرایطی که برای برخی کسری های خدمت در نظر گرفته شده است نداشتن غیبت از خدمت است که با توجیه غیبت سربازی میتوانید اشنا شوید. در چنین شرایطی فردی که به دلایل موجه غیبت کرده باشد در صورت توجیه غیبت می تواند از کسری استفاده کند.
برای سربازانی که دارای فرزند هستند کسری خدمتی تحت عنوان کسری فرزند در نظر گرفته شده است که به ازای هر فرزند سه ماه کسری به مشمول تعلق می گیرد.
یکی دیگر از شرایط اخذ کسری مربوط به کسانی است که به واسطه ی سابقه ی بسیج می خواهند کسری دریافت کنند. این افراد باید دارای کارت فعال باشند و همچنین سابقه ی بسیجشان به حد نصاب رسیده باشد.
کسری خدمتی که برای فارغ التحصیلان دانشگاه ها در نظر گرفته شده است با ارائه ی پروژه و کار تحقیقاتی امکان پذیر است. مشمولانی که فارغ التحصیل می شوند، تنها یک سال وقت دارند تا برای دریافت این کسری اقدام کنند.
شرایطی که سازمان وظیفه برای دریافت کسری ایثارگری در نظر گرفته است ارائه سوابق مربوط به جانبازی و یا حضور در جبهه و … است.
به این ترتیب با توجه به اینکه مشمول، متقاضی دریافت کدام کسری خدمت باشد باید شرایط خاصی داشته باشد. بعد از ارائه مدارک مربوطه و بررسی آنها توسط سازمان وظیفه نتیجه دریافت یا عدم دریافت کسری اعلام می شود.
پروژه کسری خدمت سربازان بنیاد نخبگان همانطور که از نامش پیداست مشمولان نخبه و فارغ التحصیلان به ازای انجام یک پروژه ی تحقیقاتی از کسری خدمت برخوردار می شوند. مشمولان و سربازانی که در بنیاد ملی نخبگان عضو نمی باشند و همچنین مدرک کارشناسی ارشد و بالاتر وجود دارد . برای فارغ التحصیلان و دانشجویان کارشناسی ارشد و یا ذکترا این فرصت وجود دارد که در برابر انجام یک یا چند پروژه علمی تحقیقاتی برای سازمان های نظامی مورد تایید بنیاد ملی نخبگان نیروهای مسلح از کسری خدمت استفاده کرده و زمان خدمت سربازی خود را کاهش دهند .
افرادی که عضو بنیاد می باشند چنین شرطی وجود ندارد و مشمولین دارای مدرک کارشناسی نیز در صورتی که امکان ارائه پروژه کسری خدمت بنیاد ملی نخبگان را داشته باشند می توانند از این فرصت ویژه و ارزشمند استفاده کنند.
مراحل دریافت کسری خدمت بنیاد نخبگان:
برای دریافت پروژه کسری خدمت بنیاد ملی نخبگان باید مراحل زیر که به شرح و صورت زیر می باشد:
مراجعه مستقیم به بنیاد نخبگان نیروهای مسلح و تحویل مدارک پروژه کسری خدمت سربازی لازم و رزومه شخصی جهت تشکیل پرونده .
مراجعه مستقیم به یک سازمان نظامی مورد تایید بنیاد نخبگان نیروهای مسلح که پروژه کسری خدمت سربازی ارائه می دهند و توافق بر سر انجام یک پروژه
برای آن سازمان و گرفتن کسری خدمت سربازی .در این صورت سازمان مربوطه برای بنیاد نخبگان نامه ارسال کرده و برای فرد پرونده تشکیل می دهد.
مشمولین خدمت سربازی توجه داشته باشند که امکان تحصیل در حین خدمت را ندارند .موضوعات مطرح شده در سایت های خبری درباره ادامه تحصیل سربازان حین خدمت فقط در خصوص مهارت آموزی سربازان در دانشگاه های جامع علمی کاربردی و فنی و حرفه‌ای است. برابر قانون خدمت وظیفه عمومی، امکان تحصیل همزمان با خدمت سربازی وجود ندارد. سربازان تنها در صورت پذیرش در مقطع کارشناسی و بالاتردر دانشگاه‌های سراسر کشور، برای ادامه تحصیل از خدمت سربازی ترخیص می‌شوند. با توجه به اهمیت موضوع مهارت آموزی و ارتقای سطح توانایی کارکنان وظیفه، توافقنامه‌ای با دو دانشگاه علمی کاربردی و فنی وحرفه‌ای صورت گرفته که سربازان حین خدمت بتوانند در یک یا چند پودمان شرکت و مهارت‌های لازم را کسب کنند، پس از اتمام خدمت سربازی گواهینامه مربوطه توسط دانشگاه ارائه می شود.