تومور هیپوفیز و روش های تشخیص آن

هیپوفیز چیست؟

هیپوفیز، یکی از غده های موجود در بدن ما است که شبیه یک فندق می باشد و زیر مغز و درون حفره استخوان شب پره (اسفنویید) است و اعمال حیاتی برعهده دارد. 0/5 تا 1/5 گرم وزن دارد.

شرایط فیزیولوژی بدن انسان دایما در حال تغییر است از جمله ضربان قلب- فشارخون – دمای بدن همگی در پاسخ به شرایط اطراف تغییر می کند. سیستم بدن شما دایما به طور مستمر عملکرد های حیاتی را می سنجد و نسبت به آن ها پاسخ می دهد و مدام باید بدن شما را در یک تعادل حفظ کند.

گاهی این سیستم ها غدد هیپوتالاموس و هیپوفیز را شامل می شود. غده هیپوفیز و هیپوتالاموس بخش مهمی از بسیاری از چرخه ها در بدن است. چرخه ای که دیگر غدد بدن را درگیر می کند و از طریق گردش خون به دیگر بافت ها می رسد.

تومور هیپوفیز
تومور هیپوفیز

هیپوتالاموس از بسیاری منابع پیام دریافت می کند و به کمک هیپوفیز آن ها را تعدیل یا تنظیم می کند. هورمون های هیپوفیز غدد اندوکراین را تحریک می کنند. یکی از مثال های آن هورمون تیرویید است که در گردن وجود دارد و هورمونی به نام TRH )هورمون آزادکننده تیرویید(تولیدمیکند. TRH از طریق هیپوفیز موجب تولید TSH )هورمون تحریک کننده تیرویید می شوند TSH از طریق غده تیرویید موجب تحریک تولید هورمون های T3 و T4 میشود. وقتی میزان آن افزایش یابد هورمون تحریک کننده تیرویید کاهش می یابد.

اختلالات تومور هیپوفیز

اختلالات هیپوفیز به شکلی است که گاه فعالیت های آن را افزایش می دهد و یا سرکوب می کند. گاه موجب فشار آوردن به ساختار های اطراف شده و آن ها را درگیر می کند.مثل اختلال در میدان بینایی

اختلالات هیپوفیز
اختلالات هیپوفیز


روش های تشخیص تومور هیپوفیز

• سی تی اسکن و MRI :از روش های تشخیص هستند ولی گاه بیماران به دلیل سرو صدای ایجاد شده و طول مدت زمان آن راحت نیستند که پیشنهاد می شود با یک همراه باشند.

• بیوپسی با سوزن از محل ضایعه

• تست های خونی و ادراری که از طریق چک هورمون ها در خون و ادرار می باشد.

علایم آن تومور هیپوفیز

• سر درد

• افسردگی (دپرسیون)

• تغییرات احساس

• عصبانی شدن

• کاهش حافظه

• کاهش خواب

• اختلالات جنسی (کاهش میل جنسی)

• کاهش قدرت اندام ها

• بی اشتهایی

• پرخوری

• افزایش وزن

• دیابت

• ناباروری

• عادت ماهانگی نامنظم

• ترشح شیری از پستان ها

گاه یکی و یا چند علایم با یکدیگر همراه هستند.

انواع تومور های هیپوفیز

هیپوفیز در پشت بینی و چشم ها قرار دارد و هورمون هایی ترشح میکند که بسیاری از ارگان های دیگر را درگیر می کند که بیشترین آسیب را به عصب بینایی اپتیک می زند که نزدیک آن قرار دارد و موجب اختلالات بینایی می گردد.

بسیاری از تومور های هیپوفیز علایم ندارند در نتیجه تشخیص داده نمی شوند و یا گاهی کاملا تصادفیبه علت عکسبرداری به دلایل دیگر شناخته می شوند.تقریبا 25 % مردم بدون اینکه بدانند تومور هیپوفیز دارند.

آدنومای غیر عملکردی

بیشترین تومور شایع هیپوفیز است که هورمون اضافه تولید نمی کند وبیمار متوجه علایم نمی شود مگراینکه تغییر سایز دهد و با فشار به ساختارهای مجاور موجب سردرد و اختلالات بینایی شود. تومور های بزرگ می توانند به سلول های نرمال هیپوفیز آسیب وارد کنند و یا با علایم کاهش تولید هورمون همراه باشد.

پرولاکتینوما (تولید کننده پرولاکتین)

این تومور های خوش خیم رایج هستند و میزان بسیار زیادی پرولاکتین ترشح می کنند. اگر بیمار خانم باشد میزان ترشح بالای پرولاکتین موجب نامنظم شدن چرخه های قاعدگی می شود و یا حتی ممکن است موجب قطع عادت ماهیانه (آمنوره) شود. این تومور ها موجب ترشح شیر از پستان می شود حتی زمان غیر از شیر دهی. اگر بیمار مرد باشد موجب کاهش میل جنسی ،کاهش تعداد اسپرم و کاهش میزان موهای بدن می شود. در همین زمان علایم سر درد و مشکلات بینایی نیز خواهند داشت.

تومور های تولید کننده آدرنوکوتیکوتروپین ACTH

آدرنوکوتیکوتروپین غده آدرنال را تحریک می کند تا استرویید متابولیسم را متاثر کند و گلوکوکورتیکوییدنامیده می شود.این هورمون موجب کاهش قرمزی و تورم (التهاب) در کل بدن می شود همچنین این ها سیستم ایمنی را کاهش می دهند. افزایش ACTH موجب بیماری کوشینگ می گردد که این بیماری موجب ساخت چربی در صورت – گردن – شکم – نواحی پشت و سینه ها می گردد.

تومورهای CPA اکثرا تومورهایی خوش خیم و با رشد آهسته هستند و پتانسیل کمی برای بدخیم شدن دارند (حدودا ۱ درصد). اتیولوژی شوانوم وستیبولار ناشناخته است. با این حال، دو نوع اصلی از آن وجود دارد که عبارت هستند از:

نوع پراکنده

این تومورها یک طرفه هستند و اغلب بین چهارمین و ششمین دهه زندگی ظاهر می شوند.

نوعی که با نوروفیبروماتوزیس (NF2) همراه است

رایج ترین نوع این بیماری، نوروم آکوستیک دو طرفه در بیماران جوان تر دارای سابقه خانوادگی مثبت است.NF2 از جهش در کروموزوم ۲۲ ناشی می شود. این جهش، خطر دیگر تومورهای درون جمجمه ای را نیز افزایش میدهد.


راه های ارتباطی با کلینیک جامع قاعده جمجمه و هیپوفیز ایران

آدرس : خیابان ولی عصر - سه راه توانیر - روبروی بیمارستان دی (دوم گاندی) ساختمان پزشکان آریا، طبقه 3، واحد 8

تلفن: 02188654208 - 02188672138

همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید به صفحه اینستاگرام دکتر صمدیان مراجعه فرمایید.