شقاق مقعدی یک بیماری شایع و دردناک است که در آن پارگی یا زخم در پوشش مقعد و اطراف آن ایجاد می‌شود، یعنی بین راست روده و دهانه مقعد. درد ناشی از شقاق مقعدی معمولاً هنگام دفع مدفوع احساس می‌شود و سوزش مقعدی چند ساعت پس از آن ادامه دارد.
تخمین زده می شود که از هر ۱۰ نفر ۱ نفر در طول زندگی خود دچار شقاق مقعدی می شود. عمل جراحی شقاق معمولاً برای شقاق مزمن که پس از ۴ تا ۶ هفته با روش های درمان دارویی و خانگی بهبود نیافته پیشنهاد می شود.
آمادگی برای عمل جراحی شقاق
باید به کلینیک درمان بیماری های مقعدی مراجعه کنید. پزشک جراح، شما را ویزیت می کند، درباره سابقه پزشکی و داروهایی که مصرف می کنید سوالاتی می پرسد.
با توجه به شدت شقاق و علائم بیمار، بهترین گزینه درمان به شما پیشنهاد می شود و در مورد عوارض و مزایای آن با جزئیات بیشتری توضیح داده می شود. در نهایت این شما هستید که تصمیم می گیرید با کدام روش درمان شوید.
برای تخلیه و پاکسازی روده صبح روز عمل، انما یا تنقیه تجویز می شود. اگر شقاق بیش از حد دردناک باشد، ممکن است تنقیه حذف شود.
روش های عمل جراحی شقاق
0تا100 عمل جراحی شقاق: آمادگی تا مراقبت های بعد از عمل
شقاق مقعدی می تواند به خودی خود بهبود یابد، اما در برخی موارد ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.
جراحی تحت بیهوشی عمومی انجام خواهد شد. این بدان معنی است که شما خواب هستید و چیزی احساس نمی کنید.
می توانید در همان روز عمل جراحی به خانه بروید و نیازی نیست یک شب در بیمارستان بمانید.
اگر شقاق مزمن باشد که به درمان های دیگر مقاوم است، یا اگر علائم شدید است، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند
روش معمول جراحی شقاق، معمولاً روشی به نام اسفنکتروتومی داخلی جانبی (LIS) است. LIS شامل بریدن بخش کوچکی از عضله اسفنکتر مقعد است. این تکنیک به بهبود شقاق و کاهش اسپاسم و درد کمک میکند
تزریق بوتاکس
سم بوتولینوم (BOTOX) می تواند برای درمان شقاق حاد و مزمن استفاده شود. مستقیماً به اسفنکتر داخلی مقعد تزریق می شود و در واقع اسفنکتروتومی شیمیایی انجام می شود. اثر بوتاکس حدود ۳ ماه باقی می ماند تا پایانه های عصبی بازسازی شوند. این دوره ۳ ماهه ممکن است به شقاق حاد (و گاهی اوقات شقاق مزمن) کمک کند تا بهبود یافته و علائم برطرف شوند. درصد موفقیت معمولاً ۵۰٪ است.
اسفنکتروتومی داخلی جانبی
اسفنکتروتومی داخلی جانبی روش فعلی جراحی برای شقاق مقعدی است. این روش تحت بیهوشی عمومی یا نخاعی انجام می شود. هنگام درمان شقاق مزمن مقعد، جراح ممکن است فیشرکتومی را همراه با اسفنکتروتومی جانبی انجام دهد.
فلپ مخاطی پیشرفته
گاهی اوقات، شقاق مزمن طولانی مدت، حتی با اسفنکتروتومی داخلی هم بهبود نمی یابد و باید برای درمان، فلپ پیشرفته انجام شود. اگر جراح تشخیص دهد که با این روش شقاق درمان می شود، می‌توان این کار را در زمان اسفنکتروتومی هم انجام داد و یا در صورت عدم بهبود شقاق به عنوان روش دوم.
حین جراحی
جراحی اغلب تحت بیهوشی عمومی انجام می شود و می توانید در همان روز جراحی از بیمارستان یا کلینیک مرخص شوید.
جراحی فشار و درد شقاق را کاهش می دهد و به آن اجازه بهبود می دهد.
جراحی شقاق شامل شل کردن عضلات اسفنکتر در داخل مقعد شما است. ماهیچه هایی که باز و بسته شدن مقعد را کنترل می کنند. این کار را می توان به ۲ روش مختلف انجام داد:
با تزریق سم بوتولینوم به عضلات اسفنکتر
برش عضله با جراحی (به نام اسفنکتروتومی داخلی جانبی)
جراح شما در مورد این گزینه ها با شما صحبت می کند و اینکه کدام گزینه برای شما بهترین است.
بهبودی بعد از عمل
درد ناشی از شقاق تقریباً بلافاصله بعد از عمل شروع به کاهش می کند. تنها محدودیت های بعد از عمل مربوط به بیهوشی است و بسیاری از بیماران می توانند روز بعد به فعالیت های عادی خود بازگردند. سعی کنید با مصرف فیبر، مایعات و مکمل های ملین از یبوست پیشگیری نمایید.
عوارض عمل جراحی شقاق
عوارض جراحی شقاق مقعدی شامل موارد زیر است:
عفونت
خون ریزی
ایجاد فیستول
بی اختیاری (شایع ترین عارضه)
عفونت پس از اسفنکتروتومی نادر است و تنها در ۲-۱ درصد بیماران به صورت یک آبسه کوچک رخ می دهد که باید تخلیه شود. اگر بیمار دچار سرکوب سیستم ایمنی باشد آنتی بیوتیک هم تجویز می شود. ممکن است مقداری کبودی در اطراف محل اسفنکتروتومی رخ دهد، اما خونریزی شدید بسیار نادر است.
کمتر از ۱% بیماران در محل اسفنکتروتومی دچار فیستول می شوند. دلیل آن هم معمولاً از شکسته شدن مخاط در زمان اسفنکتروتومی ناشی می شود. فیستول ایجاد شده اغلب سطحی است و با فیستولوتومی قابل درمان است.
میزان بروز بی اختیاری در اکثر بیماران، کثیفی جزئی یا نفخ است که ممکن است بلافاصله پس از عمل رخ دهد و معمولاً بدون هیچ گونه عواقب طولانی مدتی برطرف می شود.