تورم اصطلاح رایجی است که اغلب در زندگی روزمره خود می شنویم. به افزایش قیمت کالاها و خدمات در طول زمان اشاره دارد. تورم هم اثرات مثبت و هم منفی بر اقتصاد دارد و یک مفهوم حیاتی در درک چگونگی عملکرد اقتصاد است. در این مقاله به بررسی عمیق تورم می پردازیم و علل، آثار و پیامدهای اقتصادی آن را مورد بحث قرار می دهیم.
تورم چیست؟
سوال تورم چیست را می‌توان اینگونه پاسخ داد: تورم را می توان به عنوان نرخی تعریف کرد که در آن سطح عمومی قیمت کالاها و خدمات در یک اقتصاد در طول زمان افزایش می یابد. اگرچه این می تواند یک فرآیند پیچیده باشد، اما راه های مختلفی برای کنترل تورم وجود دارد.
تورم اغلب به صورت درصد افزایش در سطح قیمت یک سبد کالا و خدمات در یک دوره بیان می شود. تورم را می توان با شاخص های مختلفی اندازه گیری کرد، مانند شاخص قیمت مصرف کننده (CPI)، شاخص قیمت تولید کننده (PPI)، یا کاهش دهنده تورم تولید ناخالص داخلی (GDP).
انواع مختلف تورم
تورم انواع مختلفی دارد که عبارتند از:
تورم کششی تقاضا: این نوع تورم زمانی رخ می دهد که تقاضا برای کالاها و خدمات در یک اقتصاد از عرضه موجود بیشتر باشد. در نتیجه قیمت ها به دلیل افزایش رقابت برای منابع محدود افزایش می یابد.
تورم فشاری هزینه: این نوع تورم زمانی رخ می دهد که هزینه های تولید افزایش می یابد و منجر به افزایش قیمت کالاها و خدمات می شود. به عنوان مثال، اگر هزینه مواد اولیه افزایش یابد، هزینه تولید افزایش می یابد و شرکت ها ممکن است با افزایش قیمت، این هزینه ها را به مصرف کنندگان منتقل کنند.
تورم دستمزد: این نوع زمانی اتفاق می افتد که دستمزدها با نرخی بیشتر از رشد بهره وری افزایش می یابد. این می تواند قیمت ها را افزایش دهد زیرا مشاغل قیمت ها را برای پوشش افزایش هزینه های نیروی کار افزایش می دهند.
تورم وارداتی: این نوع تورم زمانی رخ می دهد که قیمت کالاها و خدمات وارداتی افزایش یابد. به عنوان مثال، اگر ارزش پول یک کشور در برابر سایر ارزها کاهش یابد، هزینه کالاها و خدمات وارداتی افزایش می یابد.
تورم بیش از حد: این یک شکل نادر و شدید است که در آن قیمت ها به سرعت افزایش می یابد، معمولاً بیش از 50 درصد در ماه. ابر تورم می تواند به دلیل عواملی مانند جنگ، بی ثباتی سیاسی و چاپ بیش از حد پول توسط بانک های مرکزی رخ دهد.
تورم منفی: این برعکس تورم است که در آن قیمت عمومی کالاها و خدمات کاهش می یابد. تورم می تواند ناشی از کاهش تقاضا یا افزایش عرضه باشد که می تواند قیمت ها را کاهش دهد. با این حال، کاهش تورم می تواند برای اقتصاد نیز مضر باشد، زیرا می تواند منجر به کاهش هزینه ها و سرمایه گذاری شود.
علل تورم
تورم یک پدیده پیچیده اقتصادی است که می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر افراد، مشاغل و کل اقتصادها داشته باشد. شناخت علل تورم در شناسایی راه حل های بالقوه برای کاهش اثرات منفی آن بسیار مهم است. به طور کلی چند عامل اصلی در ایجاد تورم موثر هستند که عبارتند از:
عرضه پول: یکی از محرک های اصلی تورم افزایش حجم پول است. وقتی بانک مرکزی عرضه پول را در اقتصاد افزایش می‌دهد، می‌تواند منجر به مازاد پول در گردش شود. این امر می تواند تقاضا برای کالاها و خدمات را افزایش داده و منجر به افزایش قیمت شود.