تقریبا همه افراد فارغ از سن و جنسیت و جایگاه اجتماعی، دچار بیماری و مشکلات جسمی و روحی می‌شوند که نیازهای مختلفی را در ایشان به‌وجود می‌آورد. افراد دچار بیماری، معلولیت یا صدمه نیازهایی دارند که متناسب با شرایط ایشان، برای بهبود اوضاع باید پاسخ داده شود. خوشبختانه پیشرفت فناوری و صنایع تجهیزات پزشکی سبب شده برای هر مشکل و نیاز بیمار دستگاه خاص و پیشرفته‌ای وجود داشته باشد که با دسترسی آسان و هزینه‌ای معقول و مناسب خدمات لازم را در اختیار بیمار قرار دهد.
پرکاربردترین تجهیزات پزشکی از وسایل، تجهیزات و ابزارهای کوچک و ساده تا دستگاه‌های پیچیده و پیشرفته را شامل می‌شوند که در مراحل مختلف تشخیص، پیشگیری، درمان و جراحی کاربرد دارند. برخی دستگاه‌ها و تجهیزات به عنوان ابزار کار پزشک مورد استفاده قرار می‌گیرند و برخی دیگر، برای ایجاد شرایط درمان در خانه کاربرد دارند. جالب است بدانید که امروزه ساخت تجهیزات پزشکی نیز بازار پر سود و پر استقبالی به شمار می‌رود و سرمایه‌گذاران زیادی را جذب خود کرده است. اگر می‌خواهید با انواع تجهیزات پزشکی چون اکسترودر آشنا شوید و بدانید چه دسته‌بندی برای این تجهیزات وجود دارد؟ در ادامه با ما همراه باشید.
اهداف استفاده از تجهیزات پزشکی
تجهیزات پزشکی شامل تمام لوازم، ابزارها، دستگاه‌ها و وسایل یکبار مصرف بهداشتی می‌شود که در روند تشخیص، پیشگیری و درمان بیماری‌ها نقش دارند. با توجه به اینکه کاربرد تجهیزات پزشکی گسترده است، تجهیزات مورد استفاده نیز تنوع بالایی دارند و از دستگاه‌های خیلی ساده و ارزان که در داروخانه‌ها و فروشگاه‌ها موجود هستند، تا دستگاه‌های گران و پیچیده بیمارستان را در برمی‌گیرند. پرکاربردترین تجهیزات پزشکی در موارد زیر کاربرد دارند:
1. تشخیص، درمان، جراحی یا اقدامات پیشگیرانه در مورد یک بیماری، معلولیت یا صدمه جسمانی یا روحی
2. ترمیم، اصلاح و بازسازی آناتومی آسیب دیده
3. جلوگیری از بارداری
4. کنترل وضعیت بیمار و سنجش حال عمومی
5. ضد عفونی کردن محیط و ایجاد شرایط مناسب برای بهبود حال بیمار
این تجهیزات با توجه به خدماتی که در اختیار مصرف کننده قرار می‌دهند، می‌توانند در محیط بیمارستان، درمانگاه و یا خانه مورد استفاده قرار گیرند و بر اساس اهمیت و حساسیتی در روند درمان دارند، در سه کلاس کلی دسته‌بندی می‌شوند. به طور کلی تجهیزاتی را در سراسر دنیا به عنوان پرکاربردترین تجهیزات پزشکی می‌شناسند که به صورت روزانه و در دفعات متعدد توسط بیمار مورد استفاده قرار گیرند و در روند تشخیص، درمان یا کنترل وضعیت بیمار (مثل یادآوری زمان دارو و...) کاربرد داشته باشند.
دسته‌بندی استاندارد پرکاربردترین تجهیزات پزشکی
به طور استاندارد کاربردی‌ترین تجهیزات پزشکی را بر اساس اهمیت و تاثیر بر سلامت در سه کلاس A,B و C دسته‌بندی می‌کنند که به آن کلاس بندی خطر کالاهای پزشکی می‌گویند. تجهیزات، ابزارها و لوازم یکبار مصرف چون باند پزشکی، دستکش، کلاه، جوراب واریس، گان و... به عنوان وسایلی که به نسبت اهمیت کمتری در سلامت بیمار دارند، در دسته A قرار می‌گیرند. برای ساخت تجهیزات پزشکی پرکاربرد گروه A تنها ثبت شرکت تولید کننده و رعایت استانداردهای تولید، ایمنی، بهداشت و کیفیت لازم است. اما حساسیت کار در مورد دسته B تجهیزات افزایش می‌یابد.
دسته B پرکاربردترین تجهیزات پزشکی، شامل وسایلی است که نسبت به کالاهای A ارتباط بیشتری با جان بیمار دارند. سرنگ بدون سوزن استریل، کیسه آب گرم و تشک‌های بیمارستان را می‌توان متعلق به این گروه دانست. نظارت و کنترل کیفیت در مورد تولید این کالاها جدیت بیشتری دارد و شرایط تولید آن‌ها دشوارتر است. دسته C و در نهایت D تجهیزات پزشکی، به وسایل استریل و در بسیار موارد تهاجمی مربوط می‌شود که اهمیت بسیار بالایی در حفظ سلامت و بهبود بیمار دارند. به‌طوری‌که هرگونه خطا در فعالیت آن‌ها می‌تواند خطر مرگ را برای فرد به همراه داشته باشد. انواع نشانگرهای ضربان قلب، فشار خون و قند خون در این دسته کالاها قرار می‌گیرند که تولید آن‌ها با تست‌های گوناگون سنجش کیفیت دستگاه همراه است.
کاربرد اکسترودر در پزشکی
یکی از نام‌های آشنا در صنایع مختلف از جمله پزشکی، "اکسترودر" است. شاید برای شما هم این سوال ایجاد شده باشد که اکسترودر چیست و چه کاربردی در پزشکی دارد؟ در واقع اکسترودر نوعی دستگاه محفظ و ماردون شکل پرکاربرد در صنعت است که برای تولید لوله، پروفیل، میله، پوشش سیم و کابل و... از گرانول‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. (به شکل دانه دانه مواد پلیمری صنایع پتروشیمی گرانول می‌گویند.) گرانول‌ها با بهره‌گیری از نیروی جنبشی و حرارتی وارد دستگاه اکسترودر می‌شوند تا با فشار اعمال شده، ساختار لوله‌ای را از انتهای دستگاه خارج کنند. لوله‌های متنوعی در انجام امور پزشکی کاربرد دارند که به وسیله اکسترودر (متشکل از سه بخش تغذیه، فشار و اندازه‌گیری) تولید می‌شوند. از این رو، این دستگاه از تجهیزات پزشکی پرکاربردی است که برای ساخت لوازم دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
انواع تجهیزات پرکاربرد پزشکی
انواع تجهیزات پزشکی با توجه به هدف استفاده خود در دسته‌بندی‌های مختلفی قرار می‌گیرند. تجهیزات پزشکی مخصوص معاینه و تشخیص، تجهیزات اورژانسی، وسایل مرتبط با پزشکی زنان و زایمان، ابزارهای آزمایشگاهی، وسایل و تجهیزات دندانپزشکی، تجهیزات پزشکی بیمارستان و وسایل درمانی و تجهیزات خانگی، تفاوت‌هایی با هم دارند و با توجه به مورد کاربری خود از ویژگی‌های خاصی برخوردار هستند. از پرکاربردترین تجهیزات پزشکی در انجام معاینات، می‌توان به گوشی پزشکی (Stethoscope )، فشارسنج دقیق (جیوه‌ای، عقربه‌های یا دیجیتال)، آبسلانگ، دماسنج طبی، اتوسکوپ (دستگاه معاینه گوش)، چراغ قوه پزشکی (رینوسکوپ)، افتالموسکوپ (ابزار معاینه چشم) اشاره کرد.
حرف آخر
همچنین از تجهیزات پرکاربرد عمومی پزشکی که در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی موجود هستند، موارد زیر کاربرد دارند: پنبه، الکل و مواد ضد عفونی، برانکارد، صندلی تابوره، رنه فرم، میز ترالی، تجهیز اتوکلاو، پاراوان و...