کولر انرژی، نوع از کولر آبی است که با تبخیر آب ، هوا را خنک می‌کند. کولرهای آبی با فرایند سرمایش تبخیری کار می‌کنند. سرمایش تبخیری فرایندی است که در آن از پدیدهٔ تبخیر به عنوان یک جاذب گرمایی طبیعی استفاده می‌شود. در این فرایند گرمای محسوس هوا جذب شده و به عنوان گرمای نهان لازم برای تبخیر آب استفاده می‌شود. مقدار گرمای محسوس جذب شده به مقدار آبی که تبخیر می‌شود بستگی دارد.
سرمایش تبخیری یک فرایند بسیار قدیمی است که منشأ آن به هزاران سال قبل، در تمدن‌های باستانی ایران و مصر بازمی‌گردد. خنک‌کننده‌های تبخیری نوین بر اساس نمونه‌های اولیه‌ای که در دههٔ ۱۹۰۰ آمریکا ساخته شد تولید می‌شوند. سرمایش تبخیری می‌تواند بصورت مستقیم یا غیر مستقیم و خودبخودی یا مختلط، انجام شود. در سرمایش تبخیری مستقیم، مقدار آب موجود در هوای خنک شده افزایش می‌یابد. در سرمایش تبخیری غیرمستقیم، تبخیر در درون یک مبدل حرارتی انجام می‌شود و مقدار رطوبت موجود در هوای خنک شده، تغییری نمی‌کند. از آنجایی که بالا بودن نرخ تبخیر رطوبت نسبی را افزایش داده و ممکن است موجب عدم آسایش محیط شود روش سرمایش تبخیری مستقیم باید در مناطقی اجرا شود که رطوبت نسبی در آنجا کم باشد. هرگاه فرایند تبخیر بطور طبیعی انجام شود تبخیر خودبخودی انجام می‌شود. در صورتی می‌توان یک فضا را با تبخیر خود بخودی خنک نمود که در آن سدی از آب راکد یا در جریان مانند حوضچه یا فوارهٔ آب وجود داشته باشد. در مواردی که تبخیر توسط دستگاه‌های مکانیکی انجام شود تبخیر مختلط است. واضح است که در این نوع تبخیر انرژی مصرف می‌شود، ولی مقدار انرژی مصرفی در مقایسه با تهویهٔ مطبوع بسیار کمتر است. اساس روش سرمایش تبخیری، ترمودینامیک تبخیر آب یا به عبارت دیگر تغییر حالت آب از مایع به بخار است.
کولر های آبی با توجه نوع و حیطه کاربرد به دو گروه اصلی تقسیم می شوند.
• کولر های آبی خانگی و تجاری
• کولرهای آبی صنعتی و کشاورزی
کولر های آبی خانگی و تجاری:
در محدوده هوا دهی تا 7500cfm ساخته شده و در بازار موجود است این نوع کولر صنعتی برای بستر تبخیر آب از پوشال یا پنل های سلولزی استفاده می کنند که استفاده از پنل های سلولزی هم به لحاظ هزینه و هم به لحاظ بهداشتی مناسب تر از پوشال است .
کولر های صنعتی :
از ویژگیهای این نوع کولرها توان هوادهی بالا تا 17000cfm و کیفیت مصالح و تجهیزات به کار رفته در این کولرها است . این کولرها همچنین توانایی کارکرد مداوم و پیوسته را دارند .
طراحی خاص و راندمان سیستم آبرسانی این نوع کولرها بایستی از کیفیت بالاتری نسبت به کولرهای خانگی برخوردار باشد .
کانال خروجی کولر: این کانال بین دریچه هوا و برزنت قرار داشته و هرچقدر بتوان از برخورد نور آفتاب با این قسمت جلوگیری نمود، سرمای به وجود آمده، تلفات کمتری داشته و راندمان خنک‌کنندگی کولر آبی افزایش خواهد یافت.
-کانال داخلی: این کانال داخل کولر قراردارد و پروانه در مقابل آن می‌باشد.
بدنه کولر
-پارچه برزنتی:جهت جلوگیری از انتقال لرزش‌های کولر وه کانال خارجی الزاماً باید از برزنت استفاده شود. بدهی است این پاچه باید کاملاً سالم باشد.
ناودان‌ها: بر روی هر یک از درپوش‌های کولر مسیری جهت ورود و توزیع اب وجود دارد که به ناودانی معروف است.
-آب پخش کن (سه راه آب)
-پولی بزرگ و پولی کوچک: توسط دو پولی و تسمه رابط بین آنها نیروی مکانیکی به وجود آمده در الکتروموتور به محور فن منتقل می‌شود. هم راستا بودن دو پولی بسیار فوق‌العاده با اهمیت است.
شناور (فلوتر): با استفاده از شناور میزان آب داخل مخزن کولر همواره ثابت است. اجزاء الکتریکی کولر آبی
-کابل رابط چهارسیم: جهت انتقال برق از کلید به کولر.
فیوز:جهت حفاظت الکتریکی کولر در برابر خطراتی چون اضافه بار.
جعبه ترمینال: جهت ایجاد اتصالات مطمئن و عایق از بدنه کولر.
-کلید مخصوص کولر:جهت راه‌اندازی و کنترل موتور دو دور و واتر پمپ.
الکترو موتور دو سرعته: جهت به چرخش درآوردن فن در کولر آبی؛ که شامل قسمت‌های زیر می‌باشد:
خازن راه‌انداز/خازن اصلاح ضریب قدرت/کلید گریز از مرکز/سیم پیچ راه‌انداز/سیم پیچ دور کند/ سیم پیچ دور تند.
پمپ آب کولر: به کمک واتر پمپ، آب از مخزن به سه راه آب منتقل و از آنجا به ناودان‌ها هدایت می‌شود.
منبع: ویدفکتور