برخی از ازدواج ها بصورت سنتی انجام می‌گیرد یعنی مرد بدون اینکه از قبل با زن نامزد کند به خواستگاری او می‌رود و بعد از مدتی این خواستگاری منجر به ازدواج می‌شود و عملاً طرفین با یکدیگر دوران نامزدی را تجربه نخواهند کرد و یا بسیار کوتاه می‌باشد اما برخی ازدواج ها ممکن است قبل از اینکه طرفین صیغه عقد نکاح را جاری کنند و محرم یکدیگر شوند دوران نامزدی را تجربه کنند. کلمه نامزدی به معنای زدن نام است و در آن نام زن و مرد به عنوان زوج و زوجه تعیین می‌شود.
ذکر این نکته لازم است که در اختلافات مربوط به طلاق مراجعه به وکیل خوب و با تجربه لازم و ضروری است.
می توان نامزدی را تعهد به ازدواج در آینده نیز دانست. در جامعه ایران و باتوجه به اینکه قانون ما برگرفته از شرع مقدس می‌باشد دوران نامزدی خیلی در نزد ایران دوران خوشایندی نیست چراکه ممکن است در آن سواستفاده ها یا خسارت‌های مادی و یا معنوی حاصل شود که جبران آن سخت باشد. اما بهرحال این دوران را قانون‌گذار ما قبول کرده است و از لحاظ قانونی ایرادی برآن متصور نیست. ممکن است طرفین در دوران نامزدی جهت ابراز محبت به طرف خود و یا جلب نظر ایشان برای ازدواج هدایایی به طرف دیگر بدهند و سپس این نامزدی بهم زده شود.
در این مطلب در صدد آن هستیم آثار حقوقی هدایای دوران نامزدی و امکان استرداد یا عدم استرداد آن را در زمانی که نامزدی بهم می‌خورد بررسی کنیم؟
مطابق ماده ی 1037 قانون مدنی هریک از نامزدها می توانند در صورت بهم خوردن وصلت منظور هدایایی را که به طرف دیگر یا ابوین او برای وصلت داده است مطالبه کند. اگر عین هدایا موجود نباشد مستحق قیمت هدایایی خواهد بود که عادتاً نگاه داشته می‌شود، مگر آن هدایا بدون تقصیر طرف دیگر تلف شده باشد. بنابراین، مطابق این ماده طرفین می توانند به محض برهم خوردن نامزدی هدایایی که به طرف مقابل داده اند را مسترد کنند. چراکه علت و جهت آن هدایا که نامزدی می باشد برهم خورده است.
اما هدایایی که داده می‌شود در دودسته ی اصلی قرار می گیرد:
۱- هدایای مصرف شدنی مثل صابون – عطر ۲- هدایای غیر مصرف شدنی مثل طلاجات.
منظور از ماده‌ی 1037 قانون مدنی که جواز به استرداد هدایا داده است، هدایای غیر مصرف شدنی می‌باشد و خواهان می‌تواند آن ها را مطالبه نماید اما در خصوص هدایای مصرف شدنی ظاهر در تملیک و به مالکیت در آوردن آن هدایا به طرف دیگر می‌باشد البته به شرط مصرف شدن آن، بنابراین اگر هدیه ای باشد که جنس آن مصرف شدنی باشد اما عین ان موجود باشد باید به محض مطالبه مسترد شود.
البته نکته مهمی که در اینجا قابل ذکر است این است که مطابق ماده ی 1038 قانون مدنی زمانی میتوان برای مطالبه قیمت هدایای از بین رفته به طرف مراجعه نمود که وصلت در صورت فوت یکی از طرفین ازبین نرفته باشد . یعنی اگر نامزدی به جهت فوت یکی از طرفین ازبین رفته باشد و هدایایی نیز داده شده باشد و آن هدایا ازبین رفته باشد نمی‌توان برای مطالبه قیمت آن به طرف مقابل مراجعه کرد. دلیل ا حکم مزبور این است که در اینجا قصوری انجام نشده است تا طرف را محکوم به پرداخت کرد.
منبع وبسایت دادپویه