بیت کوین چیست؟ چقدر با پادشاه بیرقیب ارزهای دیجیتال آشنا هستید؟ تاریخچه بیت کوین یک تاریخ پرتلاطم است و در حال حاضر نیز ما یکی از پرتلاطمترین دورههای آن را سپری میکنیم. زمانی که شخصی به ارز دیجیتال اشاره میکند، چیزی که به ذهن خطور میکند بیتکوین است. با این حال پیش از این بسیاری بودند که یک ارز دیجیتال رمزنگاری شده را امتحان کردند، ولی نتوانستند به طور کامل آن را پیادهسازی کنند. از تقریباً یک دهه پیش که بیتکوین به واقعیت تبدیل شد، بسیاری اوجها و فرودها را پشت سر گذاشته است. برای برخی از معاملهگران بیت کوین، این بخشی از جذابیت آن است. تاریخچه بیت کوین از ابتدایی ساده در سال ۲۰۰۸ تا اوج قیمت خود در سال ۲۰۲۱، سرمایهگذاران را به شدت به سمت خود جذب کرده است. رشد بیت کوین الهامبخش ارزهای دیجیتال دیگر شده که فرصتهایی جدید برای سرمایهگذاران و کسب و کارها ایجاد کرده است.
اما چگونه با بیتکوین به جایگاه امروزی رسیدیم؟ تاریخچه بیت کوین چیست و چگونه آغاز شد، پیشینیان آن چه کسانی بودند و چرخشهای غیرمنتظره در تاریخچه ارز BTC چه بوده است؟
مطالب مرتبط: معرفی 5 فروشگاه اینترنتی از روغن صنعتی تا کالای خواب
بیت کوین چیست؟
بیتکوین یک ارز الکترونیکی غیرمتمرکز همتابههمتا است. این بدان معناست که افراد میتوانند بدون نیاز به هر شخص ثالث به عنوان واسطه، مستقیماً برای یکدیگر پول ارسال کنند. در سیستم مالی سنتی، تراکنشها میتوانند توسط اشخاص واسط مداخله شوند و هزینههای مبادله میتواند افزایش یابد. بیت کوین به دنبال آن است تا مردم مجبور نباشند برای انجام تراکنشهای مالی به دولت یا موسسات مالی متکی باشند. بیتکوین به کاربران این امکان را میدهد تا با استفاده از بلاکچین بیتکوین، که به روش اثبات کار برای ردیابی و تأیید تراکنشها متکی است و از رمزنگاری برای حفظ یکپارچگی شبکه استفاده میکند، بین خود تراکنش مالی داشته باشند.
تاریخچه بیتکوین در مقابل پول فیات
در حالی که بیتکوین دارای تعدادی از ویژگیهای پول سنتی مانند قابل حمل، کمیاب، دوام، تعویض پذیری، تقسیم پذیری و تشخیص است، به جای اعتماد به پشتوانه فیزیکی مانند نقره و طلا یا مقامات مرکزی مانند ارزهای فیات، طبق قواعد ریاضی است. با تمام این ویژگیها تنها چیزی که برای حفظ ارزش یک شکل خاص از پول لازم است، پذیرش و اعتماد است. مانند سایر ارزها، ارزش بیتکوین از تمایل مردم برای پذیرش آن به عنوان پرداخت ناشی میشود. این معیار را میتوان در تعداد روزافزون کاربران، بازرگانان و استارتآپهایی که از بیتکوین استفاده میکنند، اندازهگیری کرد. تاریخچه بیت کوین نشان میدهد که محبوبترین ارز رمزنگاری شده در جهان است و برخی از طرفدارانش معتقدند که روزی میتواند جایگزین پول نقد فیزیکی شود. در حالی که هنوز روند بیت کوین کامل نیست، سرمایهگذاران نسبت به تحولاتی که از زمان پیدایش کریپتو ایجاد شده، بسیار خوشبین هستند.
مهمتر از تاریخچه بیت کوین، دو دیدگاه مورد مناقشه آن وجود دارد:
اول این که پول مانند هر کالای دیگری است.
دوم اینکه پول میتواند در فرآیند بازار به وجود بیاید.
تاریخچه بیت کوین و ارزهای دیجیتال تا حد زیادی این ایده را که پول به نوعی پول نیست مگر اینکه به عنوان پرداخت مالیات پذیرفته شود، پس زده است و بیتکوین در حال ایفای نقش خود به عنوان ذخیره ارزش و واحد حساب است.
تاریخچه توسعه فناوری بیتکوین
تاریخچه شکل گیری بلاکچین بیتکوین
تاریخچه بیت کوین از سال ۲۰۰۹ آغاز شد و اولین ارز دیجیتالی بود که به پذیرش گسترده در سراسر جهان دست یافت. با این حال مفهوم ارز دیجیتال امن از دهه ۱۹۸۰ وجود داشته است و تلاشهای زیادی در گذشته صورت گرفته که الهامبخش ساتوشی ناکاموتو برای ایجاد بیتکوین بوده است. در واقع BTC تکرار یک ایده قدیمی با فناوری جدید است. تاریخچه بیت کوین از تاریخ تکامل فناوری بلاکچین جدا نیست و منشأ آن به دهها قبل باز میگردد.
امروزه یک تصور غلط رایج وجود دارد مبنی بر این که بلاکچین و بیتکوین یکی هستند. اگرچه میتوان به طور دقیق از بیتکوین به عنوان اولین محصول مهم در بلاکچین یاد کرد، اما آنها متفاوت هستند. باید اشاره کنیم که فناوری بلاکچین دقیقاً مفهوم جدیدی نیست و میتوانیم آن را تا دهه ۱۹۷۰ دنبال کنیم. فناوری بلاکچین به اندازهای منحصر به فرد است تا روش کار کل صنعت فینتک را تغییر دهد. قبل از ساتوشی ناکاموتو بسیاری به دنبال ایجاد ارز دیجیتالی بودند که که بتواند اقتصاد جایگزین را تقویت کند ولی به دلایل فنی، نظارتی و ایدئولوژیک شکست خوردند.
سایفرپانکها و فلسفه ارزهای بدون تابعیت
در طول دهه ۱۹۸۰، با ورود رایانههای شخصی به خانهها و محل کار، جهان وارد عصر رایانه شد. مانند هر فناوری جدید، تعدادی از افراد شکاک وجود داشتند که احساس کردند معرفی کامپیوترها باعث حرکت جوامع به سمت یک وضعیت نظارت کامل شده که با روایت رمان ۱۹۸۴ جورج اورول نیز قابل مقایسه است!
در نتیجه تعدادی از برنامهنویسان کامپیوتر تصمیم گرفتند با استفاده از کد به عنوان یک سلاح شورش کنند. تمرکز اصلی آنها حفاظت از حریم خصوصی افراد در دنیای دیجیتال بود.در سال ۱۹۹۲ هیوز (Eric Hughes)، تیموتی می (Timothy May) و جان گیلمور (John Gilmore) گروه کوچکی از رمزنگاران را تشکیل دادند که در سانفرانسیسکو یکدیگر ملاقات میکردند و نام سایفرپانک (Cypherpunks) را بر گروه خود گذاشتند. سایفرپانک در همان سال به عنوان یک انجمن فعال برای بحث فنی در مورد موضوعاتی مانند رمزنگاری، ریاضی، علوم کامپیوتر، سیاست و فلسفه ایجاد شد و مجموعهای از فعالان را تشکیل دادند که استفاده از فناوریهای تقویتکننده حریم خصوصی مانند رمزنگاری برای تغییرات اجتماعی و سیاسی دفاع میکنند. اریک هیوز اهداف و مقاصد گروه را در کتابی به نام «مانیفست یک سایفرپانک» جمعآوری کرده بود. سایفرپانکها عموماً دیدگاههای سیاسی لیبرتارین دارند و بسیاری به ایده آنارشیسم رمزنگاری شده در مانیفست کریپتو آنارشیست تیموتی سی می معتقدند.
تاریخچه جنبش سایفرپانک
به طور خلاصه، ماموریت سایفرپانک ساخت سیستمهای متن باز است که برای دفاع از حریم خصوصی برای همه طراحی شده است. آنها معتقدند که افراد فقط در صورت تمایل باید قدرت افشای هویت و نظرات خود را داشته باشند و نه دولتها و نه شرکتها نمیتوانند به اندازه کافی از این حق محافظت کنند.
تیموتی سی می اشاره میکند که فناوریهای جدید ماهیت مقررات دولتی، توانایی مالیات و کنترل تعاملات اقتصادی، توانایی مخفی نگه داشتن اطلاعات و حتی ماهیت اعتماد و شهرت را به طور کامل تغییر خواهند داد. او همچنین بیان میکند که فناوری برای این انقلاب اجتماعی و اقتصادی از دهه ۱۹۸۰ به صورت تئوری وجود داشته است، اما ده سال آینده سرعت کافی برای ایجاد ایدهها از نظر اقتصادی خواهد داشت و اساساً غیرقابل توقف خواهد بود.
تقریباً چهل سال پیش در دهه ۸۰ میلادی، دانشمند رمزنگاری کامپیوتر دیوید چاوم (david chaum) در سال ۱۹۸۲ پروتکلی شبیه به بلاکچین را در پایاننامه خود در دانشگاه برکلی با عنوان «سیستمهای کامپیوتری تاسیس، نگهداری و مورد اعتماد توسط گروههای مشکوک متقابل پیشنهاد کرد. چاوم که نگران حفظ حریم خصوصی در قلمرو دیجیتال بود، سال بعد مقالهای با عنوان «امضاهای کور برای پرداختهای غیرقابل ردیابی» منتشر کرد که در آن یکی از اولین ارزهای دیجیتال تاریخ را معرفی کرده بود که به صورت جایگزینی برای تراکنشهای الکترونیکی فروشگاههای خرده فروشی عمل میکرد. شکل جدیدی از رمزنگاری در پرداخت که به گفته او میتواند امکان ایجاد یک سیستم پرداخت خودکار را فراهم کند که در آن اشخاص ثالث امکان دسترسی به اطلاعات شخصی معاملهگران و تراکنشها را نداشتند. مفهوم امضای کور یا Blind Signature مشابه پاکتهای کاغذ کاربنی خط دار عمل میکند. نوشتن یک امضا در خارج از چنین پاکت نامه، یک کپی از امضا بر روی یک تکه کاغذ در داخل پاکت باقی میگذارد.
نهایتا در سال ۱۹۹۰ برای عملی کردن ایده که در تحقیقات خود بیان کرده بود، شرکتی به نام DigiCash در آمستردام تأسیس کرد که پول دیجیتالی به نام e cash فعالیت میکرد. در سال ۱۹۹۴ اولین تراکنش نقدی الکترونیکی این شرکت از طریق اینترنت انجام شد.
استفاده از پروتکلهایی مانند امضای کور دیجیتال و رمزنگاری کلید عمومی برای حفظ حریم خصوصی کاربر و ناشناس بودن تراکنشها در زمان خود منحصربه فرد بود. DigiCash با این که قبل از شکلگیری تجارت الکترونیک در اینترنت راهاندازی شد، اما از آنجایی که هنوز سطح نفوذ اینترنت در جهان به حد مطلوب نرسیده بود، علیرغم همه فناوریهای جدید، نتوانست پایگاه کاربری خود را افزایش دهد و شرکت سودآوری باشد. شرکت در سال ۱۹۹۸ اعلام ورشکستگی کرد و در سال ۲۰۰۲ با فروش داراییهای خود منحل شد.
با این حال دیوید چاوم ذهن سایفرپانکهای دیگر را فعال کرد. سوپرمارکت هلندی آلبرت هیجن، شرکای بانکی را تحت فشار قرار داد تا راهی بیابند که به خریداران اجازه دهد مستقیماً از حسابهای بانکی خود در فروشگاه پرداخت کنند. این رویداد به عنوان پایه اولیه فناوری رمزارزها عمل میکرد. سیستمهای فروش و در نتیجه یکی از اولین نمونههای پول نقد الکترونیکی در تاریخچه بیت کوین است که ما با ارزهای دیجیتال امروزی مرتبط میکنیم.
Hash Cash پیدایش الگوریتم POW در تاریخچه بیت کوین
در سال ۱۹۹۷ جیم چوات و ایگور چودوف Cypherpunks Distributed Remailer یا (CDR) را راه اندازی کردند که اولین گام به سمت یک سیستم ارتباطی خصوصی بود. در اصل به عنوان یک سیستم ایمیل ناشناس و غیرمتمرکز عمل میکرد.
پیشنهاد Hashcash در سال ۱۹۹۷ توسط رمزنگار بریتانیایی آدام بک ارائه شد. او بعدها در مقالهای با عنوان Hashcash – A Denial of Service Counter-Measure که در سال ۲۰۰۲ منتشر شد، این ایده را بیشتر توضیح داد. این ارز دیجیتال در ابتدا به عنوان مکانیسمی برای جلوگیری از حملات DDoS و مهار سواستفاده سیستماتیک از منابع اینترنتی بدون اندازه گیری مانند ایمیل ایجاد شد. اساساً Hashcash به دنبال رفع مشکل توزیع گسترده ایمیلهای هرزنامه بود.
Hash Cash
هش کش از الگوریتمی که در تاریخچه بیت کوین و بسیاری از ارزهای دیجیتالی که امروزه دیدهایم یعنی اثبات کار استفاده کرد که هم به تولید و هم توزیع سکههای جدید کمک میکرد. راهحلی که بک ارائه کرد این بود که از فرستنده ایمیل خواسته شود قبل از ارسال، مقدار کمی از قدرت CPU خود را برای حل یک مسئله ریاضی استفاده کند. برای یک کاربر معمولی این مقدار ناچیز خواهد بود که در بدترین حالت ممکن است ارسال ایمیل را چند ثانیه به تاخیر بیندازد. اما برای هرزنامهنویسی که سعی میکند هزاران ایمیل در دقیقه ارسال کند، ترکیب قدرت CPU مورد نیاز برای هر ایمیل مقدار قابل توجه میشود و در نتیجه این عمل را غیر ممکن میکند. در ضمن آنکه ارسال کننده هرزنامه باید هزینههای برق مصرفی مورد نیاز برای انجام این محاسبات را نیز بپردازد. هش کش در نهایت با افزایش تقاضای توان پردازشی مواجه شد که قادر به تامین آن نبود و در نتیجه پلتفرم به مرور تاثیر خود را از دست داد و در نهایت بسته شد.
تاریخچه توسعه الگوریتم اجماع توسط سایفرپانکها
B-money؛ توسعه الگوریتم اجماع
B-money پیشنهادی برای «سیستم نقدی الکترونیکی ناشناس و توزیع شده» بود که توسط مهندس کامپیوتر وی دای (Wei Dai) در سال ۱۹۹۸ ایجاد شد. دای در مقالهای که در اواخر سال ۱۹۹۸ منتشر کرد جزئیات ایده خود را تشریح کرده بود و آن را به آدرس پستی انجمن cypherpunks ارسال نمود. دای در مقاله خود دو پروتکل جداگانه را پیشنهاد کرد.
پروتکل اول به عنوان کاربرد احتمالی فناوری اثبات کار که پیش از آن در پروتکل Hashcash به کار رفته بود، در جهت ایجاد یک پول دیجیتال پیشنهاد شده بود. تراکنشها برای همه شرکتکنندگان در کل شبکه پخش میشد و همه کاربران این ارز یک نسخه از دفتر کل تراکنش را در اختیار داشتند همه میزان پول متعلق به هر حساب را پیگیری میکردند. مشکل آنجا بود که در آن زمان هیچ راه غیرمتمرکزی برای نگهداری حسابها وجود نداشت. با این که دای پروتکل اول را غیر عملی میدانست زیرا مستلزم استفاده از یک کانال پخش ناشناس همزمان و بدون وقفه بود، اما به عنوان انگیزه برای پروتکل دوم عمل میکرد.
پروتکل دوم متفاوت بود و مکانیسم آن چیزی شبیه به پروتکل اثبات سهم یا POS بود. فقط زیر مجموعهای از شرکت کنندگان شبکه در قالب سرورها برای پیگیری میزان پول متعلق به هر حساب استفاده میشود. با توجه به اینکه باید به سرورها اعتماد کرد، مکانیزمی برای صادق نگه داشتن آنها لازم بود. ایده دای این بود که هر سرور مقدار مشخصی پول را در یک حساب ویژه واریز کند تا برای اثبات تخلفات احتمالی از آن برای جریمه یا پاداش استفاده شود.
قالب تراکنشهای پخش شده در شبکه دقیقاً مشابه پروتکل اول عمل میکرد، با این تفاوت که شرکت کنندگان تراکنش تایید کنند که پیام توسط زیر مجموعهای از سرورها که به طور تصادفی انتخاب شده، دریافت و پردازش شده است.
Bit gold اولین نمونه نزدیک به بیتکوین
بیتگلد اولین ارز دیجیتال
در همان سال نیک سابو (Nick Szabo) دانشمند کامپیوتر و رمزنگار که به عنوان اولین مخترع قراردادهای هوشمند شناخته میشود، پیشنهاد مشابهی با نام bitgold ارائه کرد. بیت گلد تلاشی برای ایجاد یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز بود بود. البته بیت گلد هرگز به طور کامل پیادهسازی نشد، اما به دلیل شباهتهای زیاد فناوری که با بیتکوین داشت به عنوان راهنمایی برای ساتوشی عمل کرد.
سیستمهای مالی سنتی برای انجام تراکنشها به اعتماد زیادی نیاز دارند که منجر به مسائلی مانند کلاهبرداری و سرقت میشود. اکثر اشکال ارز دیجیتال از یک مرجع مرکزی استفاده میکنند که مانده حسابها را برای مبارزه با مسئله هزینه مضاعف ردیابی میکند. اما ایده بیت گلد به عنوان یک مدل قابل اعتماد با امنیت بالا برای معاملات از ویژگیهای اقتصادی معاملات طلا گرفته شد.
بیت گلد برنامهریزی کرده بود تا روش اجماع به سبک اثبات کار را برای ایمن سازی گروههای تراکنش اجرا کند. مکانیزمی که در آن از قدرت پردازشی کاربر برای حل مسائل رمزنگاری استفاده میشود. سپس معماهای حل شده به یک شبکه همتا به همتا با تحمل خطای بیزانسی فرستاده میشوند و هر پازل به کلید عمومی حلکننده متصل میشود. سپس از یک هش رمزنگاری برای پیوند دادن راهحل جدیدترین پازل به پازل بعدی استفاده میشود. کاربران شبکه قبل از اینکه بتوانند مسائل جدید را حل کنند، باید روی راه حل های پازل قبلی به توافق برسند. پیشنهاد Big Gold قصد داشت از یک روش تحمل خطا بیزانسی با تکیه بر حد نصاب آدرسهای شبکه استفاده کند. اما اساساً شبکه را در برابر حملات Sybil آسیب پذیر باقی گذاشت. یکی از طرفین میتوانست با یه دست آوردن درصد بالایی از نودهای شبکه، کنترل آن را بدست گیرد و شبکه را دستکاری کند.
بزرگترین تفاوت بین ایده بیت گلد و بیتکوین در این است که تاریخچه بیت کوین با موفقیت توانست مشکل خرج دوباره یا double spending را حل کرد. یک مثال از خرج کردن مضاعف، پرداخت ۱۰ دلار بیتکوین برای خرید کالا و سپس استفاده از همان ۱۰ دلار بیتکوین برای تراکنش دیگری در روز بعد است. این مشکل یک مانع بزرگ برای پروژههای اولیه بود. زیرا ارز دیجیتال به سادگی به عنوان دادهای که میتواند کپی شود، نشان داده میشود.
تلاشهایی که برای ایجاد ارزهای دیجیتال در تاریخچه بیت کوین وجود داشته، در زمان ترکیدن dot-com bubble در ابتدای قرن خاموش شد. سایفرپانکها آرزو داشتند ارتباطات رمزگذاری شده و ایمن را در دنیای دیجیتال، از جمله تراکنشهای ناشناس بوجود آورند. تاریخچه بیت کوین نشان میدهد جنبش سایفرپانکها مستقیماً مسئول ایجاد ارز دیجیتال، فناوری بلاکچین و تاریخچه بیت کوین است. هر چهار بنیانگذار پیش سازهای تاریخچه بیت کوین که در بالا ذکر شد (آدام بک، نیک سابو، وی دای و دیوید چاوم) سایفرپانکهایی بودند که برای اولین بار ایدههای خود را از طریق انجمن ارائه کردند. ساتوشی ناکاموتو به تعدادی از سایفرپانکها در وایت پیپر بیتکوین اشاره کرد و ایجاد وایت پیپر و بلوک پیدایش را ابتدا از طریق انجمن سایفرپانک اعلام نمود. علاوه بر این بسیاری از سایفرپانکهای اولیه از جمله Hal Finney و Adam Back توسعه دهندگان اصلی بیتکوین بودند.
بحران مالی ۲۰۰۷ و ظهور بیت کوین
مقاله تایمز در بحران مالی 2007 ثبت در تاریخ
حالا وقت تولد شگفتی بود! در سال ۲۰۰۷ حباب وامهای رهنی ایالات متحده ترکید و منجر به یک بحران بانکی شد. در ۱۵ سپتامبر ۲۰۰۸، Lehman Brothers یکی از بزرگترین بانکهای ایالات متحده اعلام ورشکستگی کرد. آشفتگی مالی و رکود بزرگ سال ۲۰۰۸ و باعث افزایش بیاعتمادی به بانکها و نقش آنها در سیستم مالی شد. بیاعتمادی به سیستم مالی کاتالیزوری برای ظهور ابزار کاملاً جدیدی شد که بیتکوین نام داشت:
ابزاری برای رسیدگی به کنترل متمرکز پول و اعتماد مورد نیاز در رسیدگی به پول نقد شهروندان! یک فرد یا گروهی از توسعهدهندگان ناشناس با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو به طور رسمی کار روی تاریخچه بیتکوین را در ۱۸ آگوست ۲۰۰۸، با ثبت Bitcoin.org آغاز کرد. دو ماه بعد، در ۳۱ اکتبر ۲۰۰۸ شرحی از این اولین ارز دیجیتال جهان را برای جامعه محدودی از رمزنگاران و توسعه دهندگان در کاغذ سفیدی با عنوان «بیتکوین: سیستم نقدی الکترونیکی همتابههمتا» ارسال کرد. وایت پیپر بیتکوین ایده هیجان انگیزی را به ویژه برای جامعه سرمایهگذار بیان میکرد. توسعه یک ارز با قابلیت کاربرد جهانی اما فارغ از سیاستهای پولی بانکهای مرکزی که به عنوان جایگزینی برای ارز فیات تعریف شده است. ایده Whitepaper اهداف مشابهی با مقالات ذکر شده قبلی داشت: امضای دیجیتال امن، عدم نیاز به استفاده از شخص ثالث، اثبات کار و هش در تراکنشها. اگرچه ایده ایجاد پول الکترونیکی خصوصی با استفاده از ابزارهای امنیتی رمزنگاری قبلا در محیط کوچک توسعهدهندگان از دهه ۱۹۸۰ منتشر شده بود، اما ترکیبی از همه پیشرفتهای موجود تا آن زمان برای تشکیل شبکه بیتکوین استفاده شد. بیتکوین از فناوری بلاکچین و مفهوم تاییدات بلاک برای محافظت در برابر هزینههای مضاعف استفاده میکند و امنیت تراکنشهای بیشتری را نسبت به آنچه بیت گلد پیشنهاد کرده بود، فراهم میکند. با گذشت سالها، در ایده اصلی که چام مطرح کرد، بهبودهای بیشتری حاصل شد. این تغییرات بعداً در وایت پیپر بیتکوین ساتوشی ناکاموتو گنجانده شد. از طرفی ساتوشی به Hashcash در وایت پیپر بیتکوین اشاره کرد و گفت: «برای پیادهسازی یک سرور امضا یا مهر زمانی توزیعشده به صورت همتابههمتا، باید از یک سیستم اثبات کار مشابه Hashcash استفاده کنیم.» ساتوشی ناکاموتو در یک پست انجمن Cypherpunks در سال ۲۰۱۰ اظهار داشت که بیتکوین «پیاده سازی پیشنهاد B-money وی دای در سال ۱۹۹۸ و پیشنهاد نیک سابو Bitgold است». وی دای و آدام بک از اولین کسانی بودند که ساتوشی ناکاموتو هنگام توسعه تاریخچه بیت کوین در سال ۲۰۰۸ با آنها تماس گرفت.تنها چند روز پس از آغاز سال ۲۰۰۹ در ۳ ژانویه اولین بلوک در تاریخچه بیت کوین که به نام Genesis Block شناخته میشود، استخراج شد و بلاکچین بیتکوین راه اندازی شد. بلوک جنسیس بیتکوین یا بلوک آفرینش حاوی پیامی نمادین از ساتوشی ناکاموتو است: ساتوشی جمله «صدر اعظم ۰۳/ژانویه/۲۰۰۹ تایمز در آستانه دومین کمک مالی برای بانکها» را در اولین بلاک قرار داد تا به طور دائم به تلاش موسسات دولتی و رسانهها برای نجات بانکها در آن دوره و پیش شرطهای اقتصادی که منجر به فناوری بیتکوین شده بود، اشاره کند. اولین معامله آزمایشی حدود یک هفته بعد انجام شد. در ۹ ژانویه، اولین نسخه از نرم افزار بیتکوین منتشر شد و در ۱۲ ژانویه، اولین تراکنش در تاریخچه بیت کوین انجام شد و ناکاموتو ۱۰ بیتکوین را برای برنامهنویس و توسعهدهنده مشهور کامپیوتر به نام هال فینی ارسال کرد.
تاریخچه اولین بلاک از بلاکچین بیتکوین
چند ماه اول در تاریخچه بیت کوین، تنها برای ماینرهای بلاکچین بیتکوین قابل دستیابی بود. ماینرها -که از کامپیوترهای قدرتمندی استفاده میکنند که مسائل پیچیده ریاضی را برای کشف بیتکوینهای جدید حل میکنند و تأیید میکنند که تراکنشهای قبلی بیتکوین مشروع و دقیق هستند- بیتکوین را صرفاً برای تجربه با هم معامله میکردند. در این مرحله بیتکوین ارزش پولی واقعی نداشت. بیش از یک سال طول کشید تا اولین معامله اقتصادی انجام شود.
در پایان سال، در ماه اکتبر، New Liberty Standard اولین نرخ مبادله در تاریخچه بیت کوین را منتشر میکند که ۱ دلار را برابر ۱۳۰۹.۰۳ بیتکوین میداند. ناکاموتو نسخه دوم نرم افزار را در ماه دسامبر منتشر کرد.از تعیین نرخ ارز، تا می ۲۰۱۰ که برای اولین بار کالاهایی از دنیای واقعی با ارز دیجیتال پرداخت شدند، دو سال فاصله زمانی بود. در ۲۲ مه ۲۰۱۰، لازلو هانیچ (Laszlo Hanyecz)، برنامه نویس ساکن فلوریدا، ۱۰۰۰۰ بیتکوین برای دوستش جرمی استوردیوانت در لندن برای خرید دو پیتزا فرستاد. او نیز ۲ پیتزا از پاپا جان به ارزش کل ۲۵ دلار برایش سفارش داد. این معامله هنوز یک واحد بیتکوین را به عنوان کسری از یک پنی ارزش گذاری میکرد، با این حال برای ناظران کنجکاو، پتانسیل آن مشخص شد. به افتخار این لحظه مهم، طرفداران و حامیان ارزهای دیجیتال ۲۲ می را روز پیتزا مینامند.
۲۲ می روز جهانی پیتزای بیت کوین
چند ماه بعد، ارزش بیتکوین بالاخره آستانه یک پنی را شکست. تاریخچه ارز BTC مشخص میکند در روزهای اولیه، اولین تراکنشهای بیتکوین در انجمنهای اینترنتی توسط افرادی که کالاها و خدمات را در ازای بیتکوین مبادله میکردند، انجام میشد. ارزش بیتکوین در ابتدا توافقی بود. زمانی که کسب و کارهای جدید شروع به پذیرش بیتکوین در کنار ارز سنتی کردند، استفاده از بیتکوین به عنوان ارز نیز رونق گرفت. بیتکوین در سال ۲۰۱۰ در صرافیها در دسترس قرار گرفت. بدین ترتیب علاوه بر ذخیره و نگهداری، تجارت و خرید بیت کوین نیز آسانتر شد. این مبادلات باعث شد بیتکوین قیمت قابل اعتمادی در برابر دلار آمریکا پیدا کند.
اولین استخر استخراج، جایی که چندین ماینر منابع سخت افزاری خود را برای بدست آوردن بیتکوین به اشتراک میگذارند، برای اولین بار در آن سال بیتکوین را با موفقیت استخراج کرد. نوامبر آن سال ارزش بازار بیتکوین برای اولین بار از مرز یک میلیون دلار گذشت. در سپتامبر ۲۰۱۲ بنیاد بیتکوین برای ترویج توسعه و جذب بیتکوین تأسیس شد.
ماهیت ناشناس بودن و عدم کنترل متمرکز همراه با انعطافپذیری در برابر حملات سایبری، ارز دیجیتال را به یک فرصت پرسود برای مجرمان تبدیل میکند و بیتکوین را به بخش تاریک اینترنت سوق داد: دارک نت، بخشی از وب عمیق. وب عمیق اصطلاحی است برای فضای آنلاین از بازارها و وب سایتهایی که توسط گوگل یا سایر موتورهای جستجو فهرست نشده است و برای دسترسی به آن به نوع خاصی از مرورگر با نام Tor نیاز دارید. نگاهی به تاریخچه بیت کوین در آن دوره به سرعت به ارز ترجیحی در بازارهای تاریک نت تبدیل شد که کالاهای غیرقانونی، از ویدئوهای دزدی گرفته تا سلاح و مواد مخدر را ارائه میکردند. برای سالها، بیش از ۷۰ درصد بیتکوینها در بازارهای دارک نت استفاده میشد.
تاریخ ورود بیت کوین به دارک وب
شخصی در ماه اکتبر نقطه آسیبپذیری را در پروتکل بیتکوین مشاهده کرد که امکان انجام تراکنش بدون تأیید صحیح را میداد و با سوء استفاده از آن ۱۸۴ میلیارد بیتکوین برای خود ایجاد کرد. البته این تراکنشها بلافاصله توسط خود سیستم پاک شدند و باگ سیستم توسط توسعه دهندگان برطرف شد. در ژوئن ۲۰۱۱، Mt. Gox که اولین و بزرگترین مرکز مبادله متمرکز در تاریخچه بیت کوین بود با یک نقض امنیتی جدی برخورد کرد که دهها هزار حساب و بیتکوین آن را به خطر انداخت. که همین مسئله در آخر منجر به ورشکستگی و تعطیلی این صرافی در سال ۲۰۱۴ شد.
اگرچه ۷ صرافی اصلی ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۱۹ هک شدند، اما اکنون صرافیها در صورت هک، ضمانتهای بیشتری برای ذخایر خود ارائه میکنند. مثلاً صندوق دارایی امن برای کاربران در Binance، که یک صندوق بیمه اضطراری است. در ضمن آنکه امروزه کیف پول بیت کوین ایمن نیز به راحتی قابل دسترس هستند.
توسعهدهندگان و برنامهنویسها در تاریخچه ارز BTC سعی در بهبود کدنویسی بلاکچین بیتکوین داشتند تا آن را برای اهداف و استفادههای مختلف تطبیق دهند. از سال ۲۰۱۱، بیتکوین به عنوان مدلی عمل میکند که سایر داراییهای رمزنگاری براساس آن مسیرهای خود را برای اهداف متفاوت ایجاد میکنند. ایدههای مختلف در مورد طراحی و استفاده از بلاکچین باعث ظهور سایر ارزهای دیجیتال جدید شد و صنعت رمزنگاری بزرگ و بزرگتر شد. با اینکه این امر منجر به افزایش آلت کوینها شد ولی در عین حال این پایگاه وسیعتر از برنامههای کاربردی، کمک کرد تا ارزش بیتکوین بیشتر درک شود.
در سال ۲۰۱۱، لایت کوین معرفی شد که دارای سرعت تراکنش به طور قابل توجهی سریعتر از بیتکوین بود. پروتکل اثبات کار با نگرانیهای بابت مصرف انرژی و مقیاسپذیری همراه شده بود. به عنوان مثال، در سال ۲۰۱۵، برآوردها حاکی از آن بود که یک تراکنش بیتکوین، برق مورد نیاز برای تامین انرژی ۱.۵۷ خانوار آمریکایی را در هر روز مصرف میکند. با گذشت زمان برخی از کاربران بیتکوین نیز از شبکه ناامید بودند. افزایش تعداد ماینرهای در تاریخچه بیت کوین به معنای کارمزدهای بالاتر و زمان بیشتر برای پردازش تراکنشها بود که باعث شد برخی خواهان افزایش اندازه بلوک باشند. این امر منجر به ایجاد بیتکوینکش (BCH) از طریق یک فورک در شبکه در در ماه آگوست ۲۰۱۷ شد. یک هارد فورک در شبکه بلاکچین بیتکوین یک تغییر عمده در پروتکل شبکه ایجاد میکند، فقط گرههایی با شبکه ارتقا یافته میتوانند تراکنشها را تایید کنند. تغییرات ایجاد شده در پروتکل میتواند مانند بیتکوین کش در جهت پیاده کردن یک ایده عملی برای بهبود شبکه باشد یا میتواند برای اهداف ضروری مانند لغو تراکنشهای انجام شده توسط یک هکر، مورد استفاده قرار گیرد.
ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) از اولین مشارکت کننده در پایگاه کد بیتکوین بود. او نگران محدودیتهای برنامه نویسی بیتکوین شد. بوترین نتوانست جامعه بیتکوین را متقاعد کند که پایگاه کد این فناوری را اصلاح کنند، بنابراین اقدام به ساخت یک پلتفرم جداگانه به نام اتریوم کرد. نوآوری در بلاکچین که به عنوان «قراردادهای هوشمند» شناخته میشود، از اتریوم مشتق شده است. امروزه اتریوم دومین ارز دیجیتال با ارزش در سراسر جهان است.
همزمان با ایجاد شبکه اتریوم در جولای ۲۰۱۷ ارتقاء نرم افزاری بیتکوین جهت پشتیبانی از شبکه لایه دوم لایتنینگ با هدف بهبود مقیاس پذیری، توسط بنیاد بیتکوین تصویب شد.
نوسان قیمت در تاریخچه بیت کوین
تاریخ نوسانات قیمت بیت کوین
یکی از ویژگیهایی که تاریخچه بیت کوین به آن برمی خوریم، نوسانات آن است. در حالی که نوسانات ارزهای دیجیتال جذابیت دارد در عین حال بالقوه ویرانگر است. مبنای ارزش بیتکوین به عنوان یک دارایی در حال ظهور به طور گسترده مورد بحث است. با وجود نوسانات قیمت، قیمت بیتکوین از زمانی که در سال ۲۰۰۹ وارد بازار مالی شد، افزایش یافته است. تاریخچه بیت کوین عمدتاً یکی از رشدهای نجومی است که با چند کاهش شدید قیمت همراه بوده است.
در فوریه ۲۰۱۱، قیمت بیتکوین با گذشتن از آستانه ۱ سنت خود را به ۱ دلار رساند. در چند سال اول با این که قیمت در حال رشد بود اما زیر ۱۰ دلار ماند. در بهار آن سال به دلیل گزارش فوربس در مورد «ارز رمزنگاری» جدید، قیمت افزایش پیدا کرد. در ژوئن ۲۰۱۱، اولین حباب بوجود آمد. اخبار بیتکوین هم خوب و هم بد در مطبوعات منتشر میشد. مجله TIME برای اولین بار مقالهای در مورد تاریخچه بیت کوین منتشر کرد، اما در همان سال مقالهای نیز در Gawker منتشر شد که در آن جزئیاتی در مورد جاده ابریشم (Silk Road) و بازار داروی دارک وب ارائه شده بود که از بیتکوین به عنوان ابزار پرداخت استفاده میکردند. این تبلیغات منفی باعث شد ارزش بیتکوین که به بیش از ۳۰ دلار رسیده بود، دوباره به محدوده تک رقمی سقوط کرد.
عبور قیمت آن از آستانه ۱۰۰ دلار در ماه آوریل ۲۰۱۱ اتفاق افتاد و تقریباً دو سال بعد در آوریل ۲۰۱۳، بیتکوین به ۲۰۰ دلار رسید. از آنجایی که تاریخچه بیت کوین در سال ۲۰۱۳ با مسائل مختلف مربوط به قوانین حقوقی و نظارتی فدرال و چالشهای نرمافزاری روبهرو بود، قیمت به طور مداوم در روند افزایش و کاهشی در نوسان بود. با این حال در پایان نوامبر همان سال، ارزش آن بیش از ۱۰۰۰ دلار بود که برای چندین سال زیر این سطح مقاومتی باقی ماند.
پس از سال ۲۰۱۶، بسیاری از خرده فروشان آنلاین شروع به پذیرش بیتکوین به عنوان روش پرداخت کردند. این موضوع قیمت بیتکوین را دوباره افزایش داد. در این مرحله از تاریخچه بیت کوین دستخوش تحول بزرگی در هدف اصلی خود شد و از پول الکترونیکی به یک درگاه الکترونیکی ارزش یا طلای دیجیتال تبدیل شد. نوسانات زیاد قیمت ثابت کرد که بیتکوین به عنوان یک ارز جهانی کاملاً مناسب نیست، بلکه میتواند به عنوان یک استراتژی سرمایه گذاری جهانی مورد استفاده قرار گیرد.
bitcoin history graph
با ارتقا شبکه در اگوست ۲۰۱۷ قیمت از ۲۷۰۰ دلار عبور کرد و در پایان دسامبر بیتکوین به اوج ۱۹۷۸۳ دلار رسیده بود. اما سرمایهگذاران شاهد کاهش شدید ارزش در ماههای ابتدایی سال ۲۰۱۸ بودند. حباب ۲۰۱۷ عمدتاً توسط رونق عرضه اولیه سکه یا ICO ها ایجاد شد. همه در مورد بیتکوین یا برخی آلتکوینها، شبکهها یا پروتکل جدید صحبت میکردند. شوق ICO میلیاردها دلار را وارد فضای کریپتو کرد. اما قیمتها در میان عدم قطعیت، تقلّب و عدم باور و در میان سایر عوامل روانشناختی و فنی سقوط کردند.
پس از سقوط ارزش بیتکوین، چیزی که میتوان آن را بازار بالغ نامید، پیرامون این ارز دیجیتال پدید آمد. فورو میگوید: شرکت سرمایه گذاری Fidelity به این فضای محدود شده ورود کرد و به بانکهای ملی اجازه داده شد تا داراییهای دیجیتال را نگه دارند. صرافیهای هوشمند و کارآمد به وجود آمدند و بازیگران اصلی سازمانی اقدامات لازم را برای ایجاد یک بازار پایدار و بادوام برای تجارت و سرمایهگذاری بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتال اتخاذ کردند. مقررات مالی و نگرانیهای امنیتی به دلیل ادامه هکهای مبادلاتی باعث کاهش قیمت شد. با این حال از پایان سال ۲۰۱۸، بیتکوین همراه با اکثر ارزهای رمزپایه دیگر، از جمله اتریوم، رشد کرده بودند.
در سال ۲۰۱۹، بیتکوین دارایی به ارزش ۲۰۰ میلیارد دلار با پایگاه کاربری بیش از ۶۳۳ هزار آدرس فعال داشت. در سال ۲۰۲۱، مردم پس از افشای اطلاعات به SEC ایالات متحده، متوجه شدند که تسلا، یکی از بزرگترین شرکتهای جهانی، ۱.۵ میلیارد دلار بیتکوین خریداری کرده است تا به سبد سرمایهگذاری خود اضافه کند. در نوامبر ۲۰۲۱ بیتکوین به حداکثر قیمت نزدیک به ۶۸۹۹۰ دلار رسید. امروزه شاید ارزش یک بیتکوین فاصله زیادی با بالاترین قیمت تاریخی خود دارد، اما فاصله آن تا قیمت ۳۰۰۰ دلاری در سال ۲۰۱۸ نیز بسیار زیاد است.
بیت کوین امروز و آینده آن
وایت پیپر بیت کوین
چهل سال پس از پایان نامه دیوید چاوم، ارزش بازار بیتکوین بیش از ۲۸ میلیارد دلار است و ظاهراً همچنان در حال افزایش است. علاوه بر این، میلیونها نفر در سراسر جهان از ارزهای دیجیتال برای انجام تراکنشها استفاده میکنند. با این حال، بیتکوین تنها یکی از ارزهای دیجیتال است که از بلاکچین به عنوان چارچوب اساسی و فناوری زیربنایی خود استفاده میکند. در واقع، بیش از ۱۰۰۰۰ نوع مختلف ارز دیجیتال یا «آلت کوین» وجود دارد که بر روی بلاکچین اجرا میشوند.
بنابراین چه چیزی برای آینده بیتکوین در انتظار است؟ هیچ کس نمیتواند به طور قطع بگوید، اما با سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال، ابزارهای مالی نوآورانه، مقرون به صرفه و شفاف، به واقعیت نزدیک میشوند و در دسترس قرار میگیرند. این با بازارهای سنتی رقابت خواهد کرد. برای مردم قرن بیست و یکم فروش خدمات بانکی قرن چهاردهم دشوار است. ما اطلاعات را سریعتر به دست میآوریم، سریعتر بین شهرها حرکت می کنیم و با افرادی از آن سوی کره زمین ارتباط برقرار میکنیم. سیستم پولی نیز با این امر سازگار است. بیتکوین ابزاری است که نه تنها امکان انتقال سریع و ارزان ارزش را به کاربر میدهد، بلکه آنچه را که بانکها ندادهاند، یعنی کنترل کامل بر داراییهای خود را نیز برای کاربر فراهم میکند.
بلاکچین قدرت تغییر بسیاری از بخشهای جامعه ما را دارد. فناوری بلاکچین تقریباً در هر زمینهای از زندگی روزمره ما قابل استفاده است. چه ارائه گزینههای مبادله مالی در دسترس و مقرونبهصرفه، تضمین سرمایه به گونهای که هیچ کس جز شما نتواند به آنها دسترسی داشته باشد و یا حتی ارائه دادههای دقیق برای قیمت بیمه شما.