با شروع فصل گرما و ضرورت سرویس کولرهای آبی، بازار تعمیرات کولر هم گرم است. اگر شما هم از کولر آبی در منزل یا محل کار خود استفاده می کنید، احتمالا سر و کارتان به سرویس یا تعویض قطعات کولر افتاده است. یکی از قطعات اصلی کولر که همواره نیاز به سرویس یا تعویض دارد، یاتاقان کولر آبی است.
یاتاقان کولر آبی
یاتاقان کولر آبی یکی از قطعات اصلی کولر آبی است. این قطعه به کمک دو قسمت دیگر به نام‌های پولی و تسمه، نیروی محرکه‌ای را به محور کولر منتقل می‌کند و باعث به حرکت درآمدن پروانه کولر می‌شود. این قطعه فلزی باعث روان‌تر حرکت کردن پروانه کولر و چرخش راحت آن می‌شود. در کولرهای آبی دو قطعه یاتاقان در دو طرف محور مرکزی پروانه تعبیه شده است. بنابراین، کار یاتاقان در کولر حساسیت بالایی دارد و هرگونه خرابی یا ضعف آن روی عملکرد اصلی کولر تاثیر منفی می‌گذارد.
انواع یاتاقان کولر آبی
یاتاقان‌هایی که برای کولر آبی مورد استفاده قرار می‌گیرند، در دو نوع لغزشی و بلبرینگی هستند.
یاتاقان لغزشی که نوع دیگر آن یاتاقان غلتشی است، از دو رینگ و تعدادی ساچمه ساخته شده که به واسطه وجود ساچمه‌ها، دو رینگ به گردش درآمده و محور مرکزی پروانه کولر را می‌چرخانند. در نوع غلتشی هم به جای ساچمه از میله‌های فلزی نازک بالشتک شکل استفاده شده موجب چرخش دو رینگ فلزی می‌شوند.
اما یاتاقان‌های بلبرینگی ظاهری متفاوت دارند. در این نوع یاتاقان خبری از ساچمه و بالشتک فلزی نیست. دو رینگ فلزی روی هم قرار گرفته و به دور خود می‌چرخند.
در کولرهای آبی از دو نوع یاتاقان بلبرینگی و لغزشی استفاده می‌شود. یاتاقان لغزشی دارای دو رینگ و چند ساچمه است. رینگ‌های این یاتاقان به کمک ساچمه‌ها به حرکت درمی‌آید و در نهایت محور مرکزی پروانه کولر را به چرخش درمی‌آورد. برخلاف یاتاقان‌های لغزشی، یاتاقان بلبرینگی ظاهر متفاوتی دارد. این نوع یاتاقان از دو رینگ تشکیل شده که به دور هم چرخش می‌کنند. به عبارتی در اینگونه یاتاقان، خبری از ساچمه نیست.
نحوه تعویض یاتاقان کولر آبی
حال چنانچه بعد از مدتی استفاده بوش وسط یاتاقان دچار سابیدگی های فراوان شود و یا به دلیل عدم توجه به روغنکاری یاتاقان قسمت بوش آن خورد شود، هیچ راهی جز تعویض آن باقی نمی ماند.
توجه داشته باشید که اولین مرحله به منظور تعویض یاتاقان کولر آبی اقدام به خرید این قطعه می باشد، اما نمی توان از هر یاتاقانی برای این هدف استفاده کرد.
چرا که در کولرهای مختلف با ظرفیت های هوادهی مختلف از یاتاقان هایی با قطرهای متفاوت استفاده می شود.
بنابراین باید قبل از اقدام به خرید این قطعه نمونه قبلی را از روی دستگاه باز کرده و یا با توجه به ظرفیت خود نمونه جدید را تهیه کنید.
بخش دوم از چگونگی تعمیر و تعویض یاتاقان کولر آبی
مرحله‌ی اول: در ابتدا باید برق سیستم و آب ورودی به کولر آبی را از منبع قطع نمایید، پس از آن پیچ‌هایی که در اطراف دستگاه است را باز کرده و قاب‌ها را در یک کناری بگذارید.
مرحله‌ی دوم: در این جا باید جهت خارج کردن تسمه پروانه کولر آبی اقدام کنید تا برای باز کردن یاتاقان، فضای کافی داشته باشید. سپس کمی پیچ وتور را سست کنید تا تسمه پروانه بتواند به راحتی باز شود.
مرحله‌ی سوم: اکنون باید پولی پروانه را باز کنید، برای این کار از آچار تخت یا آچار آلن، تمام پیچ‌هایی که پولی را نگه داشته‌اند باز کنید و برای بیرون کشیدن آن از پولی کش استفاده کنید.
مرحله‌ی چهارم: در این مرحله یاتاقانی که به محور پروانه و بدنه متصل است را به خوبی ملاحظه کنید. برای درآوردن یاتاقان کولر آبی، پیچ‌هایی که در دو طرف یاتاقان را نگه داشته‌اند، باز کنید و پروانه و محور را کمی بالا بیاورید. با انجام این کار از داخل محور، یاتاقان‌ها به راحتی خارج می‌شوند.
مرحله‌ی پنجم: اکنون یاتاقان هم سایز را تهیه کرده و جهت نصب آن اقدام کنید. دقت داشته باشید که پیش از انجام این کار، با استفاده از روغن روانکاوی، حتما محل قرارگیری یاتاقان‌ها و محور را چرب کنید.
مرحله‌ی ششم: در این مرحله از تعویض یاتاقان، در انتهای محور یک طرف کولر، یک یاتاقان را وارد نمایید، سپس پیچ‌های نگهدارنده‌ی آن را محکم کرده و در طرف دیگر محور پروانه، یاتاقان بعدی را وارد نمایید و بر روی تکیه‌گاه یاتاقان بر روی بدنه، پیچ‌های آن را ببندید.
مرحله‌ی هفتم: درپوش روغن خر یکی از اجزای یاتاقان کولر آبی است. در این مرحله باید این درپوش را برداشته و دو تا سه قطره روغن را به آن اضافه نمایید.
مرحله‌ی هشتم: دقت کنید که اگر پولی دستگاه دچار فرسودگی شده است و بر روی آن حجم انبوهی از جرم قرار دارد، بهتر است پولی کولر آبی را نیز تعویض کنید. حتی می‌توانید با بررسی کردن تسمه کولر آبی و کم بودن توان و کشش آن، جهت تعویض تسمه پروانه نیز اقدام نمایید.
مرحله‌ی نهم: در این مرحله از تعویض یاتاقان کولر آبی، باید به دور پولی کوچک و پس از به دور پولی بزرگ، تسمه پروانه را بچرخانید و میزان کشش تسمه را با استفاده از پیچ تنظیم بر روی موتور، تنظیم نمایید.
مرحله‌ی دهم: در مرحله‌ی آخر از تعویض یاتاقان کولر آبی باید قاب‌های اطراف کولر آبی را، سر جای قبلی خودشان قرار داده و برق دستگاه و آب ورودی آن را وصل نمایید. در این زمان می‌توانید کولر خود را روشن کنید.