صورت های مالی و استفاده از آن در تحلیل شرکت ها
به طور کلی سرمایه گذاران در انتخاب سهم مناسب باید یکی از موضوعاتی که حتما مورد بررسی قرار دهند صورت های مالی شرکت ها باشد.صورت های مالی نشان دهنده وضعیت مالی شرکت (دارایی ها و بدهی ها)،عملکرد مالی (درآمدها و هزینه ها)و جریان های نقدی شرکت هاست. در این بخش قصد داریم در خصوص صورت سود و زیان و برخی از قسمت های آن به اختصار توضیح دهیم. لازم به ذکر می باشد که کلیه داده های موجود در صورت های مالی به میلیون ریال می باشد. البته در صورت های مالی اگر گفته شد سود هر سهم، عدد مورد نظر به ریال می باشد.
چهار صورتهای مالی اساسی عبارتند از ترازنامه، صورت حساب سود و زیان، صورت گردش وجوه نقد، صورت سود و زیان جامع، یادداشت‌های پیوست که هر کدام از صورتهای مالی نیز از اهمیت بسزایی برخورداند.
صورت های مالی : صورت سود و زیان
صورت سود و زیان، نتایج عملکرد شرکت را در طی یک دوره زمانی ۳ ماهه، ۶ ماهه، ۹ ماهه و یک ساله نشان میدهد . صورت سود و زیان نشان میدهد که درآمدهای شرکت از چه محلی بوده است، هزینه های شرکت به چه میزان بوده و در نهایت میزان سود و زیان شرکت چقدر است. سرمایه گذاران با بررسی بخش های موجود در صورت سود و زیان در خصوص وضعیت عملکردی شرکت تصمیم گیری می کنند و در نهایت به این نتیجه می رسند که آیا شرکت پتانسیل مناسب برای افزایش سودآوری را دارد یا خیر. در کل باید گفت که میزان سودآوری شرکت تغییرات قیمتی سهم را رقم میزند و معیار سودآوری شرکت به عنوان یکی از مهم ترین معیارها برای انتخاب سهم از طرف سرمایه گذار می باشد. در بخش زیر برخی از اجزای صورت های مالی را بررسی میکنیم.
سال مالی در صورت های مالی
منظور از سال مالی، دوره یک ساله ای هست که مبنای محاسبه سود و زیان و سایر گزارش های مالی شرکت به حساب می آید. بسیاری از شرکت هایی که در بورس اوراق بهادار پذیرش شده اند سال مالیان ۲۹/۱۲/×× می باشد به این معنی که سال مالی شرکت از فروردین تا اسفند می باشد. اینطور نیست که سال مالی همه شرکت ها یکسان باشد. بسیاری از شرکت ها سال مالیشان ۳۱/۶/XX می باشد بدین معنی که سال مالی شرکت از مهر تا پایان شهریور سال بعد می باشد و یا برخی سال ۳۰/۹/XX می باشد یعنی سال مالی شرکت از دی تا پایان اذر می باشد. در پایان سال مالی شرکت ها مجامع خود را برگزار می کنند. سال مالی شرکت در صورت سود و زیان و یا سایر گزارش های شرکت نوشته شده است.اطلاعات ارائه شده در صورتهای مالی مربوط به دوره های مالی یک شرکت یکی از منابع ارزیابی و تصمیم گیری سرمایه گذاران در یک شرکت می باشد.
به عنوان مثال در شکل مقابل سال مالی شرکت نشان داده شده است.
شکل زیر صورت سود و زیان ۹ ماهه شرکت پتروشیمی زاگرس را نشان میدهد.
کلیه شرکت هایی که در بازار سرمایه معامله می شوند موظفند گزارش صورت سود و زیان ۳ ماهه، ۶ ماهه و ۹ ماهه و ۱۲ ماهه خود را به صورت منظم منتشر کنند و سرمایه گذاران با استفاده از آن در خصوص خرید و یا فروش سهم تصمیم گیری می‌کنند.